Vụ tranh chấp quyền sử dụng đất giữa hộ dân với Hợp tác xã Nại Hiệp, xã Triệu Ái: Tổ hợp tác thôn Nại Hiệp có tư cách để tranh chấp hay không?
Báo Quảng Trị ra ngày 7/1/2021 có bài điều tra theo đơn thư bạn đọc: 'Thôn cản trở người dân làm giấy chứng nhận quyền sử dụng (CNQSD) đất hợp pháp', phản ánh sự việc hộ ông Võ Đông, ở thôn Nại Hiệp, xã Triệu Ái, huyện Triệu Phong bị cản trở khi làm thủ tục cấp giấy CNQSD đất hợp pháp. Sau khi báo đăng, Trưởng thôn Nại Hiệp Hoàng Anh Tiến đã có văn bản phản hồi thông tin gửi Báo Quảng Trị. Ngày 29/1/2021, Báo Quảng Trị tiếp tục đăng bài trao đổi về ý kiến phản hồi của Trưởng thôn Nại Hiệp, khẳng định thông tin báo phản ánh là có căn cứ và theo đúng quy định của pháp luật.
Hòa giải bất thành
Qua nội dung của các bài báo và đơn kiến nghị của hộ gia đình ông Võ Đông, UBND xã Triệu Ái đã thành lập Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai giữa các bên liên quan.
Theo đó, ngày 11/3/2021, Chủ tịch UBND xã Triệu Ái Đặng Sỹ Dũng, Chủ tịch hội đồng hòa giải đã chủ trì phiên hòa giải với sự tham gia của Bí thư Đảng ủy xã Triệu Ái Phan Bá Quốc cùng với 22 cán bộ, công chức, đại diện cấp ủy, ban cán sự thôn, các tổ chức chính trị - xã hội từ xã đến thôn. Đối tượng tranh chấp đất đai với hộ ông Võ Đông là Tổ hợp tác thôn Nại Hiệp do Tổ trưởng tổ hợp tác Hoàng Văn Bình và thủ quỹ tổ hợp tác Lê Mẫu làm đại diện.
Tại phiên hòa giải, hộ gia đình ông Võ Đông đưa ra các căn cứ sử dụng đất hợp pháp. Theo đó, năm 1992, ông Võ Đông lập gia đình và tách hộ ra ở riêng và khai hoang hai thửa đất tại khu vực kho đạn cũ, thuộc thôn Nại Hiệp, xã Triệu Ái để làm nhà, canh tác hoa màu và trồng rừng. Năm 1999, hộ gia đình ông Võ Đông được UBND huyện Triệu Phong cấp giấy CNQSD đất với diện tích 750 m2, trong đó gồm 250 m2 đất ở, 500 m2 đất vườn; phần diện tích còn lại hộ gia đình ông Võ Đông tiếp tục sử dụng, canh tác ổn định, không có tranh chấp, không bị cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử phạt; thôn và Chi bộ thôn Nại Hiệp, Hợp tác xã Nại Hiệp không có ý kiến gì. Tuy nhiên, năm 2016, hộ ông Võ Đông làm thủ tục để được cấp đổi giấy CNQSD đất đối với phần diện tích đất ở và đất vườn, đồng thời làm hồ sơ cấp mới đối với diện tích đất rừng nhưng không được xét đề nghị cấp giấy, mặc dù đã có tên trong sổ mục kê và bản đồ địa chính.
Về phía Tổ hợp tác thôn Nại Hiệp cho rằng, diện tích đất hộ ông Võ Đông đang sử dụng có nguồn gốc của Hợp tác xã Nại Hiệp và được cấp từ năm 1989 để thực hiện Dự án trồng rừng 2780. Việc hộ ông Võ Đông sử dụng đất nhưng không bị hợp tác xã lập biên bản là do Hợp tác xã Nại Hiệp đã giải thể.
Từ ý kiến của các bên, các thành viên Hội đồng hòa giải xã Triệu Ái đề nghị hộ ông Võ Đông và Tổ hợp tác Nại Hiệp nên thống nhất phương án hòa giải dựa trên hiện trạng sử dụng đất và các giấy tờ liên quan để đảm bảo hài hòa quyền lợi của hai bên, đồng thời không tiếp tục gửi đơn đến cấp có thẩm quyền giải quyết. Tuy nhiên, phiên hòa giải không thành.
Tư cách pháp lý của Tổ hợp tác thôn Nại Hiệp (!)
Trao đổi với phóng viên Báo Quảng Trị, ông Võ Đông cho biết: “Toàn bộ diện tích hai thửa đất gia đình tôi đã canh tác, sử dụng ổn định từ năm 1992 đến nay và trên đất có tài sản. Nếu giải quyết theo hiện trạng sử dụng đất thì tôi đồng ý, nếu cắt một phần diện tích giao lại cho tổ hợp tác là tôi không đồng ý, đồng thời sẽ khởi kiện ra tòa án để giải quyết tranh chấp”.
Thông tin từ phiên hòa giải cho thấy, Hợp tác xã Nại Hiệp đã bị giải thể, nhưng lại có Tổ hợp tác thôn Nại Hiệp do ông Hoàng Văn Bình làm tổ trưởng và Lê Mẫu làm thủ quỹ - đại diện cho một bên tranh chấp. Vì vậy, phải làm rõ các vấn đề pháp lý liên quan đến Tổ hợp tác thôn Nại Hiệp, như có được thành lập một cách hợp pháp; chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền; tổ chức nào ủy quyền cho tổ trưởng và thủ quỹ của tổ hợp tác để tranh chấp…(!?), từ đó xác định Tổ hợp tác thôn Nại Hiệp có tư cách pháp lý để làm một bên tranh chấp đất đai với hộ ông Võ Đông hay không? Trường hợp, Tổ hợp tác thôn Nại Hiệp không có tư cách để tranh chấp với hộ ông Võ Đông thì kết thúc việc tranh chấp đất đai giữa hai bên. Mặt khác, chính quyền địa phương cũng cần tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động các bên hòa giải theo phương án mà các thành viên Hội đồng hòa giải đất đai xã Triệu Ái đã đưa ra tại phiên hòa giải để giải quyết dứt điểm vụ việc, sớm ổn định tình hình địa phương, tránh phát sinh kiện tụng kéo dài, gây mất đoàn kết ở khu dân cư.