Vương quốc Anh gia nhập CPTPP, Việt Nam có lợi ích gì?

Những nội dung chính

Tại phiên họp, báo cáo về việc phê chuẩn văn kiện gia nhập Hiệp định CPTPP của Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland, Phó chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân đã nêu những nội dung chính của văn kiện gia nhập.

Theo đó, đối với Việt Nam, Văn kiện gia nhập CPTPP của Vương quốc Anh gồm 2 phần chính: Nghị định thư gia nhập và các Phụ lục; Thư của Vương quốc Anh và các thư song phương giữa Việt Nam và Vương quốc Anh.

Chủ tịch nước Tô Lâm, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng các đại biểu Quốc hội dự phiên họp. Ảnh: Trọng Hải

Trong đó, Nghị định thư và các Phụ lục thể hiện các cam kết mở cửa thị trường của Vương quốc Anh đối với 6 lĩnh vực, bao gồm: Thương mại hàng hóa, thương mại dịch vụ - đầu tư, nhập cảnh tạm thời của khách kinh doanh, mua sắm của chính phủ, dịch vụ tài chính và doanh nghiệp nhà nước.

Tương tự như với 10 thành viên CPTPP, Việt Nam tiếp tục ký với Vương quốc Anh 5 thư song phương về các lĩnh vực lao động – công đoàn, thương mại điện tử, sở hữu trí tuệ và dịch vụ tài chính với cùng nội dung như các thư đã ký trước đây. Đặc biệt, Vương quốc Anh đã ký thư gửi Việt Nam xác nhận các ngành đang hoạt động tại Việt Nam được coi là hoạt động trong điều kiện của nền kinh tế thị trường...

Phó chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân báo cáo tại phiên họp. Ảnh: Trọng Hải

Vương quốc Anh gia nhập CPTPP, Việt Nam có lợi ích gì?

Tiếp đó, báo cáo trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã chỉ rõ những điểm nổi bật trong cam kết của Vương quốc Anh trong văn kiện gia nhập CPTPP mang lại lợi ích cho Việt Nam.

Theo đó, về phía Việt Nam, chúng ta đã đạt được mục tiêu trong việc yêu cầu Vương quốc Anh cam kết mở cửa thị trường ở mức cao theo tiêu chuẩn của Hiệp định và cao hơn cho Việt Nam trong một số nội dung quan trọng đối với ta so với cam kết cho các nước thành viên khác, cũng như cao hơn cam kết trong FTA song phương giữa Việt Nam và Vương quốc Anh.

"Cụ thể, Vương quốc Anh cam kết xóa bỏ 94,4% số dòng thuế cho Việt Nam ngay khi Hiệp định có hiệu lực (các nước thành viên CPTPP khác là 93,9%). Về cơ bản, nhiều mặt hàng nông sản có tiềm năng và thế mạnh xuất khẩu của Việt Nam như gạo, thủy sản, tinh bột sắn... đều được hưởng mức cam kết của Vương quốc Anh tốt hơn so với cam kết trong UKVFTA", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên chỉ rõ những điểm nổi bật trong cam kết của Vương quốc Anh trong văn kiện gia nhập CPTPP và lợi ích cho Việt Nam. Ảnh: Trọng Hải

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng lấy ví dụ mặt hàng gạo - một mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam. Trong khuôn khổ CPTPP, Vương quốc Anh cam kết dành riêng cho Việt Nam lượng hạn ngạch thuế quan tăng dần từ 3.300 tấn/năm trong năm đầu tiên, lên 17.500 tấn/năm kể từ năm thứ 8 (tức là năm 2030) trở đi, với mức thuế suất trong hạn ngạch là 0%, cao gần gấp đôi lượng hạn ngạch gạo mà Vương quốc Anh cam kết chung cho các nước CPTPP khác. Vương quốc Anh cũng cam kết sẽ phân bổ hạn ngạch theo nguyên tắc “doanh nghiệp đăng ký trước thì được cấp trước” và không đặt ra yêu cầu thủ tục hành chính là cấp giấy chứng nhận chủng loại gạo như trong FTA song phương trước đây.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, một điểm đáng chú ý nữa là cùng với việc gia nhập CPTPP, Vương quốc Anh đã có Văn bản chính thức công nhận Việt Nam là một nền kinh tế thị trường, điều đó rất thuận lợi cho nước ta trong các cuộc điều tra phòng vệ thương mại, đặc biệt là điều tra chống bán phá giá. Với kết quả này, hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sẽ không bị phân biệt đối xử, được áp dụng mức thuế chống bán phá giá hợp lý hơn.

Sự cần thiết của việc sớm phê chuẩn tại Kỳ họp thứ bảy của Quốc hội

Ngày 16-5-2024 vừa qua, Vương quốc Anh đã gửi văn kiện phê chuẩn Nghị định thư gia nhập, chính thức hoàn tất các thủ tục phê chuẩn việc gia nhập CPTPP. Mới đây nhất, ngày 4-6-2024, New Zealand thông báo đã hoàn tất quy trình thủ tục của nước mình về phê chuẩn vấn đề này, trở thành thành viên thứ 4 của CPTPP hoàn tất thủ tục phê chuẩn (gồm Singapore, Nhật Bản, Chile và New Zealand).

Như vậy, theo quy định của Hiệp định, chỉ cần thêm 2 thành viên CPTPP nữa hoàn tất thủ tục phê chuẩn là Nghị định thư gia nhập CPTPP của Vương quốc Anh sẽ chính thức có hiệu lực vào ngày 16-10-2024 tới đây.

Việc Quốc hội phê chuẩn Văn kiện gia nhập Hiệp định CPPTP của Vương quốc Anh tại Kỳ họp thứ bảy của Quốc hội khóa XV sẽ đưa chúng ta nằm trong nhóm các nước CPTPP đầu tiên phê chuẩn Nghị định thư.

Việc phê chuẩn và thực thi các cam kết trong Nghị định thư gia nhập CPPTP của Vương quốc Anh sẽ giúp hàng hóa Việt Nam có cơ hội tiếp cận thị trường Vương quốc Anh, đặc biệt là các doanh nghiệp có thể tận dụng đầu vào từ các nước CPTPP khác, cũng như các ưu đãi mới từ cam kết gia nhập của Vương quốc Anh; trong đó có việc nước này cam kết sẽ công nhận Việt Nam là kinh tế thị trường khi thực thi Hiệp định. Đồng thời, thúc đẩy quan hệ đa phương của ta, đặc biệt trong bối cảnh tình hình địa chính trị thế giới đang và sẽ diễn biến phức tạp và khó đoán định...

THẢO PHƯƠNG