'Vượt qua giới hạn', các nhà khoa học tạo ra não người
Các nhà thần kinh học bị cho là vượt qua giới hạn đạo đức bằng cách phát triển các khối não người trong phòng thí nghiệm, trong một số trường hợp cấy ghép mô vào cả động vật.
The Guardian hôm 21-10 cho biết cảnh báo trên được các nhà nghiên cứu – bao gồm Giám đốc Phòng thí nghiệm Green Neuroscience ở San Diego, California – Mỹ, đưa ra.
Việc tạo ra những bộ não nhỏ được xem là một trong những lĩnh vực nóng nhất của khoa học thần kinh hiện đại. Các chuỗi tế bào được tạo thành từ các tế bào gốc, kích thước chỉ bằng hạt đậu. Một vài chuỗi phát triển sóng não tự phát tương tự như ở trẻ sinh non.
Tuy nhiên, điều này vấp phải nhiều ý kiến trái chiều, trong đó các nhà nghiên cứu đặt ra câu hỏi về ranh giới vượt qua giới hạn đạo đức khi tạo ra các khối não người trong phòng thí nghiệm. Hôm 21-10 (giới địa phương), họ dự định trình bày vấn đề này tại một hội nghị dành cho giới khoa học thần kinh lớn nhất thế giới. Giám đốc Ohayon nhận xét ngay cả khi chúng ta có thể tạo ra một phiên bản não người thu nhỏ với khả năng nhận thức, chúng ta có thể vượt qua giới hạn đạo đức.
Mặt cắt của một phiên bản não người thu nhỏ. Ảnh: EPA
Do những khó khăn trong việc nghiên cứu não người sống, phiên bản não người thu nhỏ đóng vai trò là một sự phát triển mang tính bước ngoặt. Trước đây, chúng từng được sử dụng để tìm hiểu về chứng tâm thần phân liệt và tự kỷ cũng như nguyên nhân gây teo não khi trẻ nhiễm vi rút Zika trong bụng mẹ.
Các nhà nghiên cứu hy vọng sử dụng các phiên bản não người thu nhỏ để nghiên cứu một loạt chứng rối loạn não, từ Alzheimer cho đến Parkinson và các vấn đề về mắt như thoái hóa điểm vàng do tuổi tác.
Trong một nghiên cứu gần đây, các nhà nghiên cứu tại Trường ĐH Harvard (Mỹ) chỉ ra rằng các phiên bản não người thu nhỏ có sự đa dạng về mô, từ tế bào thần kinh vỏ não đến tế bào võng mạc.
Sau quá trình phát triển khoảng 8 tháng, chúng đã có mạng lưới nơ-ron thần kinh riêng, phản ứng khi bị ánh sáng chiếu vào. Trong một nghiên cứu khác do Viện Salk (San Diego) dẫn đầu, các nhà nghiên cứu còn cấy ghép các bộ phận não người vào não chuột và phát hiện ra rằng chúng kết nối với nguồn cung cấp máu của vật chủ, sau đó nảy sinh các liên kết mới.
