Vụ VN Pharma: Xét đơn kháng cáo của ông Trương Quốc Cường và 9 bị cáo
Trong 2 ngày 29-30/9/2022, Tòa án nhân dân Cấp cao tại Hà Nội mở phiên tòa phúc thẩm xét đơn kháng cáo của ông Trương Quốc Cường (SN 1961), cựu Thứ trưởng Bộ Y tế cùng 9 bị cáo khác trong vụ VN Pharma...
Theo quyết định đưa vụ án ra xét xử, chủ tọa phiên tòa là ông Nguyễn Vũ Đông. Bào chữa cho ông Trương Quốc Cường có 3 luật sư.
10 BỊ CÁO ĐỒNG LOẠT KHÁNG CÁO
Trước đó, sau phiên tòa sơ thẩm hồi tháng 5/2022, có 10 bị cáo kháng cáo gồm Trương Quốc Cường, Ngô Anh Quốc (SN 1984), Phan Cẩm Loan (SN 1973), Lê Thị Vũ Phương (SN 1982), Phạm Anh Kiệt (SN 1963), Phạm Quỳnh Trang (SN 1980), Nguyễn Thị Quyết (SN 1983), Phạm Hồng Hậu (SN 1957), Nguyễn Thị Thu Thủy (SN 1976), Nguyễn Việt Hùng (SN 1956).
Bản án sơ thẩm nhận định, hành vi phạm tội của các bị cáo có sự câu kết chặt chẽ, gây dư luận bất bình, làm giảm uy tín của tổ chức Đảng, đặc biệt là uy tín của ngành y tế.
Trong đó, ông Trương Quốc Cường – cựu Thứ trưởng Bộ Y tế đã thực hiện không đúng, không đầy đủ nhiệm vụ được giao, đã đồng ý cấp phép thuốc trong khi số thuốc này chưa đủ điều kiện được cấp phép.
Sau đó, dù nhận được thông tin về số thuốc không đủ điều kiện được cấp phép nhưng bị cáo không chỉ đạo thu hồi, dẫn đến hậu quả số thuốc không rõ nguồn gốc được dùng cho người bệnh.
Tòa án đã xem xét các tình tiết giảm nhẹ cho bị cáo như ăn năn hối cải, quá trình công tác được nhiều huân huy chương, hiện bị cáo đang phải điều trị bệnh và đã tác động để gia đình khắc phục một phần hậu quả.
Do đó, tòa án sơ thẩm tuyên phạt ông Cường 4 năm tù về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Cùng tội danh trên, tòa phạt bị cáo Nguyễn Việt Hùng (nguyên Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược Bộ Y tế) 3 năm tù; Lê Đình Thanh (nguyên cán bộ Cục Hải quan TP.HCM) 2 năm tù.
Nhóm tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, bị cáo Phạm Hồng Châu (nguyên Trưởng phòng Đăng ký thuốc, Cục Quản lý Dược Bộ Y tế) lĩnh 4 năm tù; Nguyễn Thị Thu Thủy (nguyên Phó Trưởng phòng Quản lý giá thuốc): 4 năm tù.
Nhóm tội Buôn bán hàng giả, bị cáo Nguyễn Minh Hùng (cựu Chủ tịch HĐQT, kiêm Tổng giám đốc Công ty VN Pharma) bị tuyên phạt 18 năm tù. Các bị cáo còn lại lĩnh án từ 6-14 năm tù.
Tòa sơ thẩm cũng kiến nghị Bộ Y tế xem xét lại toàn bộ quy trình thẩm định thuốc. Quy trình thẩm định thuốc và xét duyệt còn nhiều lỗ hổng; xem xét trách nhiệm của các chuyên gia khi thẩm định 5 loại thuốc.
Ngoài ra, để xảy ra vụ án này còn có trách nhiệm lớn từ cán bộ Hải quan khi cho thông quan nhiều loại thuốc giả nhãn mác, vì vậy, tòa sơ thẩm tiếp tục kiến nghị cơ quan điều tra Bộ Công an làm rõ trách nhiệm của cơ quan Hải quan trong vụ án này.
KIẾN NGHỊ ĐẶC BIỆT
Theo bản án sơ thẩm, lợi dụng sơ hở trong công tác quản lý Dược và Hải quan, trong các năm 2008 - 2010, Nguyễn Lê Xuân Khang (là người Việt Nam định cư tại Canada, có quốc tịch Canada, hiện đang bỏ trốn) đã bàn bạc, thống nhất với Nguyễn Minh Hùng và ông Lê Văn Sơn (Giám đốc CTCP Dược phẩm Trung ương II – Codupha) lập hồ sơ các thuốc mang nhãn mác Health 2000 Canada để Công ty Codupha, Công ty TNHH Dược phẩm Vimedimex (Vimedimex con) đứng tên xin cấp số đăng ký.
Thực tế, các hồ sơ thuốc đều là giả nhưng do một số cán bộ của Cục Quản lý Dược thiếu trách nhiệm hoặc có động cơ cá nhân đã làm trái công vụ trong quá trình thẩm định, xét duyệt nên 7 loại thuốc gồm: Extrafovir; Kaderox-250; Kafotax-1000; MGP Axinex-1000, MGP Mosinase-625, H2K Levofloxacin và H2K Ciprofloxacin mang nhãn mác Health 2000 Canada đã được cấp số đăng ký.
Sau đó, Nguyễn Minh Hùng đã cấu kết với Nguyễn Lê Xuân Khang, Võ Mạnh Cường cùng các nhân viên Công ty VN Pharma, Công H&C và một số đối tượng khác đã làm giả hợp đồng và phụ lục hợp đồng mua bán, nâng khống giá thuốc, làm giả chứng từ thay đổi nguồn gốc xuất xứ thuốc, hợp thức chứng từ thanh toán để thông quan, nhập khẩu các thuốc trên, với tổng số lượng là 838.100 hộp. Số thuốc giả nêu trên đã được Công ty VN Pharma bán cho các doanh nghiệp, bệnh viện, nhà thuốc tổng cộng 623.819 hộp, thu lợi bất chính số tiền hơn 31,5 tỷ đồng.
Trong vụ án này, với các sai phạm của cán bộ Cục Quản lý Dược, có 6/7 loại thuốc giả nhãn mác Health 2000 được nhập khẩu và tiêu thụ tại Việt Nam, với trị giá hơn 148 tỷ đồng.
Bản án sơ thẩm xác định vụ án buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh mang nhãn mác Health 2000 Canada là vụ án có tính chất đặc biệt nghiêm trọng, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của người bệnh.
Để ngăn ngừa sự việc tương tự xảy ra, tòa án sơ thẩm kiến nghị Bộ Y tế cần có quy định để việc hợp thức hóa lãnh sự phải là điều kiện bắt buộc để được cấp phép thuốc.