Vượt lên nỗi đau da cam

Chủ tịch Ủy ban T.Ư Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân trò chuyện, động viên bố con NNCĐDC Phạm Đức Hanh ở xã Yên Tiến, huyện Ý Yên (Nam Định).

Theo sự giới thiệu của Hội VAVA Nam Định, tôi đến thăm anh Ngô Xuân Minh (sinh năm 1954, nhập ngũ tháng 12-1972) ở xã Yên Tiến, huyện Ý Yên, một trong những hội viên tiêu biểu về tinh thần vượt khó, vươn lên phát triển kinh tế gia đình, tích cực tham gia công tác hội. Anh Minh từng tham gia chiến đấu ở cảng Cửa Việt, sân bay Ái Tử (Quảng Trị); rồi làm nhiệm vụ bảo vệ quần đảo Trường Sa, tháng 3-1978 mới trở về quê hương, xây dựng gia đình với người con gái cùng quê. Những tưởng hạnh phúc sẽ mỉm cười với đôi vợ chồng trẻ, nhưng có ngờ đâu, khi đứa con đầu lòng sinh ra bị dị tật, chân tay co giật liên tục. Khi đó, vợ chồng anh chạy vạy khắp các bệnh viện để chữa chạy cho con nhưng đều vô vọng, với lý do “cháu bị di chứng chất độc da cam từ người bố truyền sang”. Mọi niềm vui tưởng như khép lại, nhưng với nghị lực và ý chí “thép” của một chiến sĩ đặc công nước, anh Minh luôn động viên vợ gắng gượng vượt qua nỗi đau, mở xưởng sản xuất đồ gỗ mỹ nghệ, từng bước ổn định cuộc sống gia đình. Sau gần 20 năm nỗ lực lao động, cơ sở sản xuất của anh Minh ngày một phát triển, tạo việc làm và thu nhập ổn định (từ ba triệu đồng đến bốn triệu đồng/người/tháng) cho 20 lao động, chủ yếu là con của các cựu chiến binh và bạn đồng ngũ.

Ở xã Yên Tiến, tôi còn được gặp bác Nguyễn Lương Thông (sinh năm 1951, nhập ngũ tháng 2-1968) cũng là NNCĐDC, chuyên sản xuất đồ gia dụng bằng cao-su từ các loại lốp ô-tô cũ hỏng. Hiện, cơ sở của bác có doanh thu khoảng một tỷ đồng mỗi năm; tạo việc làm cho 30 lao động cũng đều là con của các đồng đội cũ. Khi được hỏi cơ duyên nào đưa bác đến với nghề này, bác Thông bộc bạch: Cũng vì hoàn cảnh gia đình khó khăn, vốn liếng chẳng có nên tôi phải tìm nghề gì đầu tư ít để làm kiếm thêm đồng dưa, mắm cho các cháu!.

Ông Phạm Ngọc Kiểm - Phó Chủ tịch Hội VAVA Nam Định, trao biển tượng trưng “30 triệu đồng hỗ trợ xây nhà tình nghĩa” cho gia đình NNCĐDC Nguyễn Văn Tý ở huyện Ý Yên.

Chia tay gia đình anh Minh, bác Thông, chúng tôi đến vùng chân sóng Hải Hậu thăm gia đình anh Nguyễn Trí Dũng (sinh năm 1978) ở thị trấn Yên Định. Bên vườn địa lan xanh mướt, anh Dũng trải lòng mình: “Bố tôi là Nguyễn Ngọc Đáng, nhập ngũ tháng 3-1965; tham gia chiến đấu tại chiến trường miền nam cho đến ngày thống nhất đất nước. Tôi sinh ra đã bị biến dạng cột sống do ảnh hưởng CĐDC từ người bố. Không đầu hàng số phận, tôi quyết tâm theo học đại học ở trường đại học Khoa học tự nhiên (thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội). Sau khi tốt nghiệp ra trường, tôi trở về nhà tìm hiểu kỹ thuật trồng địa lan với hy vọng sẽ lấy nghề trồng địa lan làm kế sinh nhai”. Được biết, năm 2003, anh Dũng vay ngân hàng 70 triệu đồng, tổ chức trồng địa lan trên bảy sào ruộng thuê, mượn của người nhà. Dường như “đất và hoa” đã thấu hiểu gia cảnh và nghị lực của người thanh niên khuyết tật này. Vì vậy mọi công việc anh Dũng làm đều “thuận buồm xuôi gió”, mỗi năm cho thu nhập vài, ba trăm triệu đồng là chuyện bình thường. Hiện, anh Dũng là thành viên của Hội hoa lan huyện Hải Hậu, Hội hoa lan Thăng Long (Hà Nội). Anh bảo, có được như ngày hôm nay ngoài sự nỗ lực cố gắng của bản thân, tôi còn được chính quyền, các tổ chức đoàn thể xã hội ở xã và người thân thường xuyên theo dõi động viên và hỗ trợ về nhiều mặt như cho vay vốn ưu đãi, tạo mặt bằng cho sản xuất, hướng dẫn kỹ thuật…

Chủ tịch Hội VAVA Nam Định Trịnh Quang Ngật cho biết, tỉnh Nam Định có 11.654 gia đình với hơn 13 nghìn người là NNCĐDC đang được hưởng chế độ trợ cấp của Nhà nước; trong đó có 3.259 người bị di truyền từ bố. Trong tám năm (2006-2014), Hội VAVA Nam Định có nhiều hoạt động thiết thực, động viên mọi lực lượng trong xã hội ủng hộ các NNCĐDC được gần 12 tỷ đồng. Theo đó, Hội VAVA Nam Định đã xây 182 ngôi nhà tình nghĩa tặng những gia đình có khó khăn về nhà ở, hỗ trợ vốn sản xuất cho 1.123 người; trợ cấp khó khăn, đột xuất cho gần 2000 trường hợp; cấp học bổng cho khoảng một nghìn lượt cháu học sinh là con của các NNCĐDC; tặng 412 xe đạp, xe lăn cho những người dị tật vận động... Các cấp hội VAVA thường xuyên phối hợp ngành y tế tổ chức khám, tư vấn, cấp thuốc miễn phí cho NNCĐDC. Bình quân, mỗi đối tượng được khám, cấp thuốc chữa bệnh miễn phí khoảng 1,5 lần/năm.

Anh Nguyễn Trí Dũng ở thị trấn Yên Định, huyện Hải Hậu là NNCĐDC bị ảnh hưởng từ người bố, trồng địa lan có thu nhập ba trăm triệu đồng mỗi năm.

Nhân ngày Vì NNCĐDC (ngày 10-8) năm nay, Quỹ Trái tim vàng Việt Nam về thăm, trao 100 suất quà (trị giá 800 nghìn đồng/suất) tặng những NNCĐDC có hoàn cảnh khó khăn. Cùng với số quà của Quỹ Trái tim vàng Việt Nam, hội VAVA Nam Định cũng dành gần 100 suất quà tặng các hội viên tiêu biểu. Đoàn công tác của Bệnh viện quân đội 103 tổ chức khám bệnh, cấp thuốc miễn phí cho hơn một nghìn NNCĐCD ở ba huyện Xuân Trường, Ý Yên và Nghĩa Hưng. Cũng trong dịp này, mỗi hội VAVA cấp huyện ở Nam Định tổ chức vận động các nhà hảo tâm “cùng chung tay xoa dịu nỗi đau da cam”, tổ chức trao 200 suất quà (trị giá 300 nghìn đồng/suất) tặng các NNCĐCD trên địa bàn. Riêng huyện Ý Yên còn hỗ trợ 120 triệu đồng cho hai gia đình NNCĐDC xây nhà tình nghĩa (60 triệu đồng/hộ). Những việc làm của các cấp hội, cùng những tấm lòng hảo tâm, giàu lòng nhân ái đã góp phần xoa dịu nỗi đau da cam để các NNCĐDC có thêm điều kiện ổn định gia đình, vững tin vào cuộc sống.

Mới đây, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân - Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban T.Ư Mặt trận Tổ quốc Việt Nam về thăm, trao tiền hỗ trợ xây nhà tình nghĩa cho ba gia đình NNCĐDC ở Nam Định. Mỗi gia đình được hỗ trợ 50 triệu đồng. Đồng chí Nguyễn Thiện Nhân ân cần hỏi thăm sức khỏe, động viên và chia sẻ những nỗi đau về thể xác và tinh thần mà các NNCĐDC cùng gia đình họ phải chịu đựng trong nhiều năm qua. Cả ba gia đình này, mỗi nhà đều có một con bị phơi nhiễm CĐDC từ người bố. Đặc biệt, vợ chồng NNCĐDC Phạm Đức Hanh, sáu lần sinh con thì có bốn lần con bị chết non; hiện có cháu Phạm Thị Hương (sinh năm 1987) bị bệnh máu trắng, được hưởng chế độ NNCĐDC; kinh tế gia đình khó khăn, sống dựa vào hai suất trợ cấp của hai bố con. Cảm thông sâu sắc với các đồng đội của mình, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân đã tặng mỗi gia đình mười triệu đồng, với mong muốn góp một phần nhỏ để các gia đình NNCĐDC ổn định cuộc sống, sinh hoạt.

Cơ sở sản xuất của ông Nguyễn Lương Thông (ngồi giữa) là NNCĐDC ở xã Yên Tiến, huyện Ý Yên, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho 30 lao động là con của các cựu chiến binh trong xã.

Đồng chí Nguyễn Thiện Nhân rất vui mừng khi được biết, hơn 62% gia đình NNCĐDC ở Nam Định có mức sống từ trung bình trở lên. Hàng nghìn gia đình vươn lên giàu có như gia đình anh Ngô Xuân Minh, bác Nguyễn Lương Thông (Ý Yên) và anh Nguyễn Trí Dũng (Hải Hậu); giáo dân Nguyễn Văn Tư ở thị trấn Quất Lâm (Giao Thủy). Họ là những tấm gương sáng về nghị lực vươn lên trong cuộc sống, đáng để mỗi chúng ta phải suy ngẫm, học tập và noi theo.

Bài và ảnh: ĐẶNG NGỌC OANH