Xã Gia Bình: Điểm sáng xử lý rác thải, vệ sinh môi trường nông thôn

Từ nhiều năm nay, gia đình ông Nguyễn Văn Minh, thôn Đông Bình thực hiện việc phân loại rác ngay tại nhà. Các loại rác hữu cơ là thức ăn thừa, rau, củ để bón cho cây hoặc làm thức ăn chăn nuôi, một số loại rác có thể tái chế hoặc bán cho người thu mua phế liệu. Gia đình ông Minh cũng như các hộ dân khác được tuyên truyền về ảnh hưởng của ô nhiễm môi trường đối với sức khỏe con người nên ông và mọi người càng có ý thức trong việc phân loại, xử lý rác thải tại nguồn.

Ngày 25 hằng tháng, người dân xã Gia Bình duy trì tổng vệ sinh đường làng, ngõ xóm.

Ông Minh cho biết: "Trước kia gia đình tôi hay để các loại rác thải chung vào một chỗ, vừa mất vệ sinh lại chiếm khoảng không gian lớn. Sau khi được tuyên truyền về xử lý rác thải hữu cơ tại nhà, gia đình tôi bắt đầu phân loại rác theo hướng dẫn của cán bộ môi trường. Chúng tôi chỉ mất thêm một chút công sức nhưng bù lại có thể tận dụng được nguồn rác để tái sử dụng".

Thôn Phú Dư có 645 hộ dân với hơn 2.000 nhân khẩu. Mỗi ngày, lượng rác thải sinh hoạt phát sinh ra môi trường ước khoảng 1,5 tấn. Để công tác thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải đạt hiệu quả, Hội Liên hiệp Phụ nữ xã tổ chức tuyên truyền nâng cao nhận thức và ý thức bảo vệ môi trường cho hội viên và Nhân dân, đồng thời triển khai các lớp tập huấn, hướng dẫn phân loại rác thải và quy trình làm vi sinh IMO để xử lý rác thải hữu cơ tại hộ gia đình.

Mỗi ngày, trên địa bàn xã Gia Bình phát sinh khoảng 40 tấn rác thải các loại, trong đó khoảng 25 tấn rác thải vô cơ, 15 tấn rác thải hữu cơ. Toàn bộ rác thải phát sinh hằng ngày trên địa bàn xã được thu gom về 26 điểm tập kết, trung chuyển bằng xe đẩy và được phun chế phẩm IMO trước khi đưa đến các nhà máy xử lý rác tập trung.

Theo bà Nguyễn Thị Luyến, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ xã, nhờ triển khai vận động các hộ gia đình phân loại rác thải và áp dụng công nghệ vi sinh IMO vào xử lý rác thải, xử lý môi trường chăn nuôi, môi trường ao hồ, thủy sản, khối lượng rác sinh hoạt phát sinh hằng ngày phải thu gom, vận chuyển tại thôn Phú Dư giảm 70% so với khi chưa xử lý. Ngoài điểm sáng thôn Phú Dư, để xử lý lượng rác thải sinh hoạt hằng ngày, Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Gia Bình tập trung tuyên truyền về ảnh hưởng của môi trường đối với sức khỏe con người, ý nghĩa của việc phân loại, xử lý rác thải tại nguồn, hình thành ý thức bảo vệ môi trường cho người dân. Vào ngày 25 hằng tháng, Hội Liên hiệp Phụ nữ xã phối hợp cùng người dân trên địa bàn duy trì tổng vệ sinh môi trường. Ngoài ra, vào các dịp lễ lớn, ngày trọng đại đều tổ chức thu gom, dọn rác, khơi thông cống rãnh tạo không gian làng quê sáng - xanh - sạch - đẹp. Không chỉ thu gom, phân loại, xử lý rác, từ năm 2023, Hội Liên hiệp Phụ nữ xã còn thực hiện thành công mô hình chế biến phân bón hữu cơ vi sinh từ rác thải hữu cơ được thu gom từ các hộ dân thôn Mỹ Thôn. Hiện sản phẩm phân bón hữu cơ của Hội Liên hiệp Phụ nữ xã được phân phối ra thị trường và bước đầu được người dân tiếp nhận, sử dụng.

Mỗi ngày, trên địa bàn xã Gia Bình phát sinh khoảng 40 tấn rác thải các loại, trong đó khoảng 25 tấn rác thải vô cơ, 15 tấn rác thải hữu cơ. Toàn bộ rác thải phát sinh hằng ngày trên địa bàn xã được thu gom về 26 điểm tập kết, trung chuyển bằng xe đẩy và được phun chế phẩm IMO trước khi đưa đi xử lý tại các nhà máy đốt rác tập trung. Theo ông Lương Trung Hậu, Chủ tịch UBND xã Gia Bình, tỷ lệ rác thải được thu gom, vận chuyển, xử lý trên địa bàn xã đạt xấp xỉ 98%.

Để nâng cao ý thức người dân, những năm qua xã Gia Bình tập trung chỉ đạo các địa phương, cơ quan, đơn vị thực hiện ký cam kết phân loại, xử lý rác thải hữu cơ tại nguồn. Xã cũng tuyên truyền, hướng dẫn các hộ gia đình hình thành thói quen phân loại rác ngay tại nhà; tuyên truyền nâng cao ý thức bảo vệ môi trường qua các hình thức tư vấn, lồng ghép trong các buổi sinh hoạt giữa các tổ chức hội, đoàn thể như: Phụ nữ, thanh niên, nông dân, cựu chiến binh. Đến nay có 7.204/10.321 hộ gia đình, cá nhân tại 23/23 thôn, khu phố, đạt xấp xỉ 70 % tổng số hộ của xã thực hiện việc phân loại, xử lý rác thải tại nguồn bằng chế phẩm IMO. Mỗi người một việc, thu gom, phân loại rác, quét dọn, trồng hoa... tạo cảnh quan đường làng, ngõ xóm. Thông qua các buổi tổng vệ sinh từng bước nâng cao trách nhiệm của người dân trong việc giữ gìn cảnh quan môi trường. Nhờ vậy, diện mạo nông thôn trở nên sáng- xanh- sạch- đẹp. Lượng rác thải sinh hoạt sau xử lý cơ bản đã giảm về thể tích so với thể tích ban đầu chưa xử lý, đặc biệt giảm hẳn mùi hôi, ruồi muỗi tại các điểm tập kết, trung chuyển, bãi chôn lấp được xử lý.

Việc thực hiện thu gom, phân loại, xử lý rác thải tại xã Gia Bình đã đạt hiệu quả thiết thực. Hoạt động phân loại và xử lý rác thải ngay tại gia đình đã giảm tải cho các bãi rác tập trung, giảm chi phí trong việc xử lý rác thải, đồng thời tái sử dụng nguồn hữu cơ làm phân bón cho cây trồng, từ đó hạn chế việc sử dụng phân hóa học, giảm ô nhiễm, góp phần bảo vệ môi trường. Thời gian tới, xã tiếp tục chỉ đạo việc phân loại, xử lý rác thải tại nguồn nhằm góp phần xây dựng cảnh quan nông thôn mới, nâng cao chất lượng đời sống của người dân. Do vậy, các thôn cần chủ động hướng dẫn các biện pháp xử lý sau khi các hộ dân đã tổ chức phân loại. Bên cạnh đó, đẩy mạnh tuyên truyền về ý nghĩa, hiệu quả của mô hình để từng bước thay đổi thói quen, tập quán của người dân trong việc giữ gìn môi trường, kịp thời biểu dương các tập thể, cá nhân thực hiện tốt để nhân rộng mô hình...

Bài, ảnh: Nguyễn Tuấn