Vụ trục lợi hoàn thuế 'khủng' tại Ninh Bình: Thiệt hại hơn 45 tỷ đồng, khó thu hồi

Từ vụ án mua bán hóa đơn phát hiện thêm tội trốn thuế

Liên quan đến vụ hoàn thuế hàng chục tỷ đồng cho công ty TNHH Nam Phương Ninh Bình (viết tắt là Cty Nam Phương), vừa qua, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Ninh Bình đã ban hành cáo trạng truy tố người điều hành công ty là Nguyễn Đức Hậu, Bùi Thị Kim Nhung và kế toán Bá Thị Hiền về tội “Trốn thuế”.

Các tài liệu cho thấy, cách thức các đối tượng này hợp thức hóa thủ tục hoàn thuế, trốn tránh nghĩa vụ thuế với Nhà nước hết sức tinh vi. Và hành vi trốn thuế được cơ quan tố tụng phát hiện khi truy tố, xét xử các đối tượng liên quan đến vụ án mua bán hóa đơn trái phép.

Cụ thể, năm 2022, Tòa án nhân dân tỉnh Ninh Bình đã xét xử Nguyễn Đức Hậu cùng đồng phạm về tội Mua bán trái phép hóa đơn. Theo đó, từ năm 2016 đến năm 2020, tổng giá trị hàng hóa mua vào của Cty Nam Phương là hơn 1.000 tỷ đồng, thuế đầu vào là hơn 96 tỷ đồng.

Hàng hóa, dịch vụ mua vào là gỗ keo tròn, dăm gỗ. Các sản phẩm này đều được công ty Nam Phương mua từ các hộ dân ở Hòa Bình, Ninh Bình, Phú Thọ không có hóa đơn. Vì vậy, Hậu và đồng phạm đã mua và sử dụng trên 1.000 hóa đơn GTGT đầu vào của gần 100 doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh để kê khai thuế.

Bản án còn xác định, Nguyễn Đức Hậu là Giám đốc Công ty TNHH MTV thương mại Linh Nhung (Cty Linh Nhung), đồng thời là người điều hành Cty Nam Phương. Từ năm 2016 đến năm 2020, Hậu chỉ đạo kế toán của công ty là Bá Thị Hiền làm thủ tục xuất khống 91 hóa đơn GTGT của Cty Linh Nhung cho Cty Nam Phương để kê khai xuất khẩu dăm gỗ keo. Từ đó, Cty Nam Phương mới đủ điều kiện làm thủ tục hoàn thuếkhoảng 75 tỷ đồng. Nhận thấy dấu hiệu vi phạm nghĩa vụ thuế, Tòa án nhân dân tỉnh Ninh Bình đã đề nghị điều tra thêm hành vi "trốn thuế".

Kiến nghị xử lý hành chính liên quan công tác quản lý

Nguồn tin của Tiền Phong cho biết, cáo trạng và hồ sơ vụ án trốn thuế trên đã được chuyển tới tòa án. Theo đó, số tiền mà Công ty Nam Phương chiếm đoạt, gây thất thoát là 45,78 tỷ đồng. Về biện pháp thu hồi số tiền này, CQĐT đã rà soát, kê biên và phong tỏa tài sản nhưng hiện nay tài khoản công ty Nam Phương không có gì đáng kể. Bất động sản là trụ sở công ty cũng đang thế chấp tại ngân hàng. Quá trình điều tra xác minh, Công ty Nam Phương có hoạt động sản xuất kinh doanh, tuy nhiên một số hàng hóa không đủ điều kiện, hóa đơn, chứng từ.

Công ty Nam Phương mua dăm gỗ của người dân các tỉnh Hòa Bình, Ninh Bình, Phú Thọ để xuất khẩu. Ảnh: Long Vân

Trong vụ án này, CQĐT chưa phát hiện dấu hiệu tội phạm, chưa chứng minh được hành vi thiếu trách nhiệm của cán bộ Cục Thuế Ninh Bình. Vì thế, cơ quan tố tụng chưa xem xét trách nhiệm hình sự mà chỉ kiến nghị xử lý về mặt hành chính trong công tác quản lý thuế.

Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Văn Giản, cán bộ Cục Thuế Ninh Bình, người tố cáo vụ việc này (đã được nghe Kết luận điều tra của cơ quan CSĐT) cho rằng, có một số điều cần phải điều tra hoặc làm rõ tại phiên tòa sắp tới, đặc biệt là biện pháp kiểm tra việc hoàn thuế đối với công ty Nam Phương.

Trong vụ án này, công ty Nam Phương được xác định là doanh nghiệp được hoàn thuế trước kiểm tra sau. Tuy nhiên, người có đơn tố cáo cho biết, Bộ Tài Chính đã ban hành văn bản 10492/ BTC-TCT ngày 30/7/2015 (về tăng cường công tác quản lý thuế GTGT) quy định thực hiện kiểm tra 100% trước khi hoàn thuế với doanh nghiệp có rủi ro cao.

Đáng chú ý, Luật Quản lý thuế năm 2019 và Nghị Định 132/2020/NĐ-CP (quy định về quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết) có các quy định kiểm soát thuế đối với các bên có quan hệ liên kết. Trong khi đó, "Cty Nam Phương Ninh Bình (doanh nghiệp bên mua hóa đơn) và Công ty Linh Nhung (doanh nghiệp bên bán hóa đơn) có quan hệ nhân thân, quan hệ liên kết có dấu hiệu bất thường như cùng địa chỉ, cùng kế toán… nhưng Cục trưởng Cục Thuế Ninh Bình vẫn ký quyết định hoàn thuế trước, kiểm tra sau đối với công ty Nam Phương Ninh Bình là vi phạm các quy định”, người có tố cáo nêu và đề nghị làm rõ trách nhiệm của lãnh đạo Cục thuế Ninh Bình.

Long Vân