Xã Đồng Tâm (Tuyên Quang): Phát triển kinh tế từ nuôi cá Bỗng

Ao nuôi cá Bỗng của gia đình chị Lý Thị Thẩy ở thôn Châng

Hướng đi phù hợp với điều kiện tự nhiên

Cá Bỗng là loài cá nước ngọt quý hiếm, sinh sống chủ yếu ở vùng trung du và miền núi phía Bắc, đặc biệt là lưu vực sông Lô, sông Gâm. Cá có thân dài, vảy lớn óng ánh, thịt thơm, săn chắc và ít xương dăm, được người dân ví như "đặc sản tiến vua" của vùng sông suối.

Dù có tốc độ sinh trưởng chậm, song cá Bỗng mang lại giá trị kinh tế cao, được nhiều hộ nuôi thủy sản ở Tuyên Quang phát triển theo hướng hàng hóa. Những năm gần đây, mô hình nuôi cá Bỗng trong ao, lồng bè trên sông Lô đã chứng minh hiệu quả rõ rệt, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân, đồng thời bảo tồn nguồn gen thủy sản bản địa quý hiếm.

Nhận thấy tiềm năng lớn của loài cá đặc sản này, những năm gần đây, nghề nuôi cá Bỗng trở thành hướng đi phù hợp với điều kiện tự nhiên của xã Đồng Tâm – nơi có nguồn nước sạch, nhiều khe suối và nguồn thức ăn tự nhiên phong phú từ cỏ, lá cây, phụ phẩm nông nghiệp.

Ngoài cá giống, cá Bỗng thương phẩm cũng được thị trường ưa chuộng dù giá bán cao, dao động từ 350.000 đến 400.000 đồng/kg tùy trọng lượng. Hiện xã Đồng Tâm đang phối hợp với Trung tâm Thủy sản tỉnh hướng dẫn kỹ thuật, chủ động nhân giống tại chỗ, mở rộng mô hình và phát triển bền vững loài cá này.

Cá Bỗng có đầu nhỏ, thân hình thuôn dài, chắc khỏe, vảy to và sáng óng ánh, thích kiếm thức ăn ở tầng đáy mặt nước (ảnh: Fp Hạ Thành quán)

Sinh sống gần nguồn nước tự nhiên, gia đình chị Lý Thị Thẩy ở thôn Châng, xã Đồng Tâm đã gắn bó với nghề nuôi thủy sản nhiều năm. Hơn mười năm trước, chị đưa cá giống từ sông Lô về thả nuôi trong ao gia đình.

Nhận thấy cá sinh trưởng tốt trong nguồn nước sạch, giàu oxy từ khe suối, chị mạnh dạn đầu tư nuôi cá Bỗng giống và cá Bỗng thương phẩm. Nhờ tích lũy kinh nghiệm thực tế và thường xuyên học hỏi qua sách báo, đến nay mô hình của gia đình chị đạt hiệu quả cao, sản lượng cá giống tăng đều hằng năm, với giá bán trung bình khoảng 10.000 đồng mỗi con.

Hiện xã Đồng Tâm có hơn 100ha diện tích nuôi trồng thủy sản, tập trung chủ yếu tại các khu vực có nguồn nước tự nhiên dồi dào, môi trường trong lành, thuận lợi cho phát triển nhiều loại cá như trắm, chép, rô phi...

Thời gian qua, chính quyền xã đã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân tận dụng lợi thế mặt nước, mở rộng diện tích ao, hồ nuôi; đồng thời khuyến khích áp dụng tiến bộ kỹ thuật trong chăm sóc, quản lý và phòng trừ dịch bệnh nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm thủy sản và bảo vệ môi trường sinh thái.

Hướng tới phát triển bền vững và xây dựng thương hiệu

Để khai thác hiệu quả tiềm năng địa phương và đa dạng hóa đối tượng nuôi, cấp ủy, chính quyền xã Đồng Tâm đã xây dựng kế hoạch lựa chọn các hộ có điều kiện nguồn nước sạch, ổn định để triển khai mô hình nuôi cá Bỗng theo hướng hàng hóa. Các hộ được hỗ trợ kỹ thuật, hướng dẫn quy trình cải tạo ao, chọn giống, chăm sóc và phòng trừ dịch bệnh.

Món gỏi cá Bỗng luôn có trong thực đơn của các nhà hàng, Homestay tiếp các thực khách

Ngoài ra, xã phối hợp chặt chẽ với Trung tâm Thủy sản tổ chức tập huấn, chuyển giao kỹ thuật, cung cấp giống chất lượng và tư vấn quy trình nhân nuôi bài bản, hướng tới mở rộng quy mô sản xuất, nâng cao hiệu quả kinh tế, góp phần phát triển bền vững nghề nuôi thủy sản tại địa phương.

Nhờ sự quan tâm, định hướng đúng đắn của chính quyền cùng tinh thần chủ động, mạnh dạn chuyển đổi của người dân, nghề nuôi cá Bỗng ở xã Đồng Tâm đang khẳng định hiệu quả rõ nét, trở thành hướng phát triển kinh tế tiềm năng của địa phương.

Nhiều hộ dân đã đầu tư mở rộng quy mô, cải tạo ao nuôi, áp dụng kỹ thuật tiên tiến, chú trọng chăm sóc và đảm bảo vệ sinh nguồn nước, từ đó nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm. Một số mô hình bước đầu mang lại thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm, tạo việc làm ổn định, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn theo hướng sản xuất hàng hóa.

Không chỉ dừng ở mục tiêu phát triển kinh tế hộ, xã Đồng Tâm còn định hướng xây dựng vùng nuôi tập trung gắn với du lịch trải nghiệm, hình thành mô hình nuôi thủy sản kết hợp du lịch sinh thái đặc trưng vùng miền núi phía Bắc.

Trong thời gian tới, địa phương tiếp tục khuyến khích nhân rộng mô hình, hoàn thiện quy trình sản xuất, tăng cường quảng bá, xúc tiến thương mại; đồng thời phối hợp với các sở, ngành hỗ trợ người dân đăng ký và phát triển thương hiệu "Cá Bỗng Đồng Tâm" trở thành sản phẩm OCOP đặc trưng của xã.

Đây sẽ là hướng đi quan trọng, góp phần nâng cao thu nhập, tạo sinh kế bền vững cho người dân, thúc đẩy kinh tế nông nghiệp của Đồng Tâm phát triển ổn định, hiệu quả và thân thiện với môi trường.

Trường Lê