Vụ xả súng chết chóc nhất trong năm gây rung chuyển nước Mỹ

Kẻ tấn công, mặc đồ theo kiểu quân phục, lái ôtô tới khu vực đỗ xe tại siêu thị Tops Friendly Market ở thành phố Buffalo, bang New York, Mỹ vào khoảng 14h30 và bắt đầu “livestream” (tạm dịch: phát trực tiếp) vụ tấn công qua một chiếc camera gắn trên mũ bảo hiểm.

“Đầu tiên, tôi thấy tay súng bắn một phụ nữ, nạn nhân tiếp theo là một phó tế, rồi tới một phụ nữ khác… Và rồi anh ta vào siêu thị và bắt đầu xả súng tiếp”, nhân chứng có tên Grady Lewis nói với BBC.

Katherine Crofton, một bác sĩ và lính cứu hỏa đã nghỉ hưu, nói với báo giới địa phương rằng khi nghe thấy tiếng súng, bà đang chơi với chú chó cưng của mình và hút thuốc.

“Ban đầu, tôi không nhìn thấy tay súng. Khi quay người lại, tôi thấy anh ta đang bắn người phụ nữ đó”, bà Crofton kể lại.

“Cô ấy vừa đi vào siêu thị. Và sau đó anh ta bắn một người phụ nữ khác. Cô ấy đang đặt hàng hóa vào xe. Tôi cúi xuống vì không biết liệu tay súng có định bắn mình hay không”, bà nói thêm.

Động cơ chủng tộc

Theo hồ sơ tòa án, tay súng được xác định là Payton Gendron, sống ở Conklin, bang New York. Cảnh sát cho biết trong số 13 người bị bắn trong vụ việc có 11 người da đen. Giới chức trách nói rằng đây là một vụ tấn công có động cơ chủng tộc, xảy ra ở khu dân cư có đa số người da đen.

Nghi phạm Payton Gendron xuất hiện trước tòa ở Buffalo hôm 14/5. Ảnh: AP.

Nhân viên quản lý Shonell Harris nói với Buffalo News rằng bà đang sắp xếp hàng hóa bên trong siêu thị thì tiếng súng nổi lên.

Bà kể lại: “Tôi nghe thấy một tiếng động, và tiếng động đó càng lúc càng lớn, mọi người bắt đầu bỏ chạy”.

Nghe thấy nhiều tiếng súng, bà Harris cố gắng tìm lối thoát hiểm phía sau và chạy vòng ra phía trước siêu thị để tìm con gái cũng đang làm việc bên trong siêu thị.

Người phụ nữ cho biết bà đã nhìn thấy tay súng ở phía trước của siêu thị, anh ta mặc quần áo "giống như trang phục quân đội", và đang bắn một người khác.

Bà Harris chạy trở lại lối thoát hiểm phía sau. Tại đó, bà tìm thấy con gái mình. “Tôi nắm lấy tay con và ôm lấy nó”, bà kể.

“Sự việc giống như một cơn ác mộng… Bạn từng thấy điều này trên TV, nghe về nó trên TV… nhưng tôi chưa bao giờ nghĩ rằng mình sẽ rơi vào tình huống thực sự”.

Cảnh sát xác nhận ba người bị bắn chết trong bãi đậu xe và 7 người khác thiệt mạng bên trong siêu thị.

Khi tay súng bước vào siêu thị, một nhân viên bảo vệ được truyền thông địa phương gọi tên là Aaron Salter - vốn là cảnh sát đã nghỉ hưu - đã bắn nhiều phát, nhưng tay súng không hề hấn gì nhờ áo chống đạn, cảnh sát cho biết. Sau đó, tay súng đã bắn chết người bảo vệ, đi vào siêu thị và xả súng vào những người khác.

Truyền thông địa phương đã nêu tên hai người khác thiệt mạng trong vụ tấn công là các khách hàng có tên Ruth Whitfield và Katherine Massey. Một buổi cầu nguyện đã được tổ chức để tưởng nhớ bà Whitfield, 86 tuổi, vào tối 14/5.

"Thi thể ở khắp mọi nơi"

Jennifer Tookes, người đi mua sắm trong siêu thị với anh họ khi vụ nổ súng xảy ra, nói với NBC News rằng anh họ của cô đã trốn trong tủ lạnh của siêu thị cho đến khi tiếng súng dừng lại.

Tookes nói thêm rằng khi thoát được ra khỏi siêu thị, cô đã nhìn thấy ba thi thể nằm bên ngoài bãi đậu xe. “Một người ở ngay cạnh cửa. Một người đàn ông ở ngay bên chiếc xe của mình. Một cô gái khác cũng ở ngay gần đó”, Tookes nói.

Ken Stephens, thành viên của một nhóm chống bạo lực địa phương có mặt tại hiện trường, nói với New York Times: "Thi thể ở khắp mọi nơi".

Trong khi đó, nhân chứng Katherine Crofton cho biết sau khi xả súng bên trong siêu thị, tay súng đã ra ngoài.

“Anh ta bước ra khỏi siêu thị, cảnh sát hét lớn, và anh ta chỉ đứng đó”, cô kể lại. "Có vẻ như anh ta muốn cảnh sát nổ súng".

Nghi phạm đã bị cảnh sát bắt giữ và buộc tội giết người cấp độ một.

Sau đó, cư dân địa phương đã tập trung tại hiện trường. Trong đám đông đó có Marilyn Hanson, 60 tuổi. Bà nói với New York Times rằng bà đã chạy đến siêu thị sau khi nghe tin để đảm bảo rằng con gái của bà, sống gần đó, không bị thương.

Tìm thấy con gái an toàn, bà Hanson - vốn thường xuyên mua sắm ở siêu thị - chia sẻ: “Tôi mua sắm ở Tops mọi lúc. Con gái tôi đã rất sợ hãi, vì nó nghĩ tôi có thể ở trong đó”. Bà nói thêm rằng bản thân sẽ sợ đến đây mua sắm sau này.

“Nếu một người da đen xả súng thì anh ta đã chết", bà Hanson nói thêm, đề cập đến thực tế là nghi phạm đã đầu hàng và bị cảnh sát bắt giữ.

Cái ôm thật chặt bên ngoài hiện trường sau vụ xả súng tại siêu thị ở Buffalo, bang New York hôm 14/5. Ảnh: AP.

Một nhân chứng khác có tên Grady Lewis cho hay anh đang ở bên ngoài siêu thị khi nghe thấy 7 hoặc 8 tiếng súng nổ. Và anh nhìn thấy một thanh niên da trắng mặc trang phục quân sự đang xả súng ở cửa siêu thị. Lực lượng thực thi pháp luật tới trong vòng 2 phút sau khi vụ xả súng bắt đầu, Lewis nói với CNN.

Anh nghe thấy “ít nhất 20 tiếng súng” trước khi nghi phạm ra khỏi siêu thị.

"Anh ta bước ra, dí súng vào đầu, vào cằm. Sau đó, anh ta thả súng xuống và cởi áo chống đạn, rồi quỳ gối và đưa tay ra sau lưng", Lewis kể lại, mô tả khoảnh khắc nghi phạm đã bị cảnh sát bắt giữ. "Tôi đã tưởng cảnh sát sẽ bắn anh ta nhưng họ không bắn".

"Tôi thậm chí còn không tin rằng chuyện đó đã xảy ra... rằng một người sẽ đi vào siêu thị đầy ắp người và làm như vậy", Lewis trải lòng. "Điều đó thật kinh khủng, tất cả thực sự kinh khủng".

Ulysees Wingo Sr, một thành viên của hội đồng chính quyền địa phương, cho biết hầu hết người mua sắm tại siêu thị là người da đen và ông biết một số nạn nhân.

Ông nói với các phóng viên: “Đây là vụ xả súng hàng loạt lớn nhất cho đến nay ở thành phố Buffalo”.

“Không có ai ở thành phố Buffalo lại nghĩ điều gì đó khủng khiếp như thế này có thể xảy ra”.

Hoa và nến được đặt bên ngoài hiện trường vụ xả súng tại siêu thị ở Buffalo, bang New York hôm 15/5. Ảnh: AP.

Vụ xả súng hàng loạt chết chóc nhất trong năm

Tổng thống Joe Biden đã lên án vụ xả súng trong một tuyên bố vào tối 14/5 và nói rằng ông rất đau buồn với gia đình của những người đã khuất.

"Chúng ta vẫn cần tìm hiểu thêm về động cơ của vụ xả súng trong khi cơ quan thực thi pháp luật thực hiện công việc của mình, nhưng chúng ta không cần bất cứ điều gì khác để nêu lên một sự thật rõ ràng: Tội ác thù ghét mang động cơ chủng tộc là điều ghê sợ đối với xã hội”, nhà lãnh đạo Mỹ nhấn mạnh. "Sự thù ghét nhất định không có bến đỗ an toàn ở đây”.

Thị trưởng Buffalo Byron Brown chia sẻ với CNN: “Đây là cơn ác mộng tồi tệ nhất mà bất kỳ cộng đồng nào cũng có thể phải đối mặt và chúng tôi đang bị tổn thương, chúng tôi đang sôi sục ngay lúc này. Nỗi đau sâu sắc mà các gia đình đang phải gánh chịu và và những cảm xúc chúng ta đang trải qua ngay lúc này là không thể giải thích được”.

Trẻ em nắm tay nhau bước đi gần hiện trường vụ xả súng tại siêu thị ở Buffalo, bang New York hôm 15/5. Ảnh: AP.

Đây là vụ xả súng hàng loạt chết chóc nhất cho đến nay ở Mỹ trong năm 2022. Sự việc có khả năng thổi bùng thêm cuộc chiến chính trị gay gắt về kiểm soát súng ở đất nước cờ hoa.

Khoảng 40.000 trường hợp tử vong mỗi năm được ghi nhận liên quan đến súng đạn ở Mỹ, bao gồm cả các vụ tự tử.

Trong khi đó, tội ác thù ghét ở Mỹ lên tới mức cao nhất trong 12 năm vào năm 2020, với hơn 10.000 người báo cáo các hành vi phạm tội liên quan đến chủng tộc, giới tính, tình dục, tôn giáo hoặc khuyết tật.

Theo số liệu của FBI, các tội ác nhằm vào người Mỹ gốc Á và người Mỹ da đen nói chung đã tăng vọt trong 2020. Và những con số này được cho là vẫn thấp hơn so với thực tế.

Hồng Ngọc - Phương Linh