Vũ khí Nga thách thức hệ thống tác chiến điện tử, gây nhiều tổn thất cho Ukraine
Máy bay không người lái (UAV) mang theo thuốc nổ và được điều khiển bằng cáp quang của Nga đã nhiều lần tấn công chính xác nhằm vào quân đội và thiết bị quân sự của Ukraine.
Trong hơn một năm qua, các UAV này xuất hiện ngày càng nhiều trên tiền tuyến, và trở thành thách thức đối với hệ thống tác chiến điện tử của Ukraine. Chúng không thể bị gây nhiễu và khó đánh chặn.
Theo tờ Business Insider, ngành công nghiệp quốc phòng Ukraine đang nghiên cứu nhiều phương án để ngăn chặn UAV cáp quang của Nga. Điển hình, ông John, Giám đốc công nghệ của công ty Mỹ - Ukraine có tên Kara Dag, nhận định xung đột Nga - Ukraine đang là "cuộc chiến của UAV". Ông nói thêm, Ukraine đã triển khai các kỹ thuật gây nhiễu UAV, nhưng Nga cũng đã tìm ra cách để vượt qua một số biện pháp phòng thủ của Kiev.
Các UAV cáp quang mà Nga bắt đầu đưa vào chiến đấu từ mùa xuân năm 2024 thực chất là UAV góc nhìn thứ nhất (FPV). Nhưng thay vì dựa vào kết nối tín hiệu, chúng được kết nối bằng cáp để duy trì kết nối ổn định. Do đó, các UAV này có khả năng vô hiệu hóa năng lực của hệ thống tác chiến điện tử đối phương. Quân đội Nga và Ukraine đều đang sử dụng thiết bị này.
Theo ông John, UAV cáp quang rất nguy hiểm vì chúng có thể bay trong đường hầm, gần mặt đất, qua thung lũng, và ở những khu vực mà các loại UAV khác có thể mất kết nối với người điều khiển. Chúng cũng khó bị phát hiện vì không phát ra bất kỳ tín hiệu vô tuyến nào.
Ông nói thêm, Nga có thể sử dụng những UAV này để phá hủy xe bọc thép, nghiên cứu các vị trí phòng thủ của Ukraine. Do không gặp vấn đề về đường truyền, nên chúng "có thể truyền hình ảnh chất lượng rất cao và thực sự nhìn thấy mọi thứ".
Tuy nhiên, chúng cũng có nhược điểm. Ông Yuriy, thiếu tá trong đơn vị tác chiến điện tử của Vệ binh Quốc gia Ukraine, chia sẻ UAV cáp quang di chuyển chậm hơn so với UAV FPV không dây, và không thể đổi hướng đột ngột. Dù không có quá nhiều loại UAV này và cũng không sử dụng chúng trên mọi mặt trận, nhưng ở những nơi Nga sử dụng, UAV cáp quang đã chứng minh được độ nguy hiểm.
Còn theo ông John, công ty Kara Dag đã phát triển một giải pháp chi phí thấp để truy tìm các UAV cáp quang Nga. Song thiết bị này vẫn đang trong quá trình thử nghiệm ở phòng thí nghiệm, và bước tiếp theo là triển khai trong chiến đấu thực tế ở tiền tuyến vào tháng 2 tới. Kế hoạch của công ty sẽ là sản xuất hàng nghìn thiết bị này mỗi tháng.
Việc đưa UAV cáp quang vào chiến đấu, và nỗ lực của Ukraine cho thấy cách Moscow và Kiev liên tục đổi mới biện pháp ngăn chặn các hệ thống UAV trước khi đối phương có thể nghi.
Ông Mykhailo Fedorov, Bộ trưởng Chuyển đổi số Ukraine, từng mô tả cuộc đua công nghệ và UAV trong xung đột với Nga giống như "trò mèo vờn chuột". Ông cho biết, Kiev đang cố gắng đi trước Moscow nhiều bước vào mọi lúc.
Hồi tháng 12/2024, quân đội Ukraine tuyên bố đang thử nghiệm UAV cáp quang, và nhấn mạnh “công nghệ này đang trở thành vấn đề lớn đối với đối phương ở tuyến đầu".