Xây dựng Đảng vững mạnh từ gốc (Kỳ 1)

Kỳ 1: Từ thực tiễn đến chủ trương lớn

Mô hình “Dân tin - Đảng cử” không chỉ là bước đổi mới trong phương thức lãnh đạo của Đảng, mà còn khẳng định mối quan hệ khăng khít giữa Đảng và nhân dân.

Chủ trương hợp lòng dân

Tỉnh Quảng Ngãi (cũ) có 954 thôn, tổ dân phố, trải dài từ đồng bằng ven biển đến vùng cao. Có nơi dân cư đông đúc với hàng nghìn người, có nơi chỉ vài trăm hộ dân, sinh sống phân tán, nhiều nơi có cơ sở hạ tầng khó khăn... tất cả đòi hỏi sự lãnh đạo của cán bộ phải gần dân, sát dân. Chính từ thực tiễn ấy, năm 2021, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Ngãi ban hành Đề án 07 - ĐA/TU thí điểm mô hình “Dân tin - Đảng cử”. Mục tiêu đặt ra: Đến cuối nhiệm kỳ 2022 - 2025, có 100% trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố, trưởng ban công tác Mặt trận là đảng viên; đa số sẽ kiêm nhiệm chức danh trong chi bộ.

Bí thư, phó bí thư chi bộ đồng thời là trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố ở huyện Minh Long (cũ) tham gia lớp bồi dưỡng nghiệp vụ, do Trường Chính trị tỉnh tổ chức. Ảnh: NGỌC ÁNH

Sau 3 năm triển khai, đã có 419 bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố; 444 bí thư chi bộ là trưởng ban công tác Mặt trận thôn; 484 phó bí thư chi bộ là trưởng thôn, tổ trưởng; 333 phó bí thư chi bộ là trưởng ban công tác Mặt trận; 40 cấp ủy viên là trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố; 58 cấp ủy viên là trưởng ban công tác Mặt trận. Đây không đơn thuần là những con số trong báo cáo, mà thực tế đã đem lại sự thay đổi rõ nét tại nhiều thôn, tổ dân phố. Từ việc chỉnh trang cảnh quan, giữ gìn an ninh, trật tự, đến các phong trào “Khu dân cư 6 không”, “Khu dân cư kiểu mẫu”, đều có dấu ấn của mô hình mới.

“Ngày trước, có việc phải đi xin ý kiến chi bộ, rồi chờ trưởng thôn vận động, nên chậm trễ. Nay bí thư chi bộ cũng là trưởng thôn, nên việc chỉ đạo thông suốt, thống nhất từ trên xuống dưới”, chị Bùi Thị Kim Tình, nguyên Phó Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng ban công tác Mặt trận thôn Tuyết Diêm 2, xã Bình Thuận, huyện Bình Sơn (cũ), nhận xét.

Trong năm 2024 và đầu năm 2025, ở địa bàn nông thôn, đặc biệt là miền núi thuộc tỉnh Quảng Ngãi (cũ), nhiều bí thư chi bộ, trưởng thôn đã phát huy vai trò trong triển khai các chương trình, dự án, chính sách hỗ trợ, đơn cử như chương trình “Xóa nhà tạm, nhà dột nát”, đã đem lại những kết quả tích cực trong phát triển kinh tế, xã hội của địa phương. Tỷ lệ hộ nghèo tại 5 huyện miền núi của tỉnh trong năm 2024 đã giảm 7%, vượt 2,5% so với nghị quyết tỉnh giao. Những con số này là minh chứng khẳng định, khi ý Đảng hòa quyện cùng lòng dân, công tác xây dựng Đảng không còn là khẩu hiệu, mà trở thành động lực lan tỏa, làm đổi thay diện mạo ở địa phương.

Đề án “Dân tin - Đảng cử” thể hiện quyết tâm đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh. Từ những chỉ đạo của trung ương, của tỉnh đã cụ thể hóa thành mô hình bám sát thực tế địa phương, tạo sự thống nhất trong lãnh đạo, đồng thời tăng tính gắn bó giữa Đảng và nhân dân. Sự gắn kết này chính là “chìa khóa” củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng.

Trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố là những người gần gũi nhất với người dân, đồng thời là người truyền đạt chủ trương, nghị quyết của Đảng, nên sẽ nhanh chóng đi vào cuộc sống. Và khi những khó khăn, bất cập từ cơ sở được phản ánh kịp thời lên chi bộ, lên chính quyền, thì chính sách cũng đi vào cuộc sống nhanh hơn, sát hơn.

Giờ đây, những cuộc họp thôn, tổ dân phố đông đủ hơn; những phong trào thi đua trong cộng đồng lan tỏa mạnh mẽ hơn, niềm tin của dân dành cho Đảng cũng bền chặt hơn. Đó chính là thành công lớn nhất của mô hình “Dân tin - Đảng cử”: Biến khẩu hiệu thành hành động, đưa nghị quyết vào cuộc sống, và củng cố mối liên hệ giữa Đảng với nhân dân thêm gắn bó bền chặt.

Gần dân, sát việc

Ông Phạm Văn Dương hiện là Chi ủy viên, Tổ trưởng tổ dân phố số 13, phường Cẩm Thành. Đến nay, ông Dương đã qua 3 nhiệm kỳ làm tổ trưởng tổ dân phố. Với người dân, ông Dương không chỉ là hàng xóm gần gũi, mà còn là “cầu nối” đưa chủ trương, chính sách của Đảng đến với từng gia đình. Ông Dương bảo rằng, tôi sống ở đây 30 năm rồi, nên biết hoàn cảnh cụ thể từng gia đình. Bởi thế, công tác tuyên truyền, vận động nhân dân được thuận lợi.

Thời gian qua, ông Dương đã phát huy vai trò đầu tàu gương mẫu, tích cực tuyên truyền, vận động người dân thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Nhờ đó, tổ dân phố 13 luôn đi đầu trong các hoạt động phong trào ở địa phương.

Chị Nguyễn Thị Ánh Nga - một phụ nữ người Kinh, nói sõi tiếng Hrê - đã trúng cử Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng thôn Gò Răng, xã Sơn Hà, nhiệm kỳ 2025 - 2027. Không ít người dân từng ái ngại: “Trưởng thôn không phải người Hrê, liệu có được người dân tin tưởng?”. Nhưng rồi, theo thời gian người dân dần quý mến, tin tưởng chị Nga bởi sự tận tình, lối sống giản dị, gương mẫu của chị.

“Có hôm trời mưa, tôi lội bộ qua mấy quả đồi, đến tận nhà vận động người dân làm giấy tờ. Nhìn thấy tôi quần áo ướt sũng, lặn lội đường xa lo việc của dân, nên họ gật đầu đồng ý ngay. Đồng bào Hrê vốn quý cái tình. Mình đi vận động, nếu chân thành, gần gũi thì người dân sẵn sàng nghe theo”, chị Nga kể.

Với người dân ở thôn Gò Răng, chị Nga không chỉ là một cán bộ thôn, mà còn như con em trong nhà, cùng ăn, cùng ở, cùng lo với họ. Chính sự gần dân, hiểu dân ấy đã giúp chị đưa nghị quyết, chủ trương, chính sách tưởng chừng khô khan trở nên gần gũi, dễ nghe, dễ làm đối với đồng bào Hrê.

Qua mô hình "Dân tin - Đảng cử", các địa phương trong tỉnh đã có sự chuyển biến rõ nét trên nhiều lĩnh vực. Trong ảnh: Trung tâm xã Sơn Hà. ẢNH: ĐOÀN VƯƠNG QUỐC

Mô hình “Dân tin - Đảng cử”, triển khai theo Đề án số 07 - ĐA/TU do Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Ngãi ban hành năm 2021, đã mở ra cách làm mới: Bí thư (hoặc phó bí thư, chi ủy viên) chi bộ đồng thời là trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố. Người dân trực tiếp bầu ra trưởng thôn, và người được dân tin là đảng viên, được Đảng cử giữ cương vị lãnh đạo chi bộ.

Trước đây, không ít nơi gặp cảnh “một việc hai cửa”: Dân muốn làm, trưởng thôn đồng ý, nhưng chi bộ lại chưa thống nhất; hoặc nghị quyết đề ra nhưng trưởng thôn khó vận động dân làm theo. Giờ đây, “một người hai vai”, đã tạo thuận lợi, chủ động cho công việc. Các chủ trương, chính sách của Đảng được bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn chủ động cụ thể hóa, xây dựng kế hoạch để triển khai, không bỏ sót công việc.

Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng thôn Mai Lãnh Hữu, xã Sơn Mai Đinh Văn Vá cho biết, thôn có 159 hộ với 587 nhân khẩu, trong đó hơn 2/3 là đồng bào dân tộc Hrê. Việc đảm nhiệm hai chức danh đã tạo được sự nhất quán trong công việc nên hiệu quả tốt hơn. “Là trưởng thôn, tôi biết được việc cần làm, lựa chọn cách làm phù hợp với thực tế. Là bí thư chi bộ, khi đảng ủy xã triển khai công việc, tôi nắm bắt được các chủ trương để về thôn triển khai, từ đó mọi việc thuận lợi hơn nhiều”, anh Vá chia sẻ.

Ở nhiều địa phương, việc thực hiện mô hình “Dân tin - Đảng cử” đã mang lại sự chuyển biến rõ nét trên nhiều lĩnh vực. Thay vì lúng túng khi triển khai thực hiện các chủ trương, chính sách, trưởng thôn có cơ sở chính trị vững chắc, có tiếng nói trong chi bộ, đồng thời có uy tín với dân, nên mọi việc thông suốt, “trên dưới đồng lòng”.

NGỌC ÁNH - THU HIỀN - MỘNG LUYẾN - ANH THƯ

Kỳ cuối: Nối nhịp cầu ý Đảng, lòng dân