Vững một niềm tin (bài cuối)

“Má tôi còn nói, cũng ngầm nhắc nhở các con của mình rằng, tuy không là đảng viên nhưng bà sẽ theo Đảng đến ngày nhắm mắt”, ông trị kể thêm. Chỉ tiếc là cụ Cầu không còn sống để chứng kiến một “kết thúc có hậu” sau những nỗ lực tích cực, bền bỉ từ nhiều cơ quan Trung ương, trong đó có Tổng cục An ninh - Bộ Công an.

Nỗ lực không ngưng nghỉ…

Để PV Chuyên đề ANTG hình dung thêm câu chuyện của gia đình, ông Trị cho xem nội dung bức thư mà em trai út của ông viết.

Con cháu cụ Chánh lần đầu tiên đón một cái Tết sum vầy và trọn vẹn niềm vui.

Tựa như lời thỉnh cầu đẫm nước mắt, bức thư có đoạn: "Ngày ba tôi chết, má tôi mới mang bầu tôi chưa đầy 2 tháng. Tôi sinh ra và lớn lên trong hoàn cảnh má tôi tham gia cách mạng đã từng bị giặc bắt, đánh đập, tù đày. Đã bao lần tôi hỏi má tôi về ba tôi, má tôi đều khẳng định: "Ba con là cán bộ cách mạng bị kẻ xấu giết hại. Con hãy tin rằng, Đảng sẽ minh oan cho ba con".

Tin lời má tôi, anh cả tôi đã vào chiến khu hoạt động từ năm 1972. Anh thứ ba là Dương Minh Ninh cũng vào bộ đội năm 1980 và hy sinh ở chiến trường Campuchia một năm sau đó.

Đã bao nhiêu lần gia đình chúng tôi gửi đơn lên huyện, lên tỉnh, cầu mong sự điều tra, xem xét, làm rõ về cái chết của ba tôi. Vậy mà tất cả vẫn chìm trong im lặng. Cái chết của ba tôi đè nặng lên đầu chúng tôi. Cái chết ấy như một cánh cửa đang khép chặt cửa ngõ vào đời của chúng tôi…”.

Ông Trị kể, đúng như em trai út của ông đã viết. “Khi còn học phổ thông, nó cũng phấn đấu học tốt, mong được có tên trong danh sách học sinh tiêu biểu, Cháu ngoan Bác Hồ, được chọn đi sinh hoạt cắm trại. Tuy nhiên, dù học tốt, em tôi vẫn không được chọn vì bị cho là con của một người bị cách mạng trừng trị. Cho đến sau này, khi nó tốt nghiệp trung học nông nghiệp, em tôi còn không được nhận bằng tốt nghiệp”.

Còn bản thân ông Trị, khi đã xong cấp 3 rồi, xin đi học đại học cũng bị Ban tuyển sinh của huyện ách đơn lại. Dù nhiều năm công tác trong cơ quan Nhà nước, mãi đến tháng 8/2005, khi đó ông đã chuyển công tác về Bộ Y tế, mới được xem xét kết nạp Đảng sau khi tốn khá nhiều công sức, giấy mực trong quá trình thẩm tra lý lịch. Con trai ông Trị khi về địa phương xác nhận lý lịch thì vẫn bị coi là “cháu nội tên phản động”.

“Với má tôi, sau những ngày ba vừa bị giết, bà vừa một nách 5 đứa con, vừa lại phải sống giữa hai tầng nghi ngờ... Bà rất đau khổ khi con trai hy sinh, khi gia đình xin đưa về an táng tại quê nhà đã bị địa phương gây khó, không cho chỉ vì nghi án ấy là con của kẻ phản cách mạng”, ông Trị kể mà giọng nghẹn ngào.

Trở lại với câu chuyện minh oan cho cụ Chánh, trước hai nguồn tài liệu (giữa ngành Công an với địa phương) không thống nhất như đã kể, ngày 8/3/1989, Giám đốc Công an tỉnh Nghĩa Bình (nay là tỉnh Bình Định) đã họp các đơn vị chức năng của Công an tỉnh thống nhất kiến nghị với Tỉnh ủy, UBND tỉnh lập tổ công tác liên ngành để xem xét, kết luận vụ việc của cụ Chánh.

Ngày 19/4/1989, đồng chí Vũ Trung Tín, Bí thư Tỉnh ủy đã triệu tập Giám đốc Công an tỉnh sang Tỉnh ủy để họp bàn về trường hợp này. Sau khi dự cuộc họp ấy, đồng chí Hồ Ngọc Châu, Phó giám đốc Công an tỉnh về truyền đạt lại ý kiến của Tỉnh ủy là "tạm đình chỉ vụ khiếu nại, chờ chủ trương của Tỉnh ủy".

Thế nhưng, 12 năm trôi qua, cho tới khi Tổng cục An ninh có các văn bản (vào năm 2000 và 2001 như chúng tôi đã kể), vẫn chưa có chủ trương của Tỉnh ủy Bình Định về việc này.

“Vụ việc liên quan ông Chánh đã kéo dài nhiều năm, hiện gia đình vẫn tiếp tục khiếu nại đòi minh oan cho ông. Nếu ta không giải quyết sớm sẽ không chỉ ảnh hưởng đến quyền lợi sinh mạng chính trị của gia đình, vợ con ông Chánh, mà còn ảnh hưởng tới uy tín đối với chế độ, lòng tin của nhân dân đối với Đảng và nếu kẻ xấu lợi dụng kích động sẽ gây hậu quả khó lường. Đây là vụ việc khá phức tạp liên quan đến nhiều cơ quan Đảng, chính quyền ở tỉnh Bình Định…”, văn bản của Tổng cục An ninh nêu quan điểm.

Sau các văn bản kể trên, nhiều cơ quan Trung ương lần lượt có văn bản gửi đến Tỉnh ủy Bình Định, nhắc lại nội dung cốt lõi trong các văn bản của Tổng cục An ninh - Bộ Công an.

Đặc biệt, vào ngày 16/11/2009, Ban Tổ chức Trung ương có Công văn số 6861-CV/BTCTW đề nghị Ban Tổ chức Tỉnh ủy Bình Định thông báo đến Đảng ủy xã Mỹ Đức, Huyện ủy Phù Mỹ: “ông Dương Ngọc Chánh đã được các cơ quan chức năng kết luận không phải là tình báo viên của địch chống phá cách mạng”. Đến ngày 10/12/2009, Ban Tổ chức Trung ương tiếp tục có công văn đề nghị Ban Tổ chức Tỉnh ủy Bình Định thực hiện việc này.

Vụ việc lại tiếp tục… luẩn quẩn và tiếp tục kéo dài thêm gần cả chục năm trời.

Ngày 8/9/2017, Cục Bảo vệ chính trị nội bộ, Ban Tổ chức Trung ương tiếp tục có Công văn số 3659-CV/BTCTW, gửi đồng chí Nguyễn Thanh Tùng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Bình Định, đề nghị thông báo các văn bản liên quan của Tổng cục An ninh - Bộ Công an và của Ban Tổ chức Trung ương về việc minh oan cho cụ Dương Ngọc Chánh, đến Đảng ủy xã Mỹ Đức và Huyện ủy Phù Mỹ.

Ông Dương Minh Trị bên khu mộ cha mẹ.

Trước việc cấp ủy, chính quyền xã Mỹ Đức chưa minh oan cho cụ Dương Ngọc Chánh, ngày 3/10/2017, Ban Tổ chức Tỉnh ủy Bình Định trực tiếp tổ chức hai cuộc họp với Ban chấp hành Huyện ủy Phù Mỹ và BCH Đảng bộ xã Mỹ Đức mở rộng, để quán triệt nội dung các văn bản của Ban Tổ chức Trung ương và của Tổng cục An ninh (Bộ Công an) kết luận cụ Dương Ngọc Chánh không phải là tình báo viên của địch chống phá cách mạng.

Thế nhưng ít ai hình dung được rằng, cũng trong ngày hôm đó (3/10/2017), Đảng ủy xã Mỹ Đức đã tổ chức hội nghị bất thường, sau đó ban hành Báo cáo số 81-BC/ĐU nêu chính kiến: “Không đồng tình theo Công văn 6861-CV/BTCTW ngày 16/11/2009 của Ban Tổ chức Trung ương”; đồng thời tiếp tục khẳng định: Ông Chánh là một tên ác ôn, có tội với Đảng, cách mạng và nhân dân nên bị diệt là đúng tội, đúng người,…

…và cái kết có hậu

Ông Dương Minh Trị cho biết, câu chuyện rất có thể tiếp tục rơi vào vòng luẩn quẩn nếu như không có sự quan tâm, sự chỉ đạo sát sao của lãnh đạo tỉnh Bình Định.

Cho chúng tôi xem nội dung văn bản đề ngày 16/11/2017 của Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Hồ Quốc Dũng (giao Giám đốc Công an tỉnh lập Tổ công tác có nhiệm vụ liên hệ Tổng cục An ninh - Bộ Công an thu thập, củng cố hồ sơ vụ việc, điều tra xác minh làm rõ việc ông Nguyễn Ng thực hiện hành vi bắt, giết người… không có căn cứ theo yêu cầu của Tổng cục An ninh tại Công văn 2240/TCAN ngày 20/10/2009 - PV), ông Trị cho biết, đến ngày 29/7/2021, cũng đích thân ông Hồ Quốc Dũng (khi đó là Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Bình Định) chủ trì cuộc họp tiếp công dân.

“Tuy đây là một cuộc tiếp công dân định kỳ nhưng do tính chất phức tạp, kéo dài của vụ việc liên quan đến cụ Dương Ngọc Chánh, nên thành phần dự họp hôm đó khá đông đủ”, một cán bộ Văn phòng Tỉnh ủy cho biết. Cùng tham gia buổi tiếp dân hôm đó có các ông Trần Cang, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng ban Nội chính Tỉnh ủy; Nguyễn Tuấn Thanh, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh; đại diện lãnh đạo Ban Tổ chức Tỉnh ủy và các Sở, Ngành: Công an tỉnh, Nội vụ, Lao động, Thương binh và Xã hội; đại diện lãnh đạo Văn phòng Tỉnh ủy, Văn phòng UBND, Ban Tiếp công dân tỉnh; Bí thư Huyện ủy Phù Mỹ, đại diện lãnh đạo Ban Tổ chức Huyện ủy và tập thể Ban thường vụ Đảng ủy xã Mỹ Đức.

Sau khi nghe ông Trị trình bày yêu cầu minh oan cho cha, kèm theo nội dung kiến nghị, Bí thư Tỉnh ủy đã có ý kiến kết luận lịch sử chính trị của cụ Dương Ngọc Chánh: “Căn cứ các hồ sơ, tài liệu hiện có, trên cơ sở kết quả điều tra, xác minh, kết luận của Tổng cục An ninh - Bộ Công an về lịch sử chính trị của ông Dương Ngọc Chánh và thực hiện các văn bản chỉ đạo của Ban Tổ chức và Ban Bảo vệ chính trị nội bộ Ban Chấp hành Trung ương Đảng, khẳng định: Ông Dương Ngọc Chánh không phải là cộng tác viên, tình báo viên, không cộng tác với địch chống phá cách mạng”.

Tại cuộc tiếp dân lần đó, Bí thư Tỉnh ủy Bình Định Hồ Quốc Dũng cũng đã chỉ đạo Ban Nội chính Tỉnh ủy phối hợp với Ban Tổ chức Tỉnh ủy và các cấp, các ngành có liên quan đề xuất Thường trực Tỉnh ủy cách thức tổ chức việc thông báo công khai về lịch sử chính trị của ông Chánh; đồng thời chỉ đạo xem xét, khen thưởng người có công tham gia đóng góp cho cách mạng đối với ông Dương Ngọc Chánh…

Ông Trị kể thêm, trước khi về cõi vĩnh hằng, người mẹ già của ông - cụ Nguyễn Thị Cầu vẫn đau đáu trước hành trình minh oan kéo dài cả hơn nửa thế kỷ nhưng vẫn chưa đi vào… hồi kết. “Có nhiều đêm má tôi thức trắng. Thế nhưng khi trò chuyện với con cái, mắt bà vẫn rạng ngời niềm tin sẽ đến một ngày, nỗi oan khuất của chồng sẽ được sáng tỏ, hoạt động cách mạng của ba chúng tôi sẽ được ghi nhận; mọi sự nghi ngờ, ảnh hưởng lâu nay đối với cháu con trong gia đình từ sau cái chết của ba tôi cũng sẽ được gỡ bỏ. Không còn nước mắt để khóc nhưng đúng như điều mà bà đã tâm niệm, má tôi vẫn vững tin theo Đảng tới cùng. Chỉ tiếc là bà đã không còn đủ sức để sống đến ngày hôm nay. Sau hành trình đi tìm sự thật đầy trắc trở, niềm tin của chúng tôi đã được củng cố vững chắc thêm…”, ông Trị bộc bạch.

Vẫn theo lời tâm sự chân thành của ông Trị, những chuyện đã qua, nhất là những diễn biến không vui thực ra ông và tất cả thành viên trong gia đình đều muốn khép lại, không hề muốn nhắc đến. “Được kết quả như hôm nay đã là một kết cuộc rất có hậu. Trong niềm vui chung của cả gia đình, tôi nghĩ, nếu như không nhờ ý kiến chỉ đạo sát sao, đúng đắn, kịp thời của Đảng, đặc biệt là sự vào cuộc tích cực, khẩn trương, liên tục và đầy trách nhiệm của ngành Công an, chắc chắn đến giờ cha tôi vẫn chưa được minh oan”, ông Trị rơm rớm nước mắt bộc bạch với chúng tôi.

Thái Bình