Vụ UBND xã Triệu Thuận thua kiện vì cấm hộ dân xây dựng nhà ở: Chính quyền cần tạo điều kiện để hộ dân xây dựng nhà ở

Bà Hoa bên những bao xi măng đã hư hại và đằng sau là lán trại tạm bà đang ở qua ngày để chờ chính quyền cho phép xây dựng nhà ở - Ảnh: L.M

Khổ cực chống chọi với mùa mưa bão

Trong ngôi lán trại được dựng tạm để xây dựng nhà ở mới, bà Hoa nói trong nước mắt: “Hơn 3 năm rồi, sau khi tháo dỡ nhà cũ để xây dựng nhà mới, tôi phải sống lay lắt một mình trong lán trại tạm này. Chống chọi khổ cực với mùa mưa bão”.

Hiện bà Hoa sống một mình trong lán trại tạm. Hơn 2 năm sau khi báo Quảng Trị đăng bài “Vụ UBND xã Triệu Thuận cấm hộ dân xây dựng nhà ở: Chính quyền thua kiện”, chúng tôi trở lại gia đình bà Nguyễn Thị Hồng Hoa (65 tuổi) ở thôn Dương Lệ Đông, xã Triệu Thuận, huyện Triệu Phong.

Cảnh vật trên thửa đất của bà Hoa không thay đổi nhiều, chỉ có cỏ dại lên cao ngút ôm lấy phần móng công trình nhà ở đang xây dựng dở dang. Vẫn ngôi lán trại tạm chỉ hơn 25 m2 , bên trong đồ đạc lỉnh kỉnh, bàn thờ được kê bên giường ngủ. Bên phần móng nhà xây dựng dở dang là hàng chục bao xi măng chất đống và khô cứng vì phơi giữa nắng mưa nhiều ngày; các đụn cát sạn phục vụ việc xây nhà gần như đã bị san phẳng vì nước lũ cuốn trôi. Có chứng kiến tận mắt mới thấy hết nỗi vất vả của gia đình bà Hoa.

Theo bà Hoa, sau khi tòa án tuyên chính quyền thua kiện, bà đợi để được chính quyền hướng dẫn thủ tục xây dựng nhà ở nhưng cứ chờ mãi. Đầu năm 2021, có người cho bà mấy xe đất để tôn mặt nền lên cao phòng khi nước ngập nhưng chính quyền lại đến ngăn cản. Bà Hoa gõ cửa chính quyền xã Triệu Thuận thì nhận được câu trả lời “giữ nguyên hiện trạng”. Chờ đợi mãi, bà Hoa đến UBND xã xin được xây nhà thì được trả lời: “Xã không có thẩm quyền, chờ chỉ đạo của cấp trên”. Vậy là bà Hoa chờ đợi từ đó đến nay vẫn chưa nhận được hồi âm và tiếp tục sống trong lán trại tạm.

Có giấy CNQSD đất ở nhưng không cho làm nhà

Trở lại nội dung sự việc, ngày 20/6/2020, báo Quảng Trị có bài điều tra: “Vụ UBND xã Triệu Thuận cấm hộ dân xây dựng nhà ở: Chính quyền thua kiện”. Theo đó, đầu năm 2019, gia đình bà Hoa tiến hành tháo dỡ ngôi nhà cấp 4 đã xuống cấp trên thửa đất được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng (CNQSD) đất số L 764387 của UBND huyện Triệu Phong cấp ngày 28/12/1998 với diện tích 648 m2 , trong đó có 200 m2 đất ở, 448 m2 đất vườn. Khi gia đình bà Hoa thi công xong phần móng thì UBND xã Triệu Thuận ra Thông báo số 05 ngày 27/2/2019 “về việc nghiêm cấm xây dựng, vận chuyển vật liệu tập kết trên vùng đất UBND xã đang xử lý tranh chấp”.

Lý do UBND xã Triệu Thuận đưa ra là bà Hoa xây dựng trái phép trên thửa đất do UBND xã quản lý và đã được quy hoạch xây dựng nông thôn mới. Đồng thời cho rằng, giấy CNQSD đất số L 764387 đã cấp cho bà Hoa nằm ở vị trí khác, vì năm 1996 bà Hoa chỉ mua lại tài sản trên đất là trụ sở Hợp tác xã sản xuất kinh doanh dịch vụ tổng hợp Triệu Thuận (do chuyển đến vị trí mới).

Theo tìm hiểu của phóng viên thì “vị trí khác” được UBND xã Triệu Thuận đề cập lại là phần đất được gia đình ông Đoàn Quang Mẫu ở cùng địa phương sử dụng ổn định, liên tục từ nhiều năm trước đó, đã được cấp giấy CNQSD đất số CI 783062 và có vị trí khá xa so với vị trí bà Hoa đang sử dụng.

Trong khi đó, vị trí thửa đất hiện tại bà Hoa đang sử dụng, vào năm 2013, Trung tâm Kỹ thuật Tài nguyên môi trường tỉnh tiến hành đo đạc hiện trạng sử dụng đất tại Thôn 3 (cũ), xã Triệu Thuận và lập biên bản xác nhận việc công khai bản đồ địa chính, có xác nhận của đại diện Thôn 3 và UBND xã Triệu Thuận.

Ngoài ra, năm 2004, bà Hoa được UBND huyện Triệu Phong cấp thêm một thửa đất ở có diện tích 208 m2 tại thửa số 954, tờ bản đồ số 09 theo giấy CNQSD đất số X549423 nhưng bà Hoa không biết. Tuy nhiên, giấy CNQSD đất này UBND xã Triệu Thuận hiện đang cất giữ (không giao cho bà Hoa) và thửa đất cũng đang được người khác sử dụng là ông Đoàn Quang Phước.

Theo bà Hoa, bà chỉ có một thửa đất duy nhất tại vị trí mà chính quyền cấm xây dựng nhà ở đã được cấp giấy CNQSD đất số L 764387 và giấy chứng nhận này hiện bà Hoa đang cất giữ. Điều này cho thấy, UBND huyện Triệu Phong đã 2 lần cấp đất cho bà Hoa nhưng chỉ một lần giao giấy CNQSD đất nhưng lại không bàn giao thực địa. Đặc biệt, diện tích trên thửa đất được cấp giấy CNQSD đất số L 764387 khá trùng khớp với vị trí hiện tại. Sai sót này trách nhiệm đầu tiên thuộc về chính quyền địa phương.

Cần sớm giải quyết dứt điểm vụ việc

Xử lý vụ việc của bà Hoa, ngày 30/9/2022, UBND tỉnh có Văn bản số 4817/UBND-TCD giao UBND huyện Triệu Phong xem xét giải quyết kiến nghị công dân, báo cáo UBND tỉnh trước ngày 20/10/2022. Bên cạnh đó, ngày 12/10/2022, UBND xã Triệu Thuận có Công văn số 13/UBND-CV trả lời kiến nghị của bà Hoa với nội dung “Việc xây dựng nhà ở của bà Nguyễn Thị Hồng Hoa phải có giấy phép xây dựng do UBND huyện Triệu Phong cấp”.

Theo chúng tôi, UBND huyện Triệu Phong cần sớm tổ chức một cuộc đối thoại để giải quyết kiến nghị của gia đình bà Hoa theo hướng đảm bảo hài hòa quyền lợi giữa Nhà nước và công dân, đồng thời hướng dẫn, tạo điều kiện cho gia đình bà Hoa - đối tượng người cao tuổi tiếp tục làm nhà ở tại vị trí hiện nay. Bởi việc cấp đất trước đây có sai sót, một phần trách nhiệm thuộc về chính quyền địa phương.

Bên cạnh đó, 4 văn bản liên quan đến việc cấm gia đình bà Hoa xây dựng nhà ở do UBND xã Triệu Thuận ban hành đã bị cơ quan tòa án tuyên hủy vì trái pháp luật. Hơn nữa, gia đình bà Hoa đã chịu nhiều thiệt hại từ việc cấm xây dựng nhà ở trái pháp luật của chính quyền. Về phía gia đình bà Hoa cần tích cực phối hợp với chính quyền để giải quyết dứt điểm sự việc, đảm bảo hài hòa quyền lợi và ổn định tình hình địa phương, tránh phát sinh kiện tụng kéo dài.

Lê Minh