Vùng cao gặp khó trong quản lý, điều trị F0 tại nhà

Hiện số F0 điều trị tại nhà trên địa bàn tỉnh lên đến hơn 40.000 ca, trong đó hơn 12.000 trường hợp ở các địa phương vùng cao như Sa Pa, Bát Xát, Si Ma Cai, Bắc Hà, Mường Khương.

Huyện Mường Khương hiện có hơn 2.000 trường hợp F0 đang điều trị tại nhà. Ông Lý Văn Trường, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Mường Khương cho biết: Cuộc sống của người dân còn nhiều khó khăn, trong khi không có các gói an sinh, thuốc hỗ trợ người dân điều trị tại nhà; nhận thức của người dân ở một số xã còn hạn chế, nên họ chưa thực hiện tốt quy định cách ly tại nhà; điều kiện cách ly còn chưa đảm bảo.

Cán bộ y tế kiểm tra thân nhiệt cho bệnh nhân F0.

Thị trấn Mường Khương có hơn 1.000 ca F0 điều trị tại nhà, dẫn đến công việc của cán bộ Trạm Y tế thị trấn Mường Khương thường xuyên quá tải. Mỗi ngày, trạm tiếp nhận khoảng 100 - 150 trường hợp đến khai báo, test nhanh. Trạm Y tế thị trấn Mường Khương có 6 cán bộ thì 5 cán bộ đã mắc Covid-19. Chị Lê Thị Nguyệt, Trạm trưởng Trạm Y tế thị trấn Mường Khương là 1 trong 3 cán bộ y tế mới đi làm lại cách đây vài ngày và vẫn còn mệt mỏi sau điều trị. Chị Nguyệt tâm sự: Trước tình trạng quá tải, Trung tâm Y tế huyện đã cử 3 cán bộ y tế hỗ trợ, tuy nhiên, do hằng ngày tiếp xúc nhiều F0 nên một cán bộ tăng cường đã bị mắc Covid-19.

Số ca mắc ở thị trấn Mường Khương rải rác ở tất cả 9 thôn vùng cao và 8 tổ dân phố. Tỷ lệ người dân cập nhật tình trạng bệnh hằng ngày trên phần mềm theo dõi quản lý điều trị F0 tại nhà rất thấp, chỉ một vài trường hợp khi có triệu chứng bất thường mới gọi điện đến Trạm Y tế để nhờ tư vấn.

Ở Mường Khương, nhiều trường hợp F0 không đủ điều kiện cách ly tại nhà. Một số xã đã phải sử dụng nhà văn hóa hoặc các cơ sở để điều trị F0. Đơn cử như xã Pha Long, UBND xã đã phải mượn Trạm Điện lực cụm xã Pha Long làm nhà cách ly tập trung, điều trị F0. Xã Nấm Lư, xã Nậm Chảy... trưng dụng nhà văn hóa xã để cách ly các F0 sau khi thẩm định không đủ điều kiện cách ly tại nhà.

Không có gói an sinh bao gồm thuốc hỗ trợ F0 điều trị tại nhà là trở ngại đối với những F0 có hoàn cảnh khó khăn ở vùng cao. Vấn đề thu gom rác thải của F0 ở vùng cao Mường Khương cũng còn nhiều bất cập, người dân chưa tuân thủ các quy định về quản lý, thu gom chất thải như chưa phân loại chất thải lây nhiễm, rác thải chưa được xử lý, còn tình trạng rác thải vứt bừa bãi, tiềm ẩn nguy cơ lây lan dịch bệnh.

Tại vùng cao Bắc Hà, đội ngũ y tế cơ sở vốn đã phải đảm nhận khối lượng công việc rất lớn, từ điều trị bệnh nhân Covid-19 đến tiêm chủng mở rộng, triển khai các chương trình mục tiêu y tế, nay phải thêm việc khai báo y tế cho các F0 điều trị tại nhà. Trạm trưởng Trạm Y tế xã Hoàng Thu Phố Đoàn Linh Chi cho biết: Trên địa bàn xã hiện có hơn 100 trường hợp F0 điều trị tại nhà. Tuy nhiên, do các trường hợp F0 thuộc diện hộ nghèo, không có điều kiện mua sắm điện thoại thông minh, lắp đặt mạng internet nên không thể khai báo trên các phần mềm. Mặt khác, nhiều trường hợp F0 không biết tiếng phổ thông, trong khi phần mềm khai báo không sử dụng ngôn ngữ các dân tộc thiểu số, nên không biết cách khai báo, thậm chí nhiều trường hợp khai báo “bừa”, không chính xác, thành thử cán bộ y tế phải khai báo hộ. Có đến 80% - 90% trường hợp F0 đang điều trị tại nhà phải nhờ cán bộ Trạm Y tế xã khai báo.

Cán bộ y tế lấy mẫu xét nghiệm cho người dân.

Bà Dương Thị Nguyệt, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Bắc Hà cho biết: Trên địa bàn huyện đến nay có gần 3.000 F0 đang điều trị tại nhà, tuy nhiên 50% trường hợp phải nhờ đến cán bộ y tế cơ sở và 10% - 20% phải nhờ cán bộ xã khai báo y tế. Việc dành thời gian khai báo hộ các trường F0 khiến mất thời gian và nhân lực của y tế cơ sở.

Số ca mắc Covid-19 trên địa bàn tỉnh những ngày gần đây vẫn luôn trên 3.000 ca/ngày, trong đó tại các địa phương vùng cao cũng ghi nhận số ca mắc tăng từng ngày. Những thách thức trong việc điều trị F0 tại nhà là rất lớn. Để khắc phục khó khăn, chính quyền các địa phương vùng cao đã thúc đẩy sự vào cuộc của các tổ phòng, chống Covid-19 cộng đồng trong theo dõi, quản lý các trường hợp F0 điều trị tại nhà; tăng cường tuyên truyền người dân thực hiện các biện pháp 5K và đẩy mạnh công tác tiêm chủng vắc-xin phòng Covid-19.

Ông Ma Văn Thái, Trạm trưởng Trạm Y tế xã Tả Phời (thành phố Lào Cai) cho biết: Việc quản lý F0 điều trị tại nhà gặp nhiều khó khăn, chúng tôi đã phối hợp với Ban Chỉ đạo Phòng, dịch Covid-19 xã đến từng hộ tuyên truyền, hướng dẫn thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch; phối hợp với trưởng thôn, người uy tín tuyên truyền cho người dân bằng tiếng dân tộc.

Điều trị F0 tại nhà là mô hình phù hợp giúp giảm gánh nặng cho các cơ sở điều trị, thu dung, thích ứng với trạng thái “bình thường mới”. Tuy nhiên, trước những khó khăn đặt ra ở vùng cao, rất cần những chia sẻ với y tế cơ sở như bổ sung nhân lực, trang - thiết bị bảo hộ; sự quan tâm sâu sát hơn nữa của chính quyền các địa phương.