Vượt giới hạn uranium làm giàu, ông Trump nói Iran đang đùa với lửa, quốc tế kêu gọi Tehran tuân thủ JCPOA

Phản ứng quốc tế về việc Iran vượt giới hạn uranium làm giàu. (Nguồn: Iran Daily)

Ngày 1/7, phát biểu với báo giới khi được hỏi liệu ông có gửi thông điệp gì cho Iran hay không sau khi nước này tuyên bố đã vượt qua giới hạn dự trữ uranium làm giàu theo thỏa thuận hạt nhân ký năm 2015 với Mỹ, Nga, Trung Quốc, Anh, Pháp, Đức và Liên minh châu Âu (EU) hay còn gọi là Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA), Tổng thống Trump nói: "Họ biết cái họ đang làm. Họ biết họ đang đùa với cái gì và tôi cho rằng họ đang đùa với lửa".

Trong khi đó, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu kêu gọi các nước châu Âu áp đặt cấm vận đối với Iran sau khi nước này thông báo vượt trần giới hạn sở hữu uranium đã được làm giàu.

Theo thông cáo của Văn phòng Thủ tướng Israel, ông Netanyahu nói: "Các ngài đã cam kết kích hoạt cơ chế trừng phạt tự động mà Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đề ra. Tôi kêu gọi tất cả các quốc gia châu Âu tôn trọng cam kết của mình". Ông Netanyahu cũng cảnh báo, Israel không cho phép Iran sở hữu vũ khí hạt nhân.

Israel phản đối thỏa JCPOA vì cho rằng, thỏa thuận này giúp Iran tiếp cận được nguồn tài chính quốc tế, phát triển kinh tế trong khi không thể ngăn chặn Iran sở hữu vũ khí hạt nhân mặc dù Iran khẳng định, chương trình hạt nhân của mình chỉ nhằm mục đích dân sự. Israel là cường quốc quân sự hàng đầu tại Trung Đông và được cho là nước duy nhất trong khu vực sở hữu vũ khí hạt nhân.

Cùng ngày, Tổng Thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres tỏ ra quan ngại về việc Iran đã phá bỏ một phần cam kết của nước này đối với JCPOA và kêu gọi Iran hãy tiếp tục giữ nguyên các cam kết của mình.

Trao đổi với báo chí tại trụ sở LHQ ở New York, ông Stephane Dujarric, Người Phát ngôn của Tổng Thư ký LHQ cho rằng, hành động của Iran không cứu được thỏa thuận hạt nhân mà cũng không mang lại lợi ích kinh tế cho người dân Iran. Ông cũng cho rằng, vấn đề hạt nhân cần được giải quyết thông qua cơ chế dựa trên nền tảng JCPOA.

JCPOA có điều khoản về lộ trình giải quyết tranh chấp, mà theo đó, vụ việc có thể được đệ trình lên Hội đồng Bảo an LHQ và Iran sẽ bị tái áp đặt các lệnh trừng phạt của LHQ chỉ trong vòng 65 ngày.

Cùng phản ứng, trên mạng xã hội Twitter, Ngoại trưởng Anh Jeremy Hunt, một ứng cử viên chạy đua vào vị trí Thủ tướng Anh cho biết: "Quan ngại sâu sắc về tuyên bố của Iran rằng họ đã phá vỡ các nghĩa vụ theo thỏa thuận hạt nhân vẫn còn tồn tại. Anh vẫn cam kết duy trì thỏa thuận này và sử dụng mọi công cụ ngoại giao để giảm thiểu căng thẳng khu vực. Tôi hối thúc Iran tránh có thêm bất kỳ bước đi nào rời xa JCPOA và quay lại tuân thủ thỏa thuận này"

Trước đó cùng ngày, Iran tuyên bố nước này đã vượt giới hạn sở hữu 300kg uranium làm giàu được quy định trong JCPOA mà Mỹ đã rút khỏi vào năm 2018.

(theo Reuters, AFP)