Xã Hội TRUYỀN HÌNH INTERNET Lai Châu qua ảnh

Thấy chúng tôi đến nhà chơi, anh Lù A Măng - Bí thư Chi đoàn bản pha ấm chè mời khách. Nhấp chén nước chè nóng hổi, anh bạn đi cùng chúng tôi thắc mắc: “Bản không gắn biển cấm hút thuốc lá; nhưng mình đến thăm 3 nhà dân rồi không thấy có điếu hút thuốc lào, thuốc lá trong nhà”.

Nghe anh bạn tôi nhắc đến thuốc lào, anh Măng giải thích, trước đây, người dân trong bản coi việc hút thuốc trở thành thói quen khó bỏ. Vị thành niên 12-13 tuổi đã tập hút thuốc. Phụ nữ hút thuốc lào như đàn ông. Bấy giờ, người dân chưa hiểu tác hại của việc hút thuốc không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến người hút mà khói thuốc gây ảnh hưởng tới sức khỏe những người xung quanh.

Cán bộ xã, bản Lao Chải 1 (xã Khun Há, huyện Tam Đường) trao đổi với người dân về tác hại của khói thuốc lá.

Thế nhưng từ năm 2014 đến nay, bản đẩy mạnh phong trào xây dựng “Khu dân cư không khói thuốc”. Bí thư chi bộ, trưởng bản lồng ghép vào các buổi họp bản, tuyên truyền, vận động toàn dân thực hiện Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá. Bản đưa quy ước không hút thuốc vào bình xét gia đình văn hóa.

Bà con không mua điếu hút thuốc, thuốc lá, thuốc lào trong nhà để tiếp khách như trước. Sau 1 năm thực hiện bản không khói thuốc (năm 2015), người dân đồng thuận rời xa thuốc lào, thuốc lá. Đến nay, bản là điểm sáng trong xây dựng khu dân cư văn minh, không khói thuốc.

Anh Măng tâm sự thêm: “Với cương vị là bí thư chi đoàn, tôi thường xuyên tuyên truyền tới thế hệ trẻ không hút các loại thuốc lào, thuốc lá và thuốc phiện. Thanh, thiếu niên chấp hành tốt quy ước của bản không khói thuốc ở mọi lúc, mọi nơi. Mỗi khi gia đình có việc hiếu, hỷ cũng không bày thuốc lá, thuốc lào như trước. Nhờ đó, 100% người dân trong bản không hút thuốc”.

Nhiều năm qua, bản đưa Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá vào cuộc sống của người dân. Minh chứng rõ nét nhất là bản nâng cao nhận thức cho người dân hiểu tác hại của khói thuốc gây ra các bệnh về tim mạch, ung thư phổi. Bà con nhận thức được khói thuốc qua phổi ngấm vào máu, tích lũy lâu ngày gây nên nhiều bệnh, như: phình động mạch chủ, ung thư thực quản và phổi tắc nghẽn mãn tính.

Bí thư chi bộ, trưởng, phó bản và người có uy tín đi đầu trong việc không hút thuốc. Các anh tuyên truyền, vận động Nhân dân từng bước xây dựng môi trường khu dân cư không khói thuốc nhằm giảm các bệnh liên quan đến khói thuốc.

Từ năm 2017 đến nay, người dân xây dựng bản du lịch cộng đồng, thu hút hàng nghìn lượt du khách đến thăm quan, nghỉ dưỡng với không khí lành mạnh, không khói thuốc. Đây là việc làm thiết thực giúp người dân và du khách không bị ảnh hưởng bởi tác hại của thuốc lào, thuốc lá gây ra.

Ngoài việc không khói thuốc, bà con còn bê tông đường giao thông nông thôn khang trang; tu sửa những ngôi nhà gỗ mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc Mông, tạo cảnh êm ấm, thanh bình. Thứ 7 hàng tuần, bà con vệ sinh môi trường nông thôn sáng, xanh, sạch, đẹp. 100% trẻ em trong độ tuổi đến trường, bà con đoàn kết, xây dựng cuộc sống mới ở khu dân cư. Năm 2020, UBND tỉnh đã công nhận bản du lịch cộng đồng và bản đạt danh hiệu nông thôn mới kiểu mẫu nhờ một phần bà con không hút thuốc.

Tiêu biểu, gia đình ông Cứ A Dư là hộ đầu tiên của bản làm du lịch cộng đồng sinh thái, không khói thuốc. Ông đầu tư hàng trăm triệu đồng thiết kế phòng nghỉ khang trang với những họa tiết văn hóa dân tộc Mông; trong đó quy định không hút thuốc lào, thuốc lá. Hơn 3 năm làm du lịch, gia đình ông nhiều lần giải thích cho hàng nghìn lượt du khách hạn chế việc hút thuốc nơi đông người. Nhờ đó, gia đình ông thành công trong việc phát triển du lịch cộng đồng sinh thái, không khói thuốc với thu nhập trên 100 triệu đồng/năm.

Ông Dư cho biết: “Để thành công với việc làm du lịch cộng đồng sinh thái, tôi gương mẫu, đi đầu không hút thuốc lào, thuốc lá để người dân và du khách noi theo. Tôi tuyên truyền cho du khách hiểu quy tắc của khu nghỉ dưỡng không khói thuốc. Giờ đây, không riêng gia đình tôi mà 5 hộ dân trong bản đang làm du lịch cộng đồng sinh thái, không khói thuốc”.

Thực tế, việc cấm hút thuốc tại cơ quan, trường học, trạm y tế dễ hơn nhiều so với ở bản Mông vùng cao này. Tuy nhiên, cán bộ bản và người dân đồng thuận, nghiêm túc thực hiện hiệu quả việc chấp hành khu dân cư không khói thuốc, góp phần thúc đẩy kinh tế-xã hôi địa phương ngày càng văn minh, hiện đại.