Vụ tăng vốn tại Saigon Co.op: Công an điều tra HTX quận 11 góp 300 tỷ đồng

Cho thuê lại mặt bằng để hưởng lợi, thất thoát hàng trăm triệu

Ngày 8/7, tin từ UBND quận 11 (TP Hồ Chí Minh) cho biết đã chuyển hồ sơ vụ việc có dấu hiệu tội phạm xảy ra tại Hợp tác xã (HTX) Thương mại và Dịch vụ quận 11 (HTX quận 11) sang Công an quận 11 để điều tra hàng loạt vi phạm pháp luật tại HTX này.

Cụ thể, vi phạm trong việc quản lý, sử dụng các mặt bằng. Theo đó, HTX này thuê 4 mặt bằng trên địa bàn quận (Số 1380-1382-1384 đường 3/2, phường 2; Số 368A Hàn Hải Nguyên, phường 1; Số 43-45 Trần Quý, phường 4; Số 205 Thái Phiên, phường 9) với Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích quận.

HTX quận 11 đã dùng 4 mặt bằng nêu trên để ký kết hợp đồng hợp tác kinh doanh với chuỗi cửa hàng CoopSmile, CoopFood, nhưng thực tế cho thuê mặt bằng, thu tiền nhà, tiền mặt bằng của các đối tác đúng với số tiền mà HTX quận 11 đã ký kết với Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích quận. Riêng mặt bằng 205 Thái Phiên, hiện nay bỏ trống, không sử dụng (đã ngưng ký kết hợp đồng hợp tác với Saigon Co.op làm cửa hàng CoopSmile từ 1/4/2019). Do đó công an sẽ làm rõ tổ chức, cá nhân được hưởng lợi bất hợp pháp từ việc cho thuê 4 mặt bằng.

Saigon Co.op nơi bị can Diệp Dũng từng làm Chủ tịch HĐQT đã tăng vốn điều lệ trái pháp luật nhằm thâu tóm tài sản Nhà nước.

Bên cạnh đó, HTX quận 11 còn vi phạm trong việc quản lý, sử dụng các khoản hỗ trợ của Nhà nước. Không cung cấp được số gốc với khoản hỗ trợ không hoàn lại của Nhà nước hơn 9,7 triệu đồng, từ năm 2000 đến nay để xác định khoản hỗ trợ không hoàn lại của Nhà nước còn tốn đến thời điểm hiện tại.

Ngoài ra, tại HTX quận 11 xảy ra khoản nợ của bà Phạm Thị Hóa, nguyên nhân viên giám sát của công ty là đối tác HTX quận 11. Bà Hóa đã làm thất thoát số tiền tạm ứng của HTX quận 11 để chạy chương trình khuyến mãi của một nhãn hàng với số tiền 229.302.480 đồng. HTX quận 11 đã không hợp tác trong việc cung cấp hồ sơ có liên quan đến khoản công nợ của bà Hóa.

Cuối cùng, vi phạm nghiêm trọng nhất xảy ra tại HTX quận 11 trong việc thực hiện tăng vốn điều lệ, huy động vốn trong năm 2020. Theo đó, trong năm 2020 HTX quận 11 thực hiện chủ trương của Saigon Co.op về việc tăng vốn góp của các HTX thành viên. Ngày 20/1/2020, HTX quận 11 tiếp nhận số tiền tăng vốn điều lệ của đơn vị từ 6 thành viên là 6 tỷ đồng, được ghi nhận tại tài khoản ngân hàng. Đồng thời, HTX quận 11 cũng đã sử dụng toàn bộ 6 tỷ đồng để góp vốn tăng vốn điều lệ của Saigon Co.op theo ủy nhiệm chi lập ngày 20/1/2020.

Dùng 300 tỷ đồng của người ngoài HTX góp vốn cho Saigon Co.op

Ngày 17/1/2020, Hội đồng quản trị HTX quận 11 họp thống nhất ký kết hợp đồng hợp tác đầu tư góp vốn giữa HTX này với cá nhân ông Liêu Việt Phú với số tiền 300 tỷ đồng, với nội dung: “Góp vốn nhằm tăng vốn điều lệ cho Saigon Co.op. Lợi tức thu được từ hoạt động góp vốn không được chia cho các thành viên của HTX mà HTX quận 11 được nhận số lãi được chia 3%, nhưng không quá 1 tỷ đồng số tiền lãi phát sinh từ khoản góp vốn...”.

Trong 5/6 thành viên tham gia góp vốn, có 4 trường hợp xác nhận toàn bộ số tiền tham gia góp vốn không phải của cá nhân thành viên, mà do nhà đầu tư chuyển tiền vào tài khoản (Không biết họ tên và số tài khoản) theo chỉ đạo của ông Phạm Ngọc Khuê (Nguyên Chủ tịch HĐQT, đã qua đời). Riêng đối với trường hợp ông H.H. Kiếm khẳng định số tiền tham gia góp vốn 1 tỷ đồng là của cá nhân. Đối với ông Liêu Việt Phú, dù đã mời làm việc 4 lần, nhưng không đến.

Căn cứ tài liệu do Cơ quan An ninh điều tra Công an TP Hồ Chí Minh cung cấp về nội dung có liên quan đến việc tham gia góp vốn của HTX quận 11, cho thấy số tiền góp vốn của các thành viên tham gia góp vốn để tăng vốn góp điều lệ của HTX không phải của các thành viên mà của nhà đầu tư theo sự giới thiệu của ông Phạm Ngọc Khuê.

Toàn bộ số tiền HTX quận 11 tham gia góp vốn cho Saigon Co.op đều do nhà đầu tư (ông Phạm Khắc Dũng, SN 1964, ngụ quận Hai Bà Trưng, TP Hà Nội) thông qua các thành viên HTX quận 11 với đại diện là bà Trần Bích Châu (Thành viên, tư vấn truyền thông HTX quận 11) đã ký hợp đồng hợp tác đầu tư ngày 17/1/2020 với số tiền 306 tỷ đồng. Thực tế bà Châu chỉ được chuyển số tiền 300 tỷ đồng (do 6 thành viên tham gia góp vốn chuyển mỗi người 50 tỷ đồng, với cùng nội dung “Chuyển tiền để góp vốn vào HTX quận 11”, nhưng thực tế chuyển vào số tài khoản của bà Trần Bích Châu).

Ngày 17/1/2020, bà Châu đã ký hợp đồng hợp tác góp vốn đầu tư với ông Liêu Việt Phú với số tiền 300 tỷ đồng. Cùng ngày, HTX quận 11 tiếp tục ký kết hợp đồng hợp tác đầu tư góp vốn với cá nhân ông Phú với số tiền 300 tỷ đồng. Tuy nhiên, toàn bộ 300 tỷ đồng góp vốn đều do bà Trần Bích Châu chuyển vào tài khoản của HTX quận 11 theo ủy nhiệm chi lập ngày 20/1/2010.

Theo UBND quận 11, việc huy động vốn của HTX quận 11 nhằm mục đích góp vốn vào Saigon Co.op, không phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh trực tiếp tại HTX quận 11. Nguồn vốn góp của các thành viên tham gia góp vốn không phải của chính cá nhân mà của tổ chức hoặc cá nhân bên ngoài. HTX quận 11 đã lợi dụng danh nghĩa là thành viên HTX để góp vốn nhằm mục đích tăng vốn điều lệ cho Saigon Co.op. Do đó, Công an quận 11 cần làm rõ nguồn gốc, số tiền và mục đích của nhà đầu tư thông qua các thành viên góp vốn vào HTX quận 11 để tăng vốn cho Saigon Co.op.

Tiếp tục điều tra vụ án Diệp Dũng

Liên quan đến vụ tăng vốn điều lệ cho Saigon Co.op, trước đó vào tháng 7/2020, Thanh tra TP Hồ Chí Minh đã có KLTT chỉ ra hàng loạt sai phạm trong việc ông Diệp Dũng (SN 1968), khi còn đương chức Chủ tịch HĐQT Saigon Co.op, đã cố tình huy động vốn trái pháp luật vào Saigon Co.op, nhằm mục đích chi phối đơn vị này.

Trong 20/26 HTX thành viên góp vốn đã có tổng số tiền hơn 3.597 tỷ đồng. Đặc biệt nhiều HTX dù kinh doanh thua lỗ liên tục nhưng vẫn góp vốn hàng chục, thậm chí gần nghìn tỷ đồng như HTX TM-DV Linh Tây (Hơn 952 tỷ đồng).

Thanh tra TP kết luận việc tăng vốn điều lệ năm 2014 lên 2.400 tỷ đồng, năm 2015 lên 3.200 tỷ đồng và năm 2020 thêm hơn 3.597 tỷ đồng tại Saigon Co.op là trái với các quy định pháp luật. Nếu không làm rõ được nguồn vốn tăng lên thì Saigon Co.op sẽ bị chi phối bởi các tổ chức, cá nhân bên ngoài và không giữ được nguyên tắc tổ chức, hoạt động của Saigon Co.op. Có dấu hiệu thâu tóm, chiếm đoạt vốn, tài sản của Saigon Co.op được hình thành từ khi thành lập đến nay, xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản chung (tài sản chung không chia) và tài sản của Nhà nước, ảnh hưởng đến an ninh kinh tế của TP nói riêng và cả nước nói chung, việc làm này có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự.

Đến ngày 11/9/2020, ông Diệp Dũng gửi đơn từ chức Chủ tịch HĐQT Saigon Co.op, và Thành ủy TP Hồ Chí Minh điều ông này về nhận công tác tại Đảng bộ Công ty Đầu tư Tài chính Nhà nước (HFIC). Đầu tháng 11/2020, ông Dũng bị điều về Công ty TNHH MTV Xổ sổ kiến thiết TP Hồ Chí Minh.

Ngày 16/12/2020, Cơ quan An ninh điều tra Công an TP Hồ Chí Minh khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam ông Diệp Dũng để điều tra hành vi “Lạm quyền trong khi thi hành công vụ”.

Tân Tiến