Vương quốc Anh trước cuộc chiến pháp lý với EU

Nóng trở lại vấn đề Brexit

Theo Bloomberg, hồi đầu tuần, Trưởng đoàn đàm phán Brexit của EU, ông Maros Sefcovic phát biểu trước truyền thông rằng, dự luật mới lên kế hoạch của Vương quốc Anh là vi phạm luật pháp quốc tế. Ông nói thêm, đề xuất của xứ sở sương mù về việc loại bỏ vai trò của Tòa án Công lý châu Âu trong việc điều chỉnh các tranh chấp cũng là vi phạm khác.

Theo Trưởng đoàn Sefcovic: “Không có gì phải nghi ngờ: Không có lý do pháp lý hay chính trị nào cho việc đơn phương thay đổi một thỏa thuận quốc tế” và “việc mở cửa cho hành động đơn phương thay đổi một thỏa thuận quốc tế cũng là hành vi vi phạm luật pháp quốc tế. Thật sự mà nói, điều này là bất hợp pháp”.

Tranh chấp âm ỉ kéo dài nhiều năm giữa Vương quốc Anh và EU đang nóng lên trở lại, với việc khối liên minh lá cờ xanh tái khởi động lại các thủ tục pháp lý chống lại Vương quốc Anh về dự luật được đề xuất mới đây của London. Theo đó, văn bản trên sẽ trao cho các bộ trưởng của Anh quyền đơn phương “viết lại” phần lớn Nghị định thư Bắc Ireland, giữ khu vực này trong thị trường chung của EU trong khi tạo ra biên giới hải quan với phần còn lại của Vương quốc Anh.

Thực tế, bản thân Thủ tướng Vương quốc Anh Boris Johnson cũng đang hướng tới cuộc chiến mới với chính đảng Bảo thủ của mình về đề xuất luật mà ông công bố hôm 13.6. Tuy nhiên, nó có khả năng gặp rắc rối tại Thượng viện, nơi các Thượng nghị sĩ nhiều lần phản đối nỗ lực “viết đè” lên thỏa thuận Brexit.

EU tái khởi động vụ kiện chống lại Vương quốc Anh vào tháng 3.2021 do không tuân thủ đầy đủ Nghị định thư Bắc Ireland, và cũng sẽ khởi động hai vụ vi phạm mới liên quan đến việc Vương quốc Anh không thực hiện các nghĩa vụ về y tế và an toàn. Các thủ tục xử lý vi phạm cuối cùng có thể dẫn đến việc áp dụng các hình phạt tài chính đối với xứ sở sương mù, tuy nhiên vụ việc sẽ phải diễn ra trong nhiều tháng.

Ông Max Blain, phát ngôn viên của Thủ tướng Johnson, cho biết Chính phủ Vương quốc Anh sẽ “xem xét các tài liệu này một cách cẩn thận và trả lời chính thức trong thời gian thích hợp”. Theo ông, Vương quốc Anh “thất vọng” với hành động pháp lý của EU, đồng thời nói thêm Vương quốc Anh sẽ vẫn muốn một giải pháp thương lượng.

“Cách tiếp cận được đề xuất của EU, không khác với những gì họ đã nói trước đây, sẽ làm tăng gánh nặng cho doanh nghiệp và người dân, đồng thời đưa chúng ta đi ngược lại so với vị trí hiện tại”. “Các vi phạm liên quan đến việc thực hiện Nghị định thư, không phải dự luật được công bố gần đây của chúng tôi. Thật khó để biết việc bỏ bớt thời gian gia hạn và thêm các chốt kiểm soát bổ sung sẽ làm cho tình hình tốt hơn như thế nào ”, ông phát biểu.

Nguồn: ITN

Thỏa thuận thương mại

Khi được hỏi liệu EU có thể áp đặt thuế quan đối với Vương quốc Anh hay đình chỉ thỏa thuận thương mại của khối với Vương quốc Anh hay không, Trưởng đoàn đàm phán về Brexit của EU Sefcovic trả lời rằng, ông hy vọng dự luật sẽ “mất một thời gian” để được Quốc hội thông qua. “Tất nhiên nếu dự thảo luật trở thành luật thì tôi không thể loại trừ bất cứ điều gì”. “Nhưng chúng tôi vẫn chưa tiến đến bước đó và chúng tôi muốn giải quyết vấn đề này vì hai đối tác nên thông qua đàm phán, tìm kiếm điểm chung”, ông nói.

Ủy ban châu Âu, cơ quan hành pháp của EU hồi đầu tuần trích dẫn thỏa thuận thương mại, nói rằng “việc ký kết Thỏa thuận rút khỏi EU là tiền đề cho việc đàm phán Thỏa thuận Thương mại và hợp tác”. Ủy ban cho biết, dự luật được đề xuất “làm xói mòn lòng tin cần thiết cho hợp tác song phương EU - Vương quốc Anh trong khuôn khổ Thỏa thuận Thương mại và hợp tác.

Theo nguồn thạo tin, các lựa chọn khác mở ra cho EU bao gồm ngừng quyền tiếp cận đặc quyền mà các công ty Anh có vào thị trường chung EU và tạm dừng các cuộc đàm phán về quy chế của Gibraltar, vốn là vùng lãnh thổ hải ngoại thuộc Vương quốc Anh và Bắc Ireland, giáp Tây Ban Nha ở phía Bắc.

Hôm 15.6, ông Sefcovic kêu gọi đàm phán nhiều hơn với London. “Tôi vẫn tin rằng với ý chí chính trị thực sự để làm cho Nghị định thư Bắc Ireland hoạt động, chúng tôi có thể đạt được các mục tiêu của mình,” ông nói. “Tôi kêu gọi các đối tác Vương quốc Anh tham gia một cách thiện chí và khám phá toàn bộ tiềm năng của những giải pháp mà chúng tôi đã đưa ra”.

Ủy viên về các dịch vụ tài chính của EU, bà Mairead McGuinness, nhận định với Bloomberg TV vào đầu ngày 15.6 rằng, nỗ lực của Thủ tướng Johnson được thúc đẩy bởi chính trị nội bộ trong đảng Bảo thủ hơn là mối quan tâm đối với khu vực. Bà lập luận, cuộc trưng cầu dân ý về việc rời EU đã diễn ra cách đây 6 năm, vậy “bạn có nhớ nhiều về các cuộc thảo luận liên quan đến Bắc Ireland, nhu cầu và khó khăn của nó không?”

Các bộ trưởng trong Nội các của Thủ tướng Johnson thực tế đã thay đổi lời biện minh cho việc “viết lại” Nghị định thư Bắc Ireland, từ việc tập trung chủ yếu vào sự gián đoạn thương mại sang mối đe dọa đối với nền chính trị mong manh của Bắc Ireland. Đảng Liên minh Dân chủ không đồng ý với các quy tắc mà Thủ tướng Johnson đã đăng ký và hiện từ chối đảm nhận vị trí của mình trong Chính phủ chia sẻ quyền lực của Bắc Ireland cho đến khi Nghị định thư bị dỡ bỏ.

Ngọc Minh