Vụ tai nạn chết người do taxi mở cửa bất cẩn: Lái xe con có phải chịu trách nhiệm hình sự?
Luật sư cho rằng, tài xế lái xe con sẽ không phải chịu trách nhiệm hình sự nếu cơ quan tố tụng xác định lái xe không vi phạm tốc độ, đầy đủ giấy tờ và đây là trường hợp 'bất khả kháng', theo quy định tại Điều 20, Bộ luật Hình sự.
Mới đây, thông tin 2 tài xế đang bị cơ quan điều tra huyện Mỹ Đức (Hà Nội) tạm giữ để làm rõ trách nhiệm trong vụ tai nạn giao thông làm một người tử vong, một trường hợp bị thương khiến dư luận xôn xao.
Theo đó, vụ việc xảy ra khoảng 15h ngày 6/5, một chiếc taxi dừng đỗ ở phố Tế Tiêu (thị trấn Đại Nghĩa, Mỹ Đức, Hà Nội) để trả khách. Do tài xế mở cửa xe taxi không quan sát, một chiếc xe máy di chuyển cùng chiều chở hai người lao tới va trúng cửa xe. Vụ tai nạn làm hai người trên xe máy ngã ra đường, văng sang làn đường dành cho xe chạy ngược chiều. Đúng lúc này, một ô tô con di chuyển theo hướng ngược lại tông trúng hai người ngã trên đường làm một người phụ nữ ngồi sau tử vong. Người điều khiển xe máy bị thương, được đưa đi cấp cứu. Vụ việc đã được camera giám sát của người dân ghi lại.
Đoạn video trên sau đó được đăng tải trên mạng xã hội đã thu hút sự chú ý của dư luận.
Luật sư Đinh Đức Duy, Văn phòng Luật sư Kết Nối (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) cho rằng, trong vụ việc này có lỗi hỗn hợp của nhiều phía.
Theo đó, tài xế xe taxi đậu nửa xe trên vỉa hè, mở cửa không quan sát là hành vi không bảo đảm an toàn về giao thông đường bộ khi dừng, đỗ xe. Hậu quả của vụ việc là một người chết, một người bị thương nên có thể sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự do vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ.
Dù vậy, nguyên nhân trực tiếp gây ra cái chết cho người điều khiển xe máy là do xe ô tô khác chạy phía đối diện cán phải. Vì thế, trong trường hợp này cần xem xét yếu tố lỗi hỗn hợp.
Đối với tài xế ô tô con, luật sư Đinh Đức Duy cho rằng, qua camera thì thấy xe chạy chiều ngược lại. Xe này lưu thông đúng phần đường của mình, tốc độ cũng không nhanh. Bước đầu có thể thấy, xe ô tô con chưa có vi phạm nào.
Khi 2 người đi xe máy ngã ra đường, văng sang phần đường của xe ô tô lưu thông theo chiều ngược lại, có thể do khoảng cách quá gần và bất ngờ dẫn đến tài xế không phản ứng kịp dẫn đến tử vong. Cơ quan tố tụng sẽ làm rõ vấn đề này, bởi đây là dấu hiệu quan trọng để xác định dấu hiệu lỗi và trách nhiệm hình sự của tài xế lái xe ô tô con. Bởi lẽ, nếu xe đầy đủ giấy tờ, còn thời hạn đăng kiểm, tài xế có giấy phép lái xe thì sẽ không phải chịu trách nhiệm hình sự do rơi vào trường hợp "bất khả kháng".
Tại Điều 20, Bộ luật Hình sự 2015 quy định về sự kiện bất ngờ: "Người thực hiện hành vi gây hậu quả nguy hại cho xã hội trong trường hợp không thể thấy trước hoặc không buộc phải thấy trước hậu quả của hành vi đó, thì không phải chịu trách nhiệm hình sự".
Đồng quan điểm, luật gia Trần Quốc Tuấn (Chi hội Luật gia, Đoàn luật sư TP. Hà Nội) cho rằng, trong vụ việc này, xe taxi đỗ sai quy định sẽ bị xử phạt hành chính theo nghị định 100/2019 về việc xử phạt hành chính trong lĩnh vực giao thông.
Ngoài ra, hành vi của tài xế taxi mở cửa ô tô không quan sát dẫn đến hậu quả nghiêm trọng thì có thể bị xử lý về hành vi vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ theo quy định tại điều 260 Bộ luật Hình sự.
Đối với tài xế ô tô con, cơ quan chức năng sẽ kiểm tra nồng độ cồn trong máu, xác định tốc độ thời điểm xảy ra tai nạn; giấp phép lái xe, đăng kiểm…
Bồi thường trách nhiệm dân sự
Theo luật gia Trần Quốc Tuấn, trong vụ việc trên, ngoài trách nhiệm hình sự và bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định, cả 2 tài xế cũng sẽ phải bồi thường cho gia đình các nạn nhân (trách nhiệm dân sự) được quy định tại Điều 584, Bộ luật Dân sự 2015.
Theo đó, hành vi mở cửa xe ô tô không đảm bảo an toàn là lỗi từ người mở cửa xe. Do đó, khi hành vi có lỗi này gây ra tai nạn cho người điều khiển xe máy, xâm phạm đến sức khỏe của họ. Do đó, cả 2 tài xế đều phải có trách nhiệm bồi thường đối với thiệt hại về sức khỏe cho người khác mà mình đã gây ra.
“Trong dân sự, việc bồi thường cho gia đình các nạn nhân sẽ theo nguyên tắc thỏa thuận. Trong trường hợp, các bên không thỏa thuận được thì tòa án nhân dân sẽ ra phán quyết về số tiền bồi thường. Số tiền bồi thường sẽ bao gồm chi phí mai táng phí, bồi thường tổn hại tinh thần, nuôi dưỡng con đến 18 tuổi (nếu có) và các khoản khác”, luật gia Trần Quốc Tuấn nói.