Vũ khí rắn

Chiến tranh thường là chất xúc tác cho sự đổi mới và chiến lược sáng suốt trong suốt chiều dài lịch sử. Năm 184 TCN đã chứng kiến một sự kiện phi thường diễn ra tại các Vương quốc cổ đại Bithynia và Pergamon, cả hai đều nằm ở Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay.

Ai đã chiến đấu và tại sao?

Trong một nỗ lực táo bạo nhằm đảo ngược tình thế của một trận hải chiến có lợi cho đối thủ, hạm đội Bithynia, do vị chỉ huy nổi tiếng Hannibal chỉ huy, đã sử dụng một chiến thuật phi truyền thống và đáng sợ: phóng những chiếc bình đất sét chứa đầy rắn độc vào tàu địch.

Bithynia và Pergamon là hai vương quốc láng giềng ở Tiểu Á, nổi tiếng với các cuộc cạnh tranh chính trị và tranh chấp lãnh thổ. Vào năm 184 TCN, hai vương quốc này thấy mình bị cuốn vào một cuộc chiến tranh trên biển. Hạm đội Bithynia, do Hannibal chỉ huy, phải đối mặt với bất lợi đáng kể về số lượng so với lực lượng của Pergamon, do Vua Eumenes II chỉ huy. Bị áp đảo về số lượng và cần một chiến lược thay đổi cục diện, Hannibal đã nghĩ ra một kế hoạch nhằm vào chính trung tâm của hạm đội địch, tìm cách hạ gục chính Eumenes II.

Người Hy Lạp Cổ đại đã biết dùng rắn làm vũ khí chiến thắng kẻ thù. Ảnh historyskills

Người Hy Lạp Cổ đại đã biết dùng rắn làm vũ khí chiến thắng kẻ thù. Ảnh historyskills

Kế hoạch thông minh của Hannibal

Nhận ra rằng giao tranh trực tiếp với hạm đội địch sẽ rất nguy hiểm, Hannibal cần một phương tiện để vừa bảo vệ tàu của mình vừa đảm bảo thành công cho nhiệm vụ của mình. Lấy cảm hứng từ kiến thức về thế giới tự nhiên và sở thích về các chiến thuật phi truyền thống, ông đã nghĩ ra một kế hoạch gieo rắc nỗi sợ hãi vào lòng kẻ thù. Hannibal ra lệnh cho tàu của mình chất những chiếc bình đất sét chứa đầy rắn độc, chẳng hạn như rắn lục, vào máy bắn đá.

Những con tàu này nhắm vào con tàu chở Vua Eumenes II, tìm cách phá vỡ sự lãnh đạo của kẻ thù và tạo ra sự hỗn loạn trong hàng ngũ của chúng. Mục đích không chỉ là gây ra tổn hại về thể chất mà còn khai thác tác động tâm lý mà một cuộc tấn công như vậy sẽ gây ra cho các thủy thủ địch. Hành động hải chiến phi thường này chứng tỏ sự xảo quyệt của Hannibal cũng như những biện pháp liều lĩnh mà con người sẵn sàng thực hiện trong thời kỳ xung đột.

Hạm đội Bithynia, do vị chỉ huy nổi tiếng Hannibal chỉ huy đã phóng những chiếc bình đất sét chứa đầy rắn độc vào tàu địch. Ảnh historyskills

Hạm đội Bithynia, do vị chỉ huy nổi tiếng Hannibal chỉ huy đã phóng những chiếc bình đất sét chứa đầy rắn độc vào tàu địch. Ảnh historyskills

Bom rắn được thả ra...

Khi hạm đội Bithynian tiến đến gần tàu Pergamenian, lệnh của Hannibal được thực hiện một cách chính xác. Những chiếc bình đất sét chứa đầy rắn độc được ném về phía tàu địch, vỡ tan khi va chạm và giải phóng một đàn bò sát có nọc độc vào những thủy thủ không hề hay biết. Cảnh tượng đó hẳn phải vô cùng kinh hoàng, với những con rắn trườn khắp boong tàu, rít lên và tấn công bất kỳ ai trên đường đi của chúng.

Hiệu quả như thế nào?

Cuộc tấn công bằng rắn đã chứng tỏ là một tuyệt chiêu của Hannibal, khi hạm đội Pergamenian rơi vào tình trạng hỗn loạn. Những con rắn độc không chỉ gây thương tích về thể chất cho các thủy thủ mà còn gieo rắc sự hoảng loạn và bối rối trong hàng ngũ của họ. Điều này cho phép hạm đội Bithynian tận dụng lợi thế của họ và nhắm trực tiếp vào con tàu chở Vua Eumenes II. Mặc dù các ghi chép lịch sử không cung cấp thông tin chi tiết rõ ràng về kết quả của trận hải chiến đặc biệt này, nhưng rõ ràng là chiến thuật sáng tạo của Hannibal đã để lại ấn tượng lâu dài. Việc sử dụng rắn làm vũ khí chiến tranh đã thể hiện sự khéo léo và tháo vát của Hannibal với tư cách là một chiến lược gia quân sự. Nó cũng nhấn mạnh đến mức độ mà các chỉ huy sẵn sàng đi đến để giành thế thượng phong trong chiến tranh cổ đại.

Các nhà khoa học ở Ý đã tình cờ phát hiện ra Javelin Sand Boa, một loài rắn mà người Hy Lạp cổ đại dùng để ném vào kẻ thù. Ảnh Telegraph

Các nhà khoa học ở Ý đã tình cờ phát hiện ra Javelin Sand Boa, một loài rắn mà người Hy Lạp cổ đại dùng để ném vào kẻ thù. Ảnh Telegraph

Sự thực của câu chuyện

Nguồn thông tin chính về sự kiện này là từ Cornelius Nepos, một nhà sử học và nhà viết tiểu sử người La Mã. Tác phẩm nổi tiếng nhất của ông có tên là "De Viris Illustribus" ("Về những người đàn ông nổi tiếng"), bao gồm tiểu sử của những nhân vật đáng chú ý từ thời cổ đại. Mặc dù Nepos không đề cập rõ ràng đến các chi tiết chính xác và hậu cần của việc mua rắn độc, nhưng có thể hình dung rằng lực lượng của Hannibal, hoạt động ở khu vực Bithynia, đã có thể thu thập đủ số lượng rắn độc từ môi trường địa phương.

Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là mặc dù Cornelius Nepos là một nhà sử học cổ đại được kính trọng, nhưng lời kể của ông vẫn có thể chứa đựng các yếu tố thần thoại hoặc cường điệu. Như với bất kỳ nguồn lịch sử nào, cần phải phân tích quan trọng và xác nhận với các tài khoản đương thời khác để đánh giá độ chính xác và độ tin cậy của thông tin được cung cấp.

Rắn trên thuyền chiến

Trận hải chiến giữa Bithynia và Pergamon vào năm 184 TCN là minh chứng cho sự táo bạo và sáng tạo của các chỉ huy quân sự trong thời cổ đại. Quyết định của Hannibal là ném những chiếc bình đất sét chứa đầy rắn độc vào tàu địch chứng tỏ ông sẵn sàng sử dụng các phương pháp phi truyền thống để giành chiến thắng. Mặc dù việc sử dụng rắn làm vũ khí có vẻ phi thường đối với chúng ta ngày nay, nhưng nó minh họa cho việc theo đuổi lợi thế không ngừng nghỉ trước những khó khăn áp đảo

Người Palestine được cho là sử dụng rắn chống lại Israel. Ảnh timesofisrael.

Người Palestine được cho là sử dụng rắn chống lại Israel. Ảnh timesofisrael.

Đi tìm loài rắn được dùng trong trận hải chiến

Việc phát hiện lại một loài rắn Hy Lạp cổ đại ở Ý đã được công bố mới đây trên Tạp chí khoa học Acta Herpetologica. Các nhà khoa học ở Ý đã tình cờ phát hiện ra Javelin Sand Boa, một loài rắn mà người Hy Lạp cổ đại dùng để ném vào kẻ thù như một vật phóng để tạo ra sự hoảng loạn và bối rối trong các trận chiến trên biển. Javelin Sand Boa, tên chính thức là Eryx jaculus, đã được ghi nhận ở Ý trong 80 năm, tuy nhiên, những lần nhìn thấy của người dân địa phương cho thấy loài này có mặt ở vùng Licata, trên bờ biển phía nam của Sicily.

Rắn cũng được vẽ lên vũ khí cổ đại của Hi Lạp. Ảnh Quora

Rắn cũng được vẽ lên vũ khí cổ đại của Hi Lạp. Ảnh Quora

Theo các nhà nghiên cứu, loài rắn này (cùng với các loài khác) đã được đưa đến những nơi mà người Hy Lạp cổ đại chinh phục và định cư để phục vụ cho "các nghi lễ tôn giáo hoặc nghi lễ chiến tranh" “Người Hy Lạp từng dùng rắn như vật phóng, ném chúng vào tàu địch trước khi tấn công để tạo ra sự bối rối và sợ hãi”, Tiến sĩ Gianni Insacco cho biết. “Nói chung, họ sử dụng rắn lục đã được loại bỏ nọc độc. Ngoài ra, họ sẽ sử dụng các loài tương tự, như trăn cát”.

Eryx jaculus có thể dài tới 20 inch và chủ yếu ăn thằn lằn, chuột và ốc sên trong khi nó cũng được tìm thấy ở Hy Lạp, phía nam Balkan, Bắc Phi và Trung Đông. Rắn cát Javelin đã không được ghi nhận chính thức ở Ý trong 80 năm, nhưng những lần nhìn thấy của người dân địa phương cho thấy loài này vẫn có thể tồn tại ở một vùng nào đó của Sicily. Các chuyên gia về rắn đã quyết định điều tra và phát hiện ra loài này, có tên chính thức là Eryx jaculus, sống ở một khu vực có cồn cát và rừng xung quanh thị trấn nghỉ dưỡng Licata, trên bờ biển phía nam của hòn đảo. Họ tin rằng loài rắn này có thể đã được du nhập vào Sicily vào thời cổ đại, khi hòn đảo này bị người Hy Lạp xâm chiếm.

Khu vực phát hiện ra loài rắn này gần với địa điểm diễn ra hai trận chiến cổ đại, một trận vào thế kỷ thứ năm trước Công nguyên và trận còn lại vào thế kỷ thứ tư sau Công nguyên. Các nhà khoa học đã tìm thấy sáu cá thể trong quá trình nghiên cứu, ba trong số chúng còn sống và ba con đã chết do tai nạn giao thông gây ra. Họ tin rằng loài rắn này đã sống ở Sicily trong nhiều thế kỷ nhưng đơn giản là không được chú ý vì thói quen hoạt động về đêm, tồn tại dưới lòng đất và "bản chất rất khó nắm bắt".

Vào tháng 9/2014, nhóm nghiên cứu đã phát hiện lại loài rắn ở Romania gần Sông Danube sau khi chúng đã tuyệt chủng ở đó từ năm 1937. Loài trăn nhỏ này - dài từ 50-80 cm - vô hại với con người và sống dưới lòng đất. Cuối cùng, nhóm nghiên cứu đã xác định được sáu con rắn Javelin, bắt ba con để nghiên cứu chúng. Phát hiện của họ cho thấy sự hiện diện của một quần thể Eryx jaculus ổn định và sinh sản trên diện tích khoảng 40 km vuông ở một đồng bằng ngập lụt được người dân địa phương gọi là La Piana, gần sông Salso.

Người Palestine được cho là sử dụng rắn chống lại Israel

Binh sĩ ở làng gần Ramallah phát hiện rắn bị buộc đuôi vào khối bê tông; may mắn là nó không có nọc độc. Những kẻ bạo loạn Palestine từ một ngôi làng gần Ramallah có thể đã cố gắng sử dụng một vũ khí mới chống lại lực lượng an ninh Israel: rắn. Các sĩ quan Phòng vệ Israel (IDF) và Cảnh sát Biên phòng đã tìm thấy một con rắn bị buộc đuôi vào khối bê tông gần ngôi làng Silwad của Palestine sau khi đến hiện trường, Ynet đưa tin.

Những kẻ bạo loạn đã ném đá và chai vào lực lượng Israel trước khi những người lính tiến về phía khối bê tông, chạm trán với con rắn. Những người lính nghi ngờ rằng con rắn mà ban đầu họ tin là một con rắn lục độc, đã bị những kẻ bạo loạn buộc vào khối bê tông với mục đích làm giật mình hoặc thậm chí làm bị thương một người Israel. Khi kiểm tra kỹ hơn, người ta phát hiện ra rằng đó là một con rắn đuôi chuông châu Á, một loài rắn không có nọc độc có màu sắc tương tự như loài rắn lục Palestine chết người.

“Chúng tôi chứng kiến nhiều nỗ lực khác nhau nhằm gây hại cho binh lính, và trong trường hợp này, nhận thức cũng đã ngăn chặn được điều đó”, sĩ quan cảnh sát biên giới Aharon Moyal, người chỉ huy lực lượng, nói với Ynet. Không có binh sĩ nào bị thương.

Long Nguyễn

Nguồn ANTG: https://antg.cand.com.vn/khoa-hoc-ky-thuat-hinh-su/vu-khi-ran-i755511/