Xăng E10 khác gì với các loại xăng hiện hành?

Từ cuối tháng 7, một số trạm xăng dầu tại TP.HCM, Hà Nội đã thí điểm xăng sinh học E10, chuẩn bị cho lộ trình sử dụng loại nhiên liệu này từ đầu năm 2026. Vậy xăng E10 sẽ khác gì với các loại xăng hiện tại?

Xăng sinh học giúp giảm khí thải

Xăng E10 RON 95 là loại nhiên liệu được phối trộn bởi 2 thành phần chính bao gồm xăng không chứa Octan 95 và Ethanol khan. RON 95 là thành phần xăng không chì, với chỉ số octan 95 có hàm lượng lưu huỳnh thấp. Ethanol khan, hay còn gọi là cồn sinh học chiếm 10%, được chiết xuất từ nguyên liệu sinh khối như mía, sắn...

Nhờ sự phối trộn tỷ lệ cồn-xăng này, E10 giúp giảm phát thải CO, HC hay NOx so với xăng truyền thống như RON 95-V hay RON 95-III.

Trước đó theo nghiên cứu ứng dụng xăng sinh học từ Đại học Bách khoa Hà Nội và Toyota Việt Nam, thí nghiệm ở phòng lab cho thấy khi sử dụng xăng E10 trên mẫu SUV Corolla Cross 1.8V và bản hybrid 1.8HEV cũng cho thấy kết quả khả quan. Loại xăng sinh học mới này cắt giảm, được 10,87% lượng CO và 14,95% HC thải ra môi trường trên xe xăng, giảm tương đương 7,14% và 8,7% trên xe hybrid.

Xăng E10 giảm phát thải CO, HC hay NOx hơn hẳn các loại xăng hiện hành (theo thí nghiệm từ Toyota). Ảnh: Quỳnh Danh.

Theo PGS.TS Đàm Hoàng Phúc, chủ nhiệm dự án nghiên cứu, từng chia sẻ ở Hội thảo “Giải pháp xanh giảm phát thải trong ngành ô tô hướng tới trung hòa carbon”, xăng E10 đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 5, phù hợp với các phương tiện giao thông hiện hành tại Việt Nam.

Có thể thấy đây là loại nhiên liệu phù hợp, góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển bền vững, hướng đến nền kinh tế tuần hoàn và trung hòa carbon (Net Zero) vào năm 2050 của Việt Nam.

Là loại xăng chứa phần trăm cồn nhiều hơn, E10 có tính hút ẩm cao, có thể ăn mòn gioăng cao su trên một số mẫu xe đời cũ. Bằng cách phổ cập loại nhiên liệu này, giao thông Việt cũng phần nào hạn chế việc sử dụng các mẫu xe "hết hạn", không còn tương thích với dòng chảy của thị trường.

Với một số mẫu xe hiệu suất cao vốn yêu cầu những loại xăng cao cấp hơn, E10 cũng được cho là khiến xe giảm hiệu suất hoạt động của động cơ. Đối với các mẫu xe đời mới với động cơ có tiêu chuẩn khí thải cao, xăng E10 có thể đáp ứng tốt cả về hiệu suất, mức tiêu hao nhiên liệu lẫn lượng khí thải.

Thị trường xe xăng ra sao?

Thực tế, xăng E10 không còn quá xa lạ trên thế giới. Tại các quốc gia, thậm chí đã bắt đầu áp dụng các loại xăng với hàm lượng ethanol cao hơn như E15, E27 hay E85. Thái Lan đã bắt đầu sử dụng đa dạng xăng sinh học từ năm 2020. Hiện tại, thị trường này có khoảng 2 loại xăng chính gồm E10 và E20.

Các mẫu xe động cơ đốt trong hiện tại khi ra mắt tại đất nước chùa vàng đều phải đảm bảo tương thích với 2 dòng xăng này. Xăng E85 cũng xuất hiện ở Thái Lan nhưng đây là dòng phối trộn đến 85% cồn, chỉ phù hợp cho xe chuyên dụng Flex Fuel, hay còn gọi là ôtô linh hoạt nhiên liệu.

Chính phủ Ấn Độ đã triển khai việc sử dụng xăng E10 trên cả nước từ năm 2022. Trong năm nay, thị trường này đang lên kế hoạch nâng lên mức E20.

Xăng E10 đã phổ biến ở nhiều nước trên thế giới như Brazil, Ấn Độ, EU hay Thái Lan. Ảnh: Reuters.

Brazil đang là quốc gia tiên phong và thành công nhất trong câu chuyện phổ cập xăng sinh học pha ethanol. Hiện tại, đa số trạm xăng dầu ở quốc gia Nam Mỹ này sử dụng xăng E27, chưa đến 27% ethanol. Đối với xe Flex Fuel, Brazil cung cấp đủ tùy chọn xăng từ E20 đến E100.

Tại đất nước cờ hoa, hơn 95% lượng xăng tiêu thụ hàng năm là E10. Vào năm 2011, Mỹ bắt đầu phổ cập xăng 15% ethanol nhưng đến nay vẫn vướng phải một số rào cản do hạ tầng phân phối.

Với làn sóng xanh hóa của thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng, việc thí điểm xăng E10 tại Việt Nam cho thấy bước đi cụ thể trong lộ trình giảm phát thải và thúc đẩy năng lượng bền vững. Với những kết quả khả quan về hiệu suất và môi trường, đây hứa hẹn sẽ trở thành loại nhiên liệu phổ biến trong thời gian tới.

Đan Thanh