Vụ quyền giám hộ của Britney Spears khiến nước Mỹ đổi luật

Theo ABC News, cuộc chiến pháp lý giữa Britney Spears và cha ruột có những bước tiến mới. Ông Jamie Spears bị loại khỏi quyền giám hộ sau 13 năm giám sát con gái.

Ngày 4/10, nữ ca sĩ gửi lời cảm ơn đến người hâm mộ, những người đứng về phía cô trong quá trình đòi gỡ bỏ quyền giám hộ. "Phong trào #FreeBritney. Tôi không nói nên lời. Sự kiên cường của các bạn giúp tôi thoát khỏi quyền giám hộ. Đêm qua tôi đã khóc suốt hai giờ đồng hồ".

Theo ABC News, quyền giám hộ của Britney Spears được trao lại cho chuyên viên kế toán John Zabel. Song, điều đó có thể chấm dứt trong phiên điều trần ngày 12/11.

Hiện tại, nỗ lực nhằm chấm dứt quyền giám hộ của Britney Spears gây tác động lớn đến luật pháp Mỹ. Các tiểu bang đang tìm cách cải cách luật để bảo vệ quyền lợi của người được giám hộ.

Người hâm mộ Britney Spears tập trung tại tòa án Stanley Mosk, Los Angeles cuối tháng 9. Ảnh: AP.

Thay đổi của chính quyền liên bang

Đầu tháng 10, Gavin Newsom - thống đốc bang California - thông qua hàng loạt luật mới. Các thay đổi diễn ra sau khi cuộc chiến pháp lý của Spears và cha ruột gây chú ý toàn nước Mỹ.

Luật mới quy định các công ty và người giám hộ bị kiểm soát chặt chẽ hơn (những công ty quản lý tài sản và người kiểm soát cuộc sống, quyết định tài chính con gái giống ông Jamie). Những hành vi hành vi lạm dụng tài chính, thể chất hoặc tinh thần, có thể bị phạt đến 10.000 USD.

Luật mới cũng cho phép người được giám hộ có quyền thuê luật sư riêng. Trước đó, Britney Spears phải đấu tranh 13 năm để được tòa án thông qua điều này.

Vụ việc của Britney Spears thu hút sự chú ý của Quốc hội Mỹ. Trong tuần này, họ tổ chức phiên điều trần của ủy ban Tư pháp Thượng viện để xem xét, định hình lại về quyền giám hộ.

“Hệ thống giám hộ đang khiến một số người thất bại trong cuộc sống, dù họ là siêu sao toàn cầu hay gia đình không có khả năng chăm sóc cha mẹ già”, nghị sĩ Evan Low nói sau khi theo dõi Controlling Britney Spears.

Evan Low đồng thời khẳng định dự luật mới cho thấy sự ủng hộ, nhất trí của chính quyền. Họ có thể làm tốt hơn để bảo vệ quyền lợi những người đang được giám hộ.

Britney Spears tại show diễn KIIS FM's Jingle Ball 2016. Ảnh: Film Magic.

Sau khi chính quyền bang California có thông báo điều chỉnh luật, hàng loạt tiểu bang cũng tìm cách cung cấp các giải pháp thay thế ít nghiêm trọng hơn cho mối quan hệ được gọi là quyền giám hộ.

Ở New Jersey, các nhà lập pháp bãi bỏ luật cho phép cá nhân tự ra quyết định người thân không có khả năng kiểm soát tài sản, cuộc sống và yêu cầu tòa án đặt họ dưới quyền giám hộ.

Trước đây, những người bị thiểu năng trí tuệ, chậm phát triển hoặc những người bị bệnh tâm thần, mất trí nhớ và bệnh Alzheimer có nguy cơ cao bị giám hộ.

“Giả sử có một người phụ nữ giàu có sở hữu tài sản hàng triệu USD, cháu trai của họ nói rằng cô ấy không có khả năng chăm sóc và cần người hám hộ. Theo luật hiện hành, việc đó dễ dàng được thông qua. Tôi không muốn ai đó dễ dàng lợi dụng người khác mà không có trách nhiệm bảo quản tài sản, cuộc sống của người được giám hộ”, Carol Murphy, ủy viên bang New Jersey, khẳng định.

Sau vụ việc của Britney Spears, Nevada và New Mexico cũng sửa đổi điều luật về quyền giám hộ.

Theo ABC, từ năm 2018, hàng loạt đơn khiếu nại được gửi đến tòa án cho thấy người được giám hộ bị đối xử bất công. Một cuộc điều tra liên bang phát hiện 1.000 khách hàng mất hơn 10 triệu USD do sự tham ô, lạm quyền của Ayudando Guardians - công ty giám hộ có trụ sở tại Albuquerque.

Tháng 7, cặp vợ chồng điều hành công ty bị kết án 62 năm tù với các tội danh gồm lừa đảo, trộm cắp và rửa tiền. Một thẩm phán cho biết hành vi của họ khiến những khách hàng cũ trở nên nghèo khổ, có người rơi vào hoàn cảnh vô gia cư.

Luật mới quy định người giám hộ không được cấm người khác thăm nom, tiếp cận khách hàng của mình. Trước đây, nhiều người phàn nàn họ dường như không được tiếp cận sau khi người thân, bạn bè của họ bị giám sát cuộc sống, tài sản.

Các bang cũng bổ sung điều luật yêu cầu người giám hộ phải được đào tạo bài bản, bổ sung quyền lợi cho người mất năng lực, tạo ra quy trình khiếu nại có lợi cho người được giám hộ có cơ hội đối chất với tòa án.

Gerald Ortiz y Pino, thượng nghị sĩ bang New Mexico, cho biết ông rất vui vì cuộc chiến pháp lý của Spears đã đưa quyền giám hộ thành đề tài được chính quyền quan tâm. “Quyền giám hộ về cơ bản là tước đi quyền dân sự của một người. Đó là lý do chúng ta nên đánh giá sức khỏe, tinh thần của người khác trước khi đưa ra quyết định”, Pino nói.

Các nhà lập pháp New Mexico trao quyền mới cho văn phòng kiểm toán nhà nước. Họ có quyền xem xét báo cáo thường niên, tiến hành kiểm toán và sao kê tài khoản của người giám hộ. “Đó là sự minh bạch, công khai khi có bên thứ ba tham gia vào những gì người giám hộ, thẩm phán đang làm”, hạ nghị sĩ Marian Matthews khẳng định.

Người tâm thần, khuyết tật nên được bảo vệ

Sau khi một người giám hộ bị buộc tội lấy hơn nửa triệu USD từ hàng trăm người, các nhà lập pháp Nevada tạo ra hệ thống mới ngăn chặn hành vi lạm dụng khách hàng. Karen Kelly, người đứng đầu văn phòng Public Guardian của Quận Clark, cho biết số lượng giám hộ tư nhân giảm mạnh từ khi luật pháp liên bang cải cách.

Vào tháng 6, thống đốc của bang Oregon ký dự luật cung cấp hội đồng tư vấn pháp lý (do tiểu bang tài trợ) cho những người có khả năng trở thành người được giám hộ. “Do tiếng nói ít giá trị, những người bị giám hộ có nguy cơ bị lạm dụng. Việc cung cấp đội ngũ tư vấn pháp lý cho họ là cần thiết”, thượng nghị sĩ Michael Dembrow nói.

Bộ phim I Care a Lot (2020) phơi bày góc khuất về quyền giám hộ. Ảnh: Netflix.

Theo ABC News, các bang Delaware, Oklahoma, Texas và Wisconsin… cũng đang tìm cách đưa ra giải pháp về quyền giám hộ. Họ khuyến khích công dân tự quyết định cuộc sống của mình hơn là trở thành người bị giám hộ.

Các tổ chức ủng hộ người khuyết tật đang yêu cầu tòa án xem xét các thỏa thuận để họ được hỗ trợ đưa ra quyết định riêng. Trước đây, người khuyết tật, thiểu năng không thể thông qua các vấn đề quan trọng, kể cả việc xem xét hợp đồng thuê nhà.

Judy Mark, chủ tịch của tổ chức Disability Voices United, nói: “Chúng tôi không kêu gọi bãi bỏ quyền giám hộ. Chúng tôi cần sự thay đổi, xem trọng người khuyết tật để giúp họ đưa ra lựa chọn trong cuộc sống”.

Dennis Borel, giám đốc điều hành của Liên minh người khuyết tật Texas, cho rằng rất khó để giúp ai đó thoát khỏi quyền giám hộ. Ông từng gặp trường hợp một người thiểu năng trí tuệ bị người giám hộ chuyển từ cơ sở nhà nước sang cơ sở tư nhân thiếu sự bảo vệ. “Việc khôi phục quyền của ai đó khó hơn bạn nghĩ”, Borel nói.

Trạch Dương