Xây dựng 'cao tốc số' để chấm dứt 'dò dẫm trong rừng văn bản pháp luật'

Con người là trung tâm của chính sách

Theo các đại biểu, dự thảo Văn kiện lần này thể hiện sự đột phá, sáng tạo trong phương pháp luận khi tích hợp 3 báo cáo (Báo cáo chính trị, Báo cáo kinh tế - xã hội, Báo cáo xây dựng Đảng và thi hành Điều lệ Đảng) thành một Báo cáo chính trị thống nhất, gọn gàng và súc tích nhưng vẫn toàn diện, đồng bộ. Văn kiện như một bản cương lĩnh, xác lập hệ quan điểm chỉ đạo, mục tiêu phát triển đất nước, cùng các nhiệm vụ và giải pháp đột phá nhằm phát triển nhanh và bền vững trong giai đoạn mới.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí nhận định, đây là bước phát triển quan trọng trong tư duy lý luận của Đảng khi tiếp tục khẳng định kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. “Mô hình đó dựa trên nền tảng hiện đại, hội nhập quốc tế, vận hành theo các quy luật khách quan, có quản lý của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và sự lãnh đạo của Đảng, hướng tới mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, đại biểu Nguyễn Anh Trí khẳng định.

Nền kinh tế có nhiều hình thức sở hữu, nhiều thành phần cùng phát triển; trong đó kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo, còn kinh tế tư nhân là động lực quan trọng theo định hướng của Đảng. Nhờ đường lối đúng đắn, sau 40 năm đổi mới, Việt Nam đã đạt nhiều thành tựu nổi bật về tăng trưởng và đặc biệt là nâng cao chất lượng con người.

Tăng trưởng kinh tế gắn kết chặt chẽ hơn với bảo đảm tiến bộ, công bằng xã hội. Đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được cải thiện rõ rệt. Chính sách xã hội, dân tộc, tôn giáo; chính sách với người có công và cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài tiếp tục được hoàn thiện, triển khai hiệu quả.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí.

An sinh và phúc lợi xã hội được ưu tiên cao. Các chương trình giảm nghèo bền vững kéo tỷ lệ hộ nghèo đa chiều từ 4,4% xuống 1,3% chỉ trong hơn hai năm. Việt Nam triển khai mục tiêu có ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội, đến tháng 9/2025 cơ bản xóa nhà tạm, nhà dột nát trên cả nước. Trẻ em được miễn học phí, hỗ trợ bữa trưa, người dân được khám chữa bệnh miễn phí.

Đại biểu Nguyễn Anh Trí cho hay: “Những kết quả này khẳng định rõ định hướng phát triển con người là trung tâm, đồng thời cho thấy tính đúng đắn, hiệu quả của mô hình kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa mà Việt Nam kiên định lựa chọn”.

Còn đại biểu Nguyễn Thị Lan đoàn Hà Nội đánh giá, dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV được chuẩn bị “nghiêm túc, khoa học, phản ánh khách quan, sâu sắc tình hình đất nước sau 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII và 40 năm đổi mới”. Theo đại biểu, báo cáo có kết cấu chặt chẽ, nội dung toàn diện, “kế thừa thành tựu, kinh nghiệm quý báu các nhiệm kỳ trước và thể hiện nhiều nội dung mới, phù hợp yêu cầu phát triển hiện nay. Dự thảo đã đặt con người ở vị trí trung tâm, là mục tiêu và động lực phát triển”.

Xây dựng “đường cao tốc số” cho hệ thống pháp luật

Đại biểu Trần Thị Nhị Hà đoàn Hà Nội đánh giá cao điểm mới của dự thảo Báo cáo chính trị khi tích hợp nội dung của ba văn kiện: Báo cáo chính trị, Báo cáo kinh tế – xã hội và Báo cáo tổng kết xây dựng Đảng, đảm bảo tính ngắn gọn, súc tích, dễ hiểu, dễ thực hiện và dễ nhớ.

Góp ý vào lĩnh vực y tế, đại biểu Hà cho rằng, bao phủ y tế không chỉ dừng ở tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế mà phải bảo đảm tiếp cận dịch vụ thiết yếu, kiểm soát chuyển tuyến tràn lan và giảm quá tải bệnh viện tuyến trên. Đại biểu đề nghị, phát triển y tế thông minh, ứng dụng dữ liệu mở và trí tuệ nhân tạo trong chẩn đoán, quản trị và cảnh báo dịch bệnh sớm; đồng thời nhấn mạnh nguyên tắc lấy con người làm trung tâm, mỗi cá nhân là chủ thể chăm sóc sức khỏe của chính mình.

Đại biểu Nguyễn Thị Lan (đoàn Hà Nội).

Đại biểu Nguyễn Phương Thủy đoàn Hà Nội cũng cho biết, dự thảo Văn kiện lần này có nhiều điểm mới về nội dung, phản ánh đầy đủ thời cơ và thách thức của giai đoạn phát triển mới. Việc công bố dự thảo để lấy ý kiến rộng rãi đã tạo điều kiện để người dân dễ dàng tiếp cận, tham gia góp ý. Theo cập nhật, đến thời điểm hiện nay đã có hơn 500.000 lượt người đóng góp ý kiến.

Đại biểu nhấn mạnh văn kiện đã chỉ rõ một trong những điểm nghẽn lớn nhất hiện nay là tình trạng chồng chéo, mâu thuẫn, thiếu đồng bộ trong hệ thống pháp luật. Người dân, doanh nghiệp và thậm chí ngay cả cơ quan quản lý đều gặp khó khăn khi phải rà soát văn bản theo phương thức thủ công, tốn nhiều thời gian và dễ bỏ sót quy định, đặc biệt trong bối cảnh mỗi năm có hàng trăm, hàng nghìn văn bản được ban hành.

Đại biểu dẫn ý kiến của TS. Nguyễn Sĩ Dũng, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, về việc cần xây dựng “đường cao tốc số cho hệ thống pháp luật” – chuyển văn bản tĩnh sang dữ liệu số thông minh, để “luật máy” có thể đọc hiểu, phát hiện mâu thuẫn, chồng chéo. Hiện đã có thử nghiệm phần mềm rà soát pháp luật nhưng kết quả chưa đáp ứng yêu cầu, khi máy mới chỉ xác định được văn bản có liên quan chứ chưa chỉ ra được mâu thuẫn cụ thể.

Theo đại biểu, cần chuẩn hóa cấu trúc pháp luật: mỗi điều, khoản, điểm phải có mã định danh rõ ràng và liên kết dữ liệu đầy đủ. Khi đó, chỉ với một thao tác, hệ thống có thể hiển thị chính xác các quy định đang có hiệu lực, nội dung sửa đổi, văn bản liên quan giúp chấm dứt tình trạng “dò dẫm trong rừng văn bản pháp luật”.

Ánh Phương/VOV.VN