Xã Cư Jút bảo tồn văn hóa truyền thống của người Ê đê

Đồng bào Ê đê ở xã Cư Jút trình diễn chiêng tre (ching kram)

Đồng bào Ê đê tại xã Cư Jút, với hơn 10.000 nhân khẩu ở các buôn Nui, Buôr, Trum, K’nhã, Ea Pô, luôn được quan tâm trong công tác bảo tồn văn hóa. Nhiều năm qua, cấp ủy, chính quyền xã đã triển khai đồng bộ các giải pháp như: tuyên truyền chủ trương, chính sách về gìn giữ văn hóa truyền thống; tổ chức hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao, tạo sân chơi cho cộng đồng.

Phục dựng và duy trì các lễ hội đặc sắc như: lễ cầu mưa, mừng lúa mới, rước K’pan... Xã cũng chú trọng bài trừ hủ tục, xây dựng đời sống văn hóa mới, tổ chức cưới hỏi, ma chay theo hướng văn minh, lành mạnh. Đến nay, hầu hết thôn, buôn đều có nhà văn hóa đạt chuẩn nông thôn mới, trở thành không gian sinh hoạt cộng đồng, góp phần gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa Ê đê.

Nhận thấy nghề dệt thổ cẩm truyền thống có giá trị to lớn đối với đời sống vật chất cũng như tinh thần nên năm 2020, địa phương đã hướng dẫn thành lập Tổ hợp tác (THT) dệt thổ cẩm buôn Nui và đã quy tụ hơn 30 chị em tham gia. Hàng ngày, thay vì hoạt động đơn lẻ ở nhà thì các thành viên lại tập trung ở nhà văn hóa cộng đồng buôn Nui để cùng nhau làm việc.

Những chiếc túi xách, ví, vỏ gối, chăn, mền võng… cứ thế lần lượt ra đời với những đường nét hoa văn thật sắc sảo, bắt mắt. Nghề dệt thổ cẩm ở Cư Jút hiện nay không chỉ phục vụ nhu cầu sinh hoạt gia đình mà còn trở thành hàng hóa trao đổi, mua bán. Các THT vừa là điểm sinh hoạt văn hóa, vừa giúp chị em giữ nghề truyền thống và sáng tạo sản phẩm đặc trưng.

Để đáp ứng thị hiếu, thành viên THT kết hợp hoa văn truyền thống với yếu tố hiện đại, sử dụng thêm chất liệu coton, chỉ thay cho len, đồng thời, tạo nhiều họa tiết mới như nhà sàn, chim, chữ viết... giúp sản phẩm thổ cẩm đa dạng, hấp dẫn hơn.

Xã Cư Jút hiện duy trì nhiều giá trị văn hóa đặc sắc của đồng bào Ê đê. Các câu lạc bộ cồng chiêng trẻ thu hút đông đảo thanh thiếu niên tham gia, góp phần gìn giữ và lan tỏa mạch nguồn văn hóa truyền thống. Trên địa bàn còn lưu giữ 7 bộ cồng chiêng cổ, hàng chục nhà dài, trong đó có nhiều nhà dài cổ ở buôn Buôr, Ea Pô, Nui, Trum… Mỗi buôn đều có đội cồng chiêng, đội văn nghệ cùng nhiều nghệ nhân đan lát, dệt thổ cẩm, tiêu biểu như: Y Sim Êban, H’đá Êya. Trong các lễ hội, đồng bào khoác lên mình trang phục truyền thống, hòa cùng tiếng chiêng rộn rã, tạo nên không gian văn hóa đặc trưng, đậm đà bản sắc Ê đê.

Bà H’Banh - Trưởng Ban Công tác Mặt trận buôn Buôr chia sẻ: “Thông qua mỗi dịp đoàn tụ, sum vầy, các hoạt động văn hóa, lễ hội, các thành viên là những nghệ nhân, người cao tuổi sẽ dạy cho con cháu biết về phong tục của quê hương, dân tộc mình. Ban đầu, nhiều em còn e ngại, không mặn mà tìm hiểu, nhưng sau khi được nghệ nhân truyền dạy, hướng dẫn kỹ năng múa thì nhiều em đã tỏ ra thích thú”.

Một trong những người luôn tâm huyết truyền dạy chính là nghệ nhân Y Sim. Không chỉ am hiểu các bài chiêng cổ, ông còn biết chế tác thành thạo nhiều loại nhạc cụ truyền thống của người Ê đê. Nghệ nhân Y Sim ở buôn Nui chia sẻ: “Người Ê đê chúng tôi luôn tự hào về cồng chiêng, thổ cẩm, lễ hội truyền thống. Nhờ sự quan tâm của chính quyền, các giá trị ấy vẫn được gìn giữ đến nay. Các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao giúp bà con có dịp giao lưu, gắn kết tình làng nghĩa xóm và cùng nhau vươn lên. Chúng tôi cũng luôn nhắc nhở con cháu học hỏi, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc mình”.

Mỹ Hằng .