Xây dựng đội ngũ cán bộ cơ quan chính trị quân sự địa phương

Ngay sau khi giai cấp công nhân Nga dưới sự lãnh đạo của Đảng Bônsêvích (Nga) giành chính quyền, vấn đề tổ chức quản lý và xây dựng nhà nước đã được đặt ra. Trong tác phẩm “Những nhiệm vụ trước mắt của chính quyền Xô-viết”, V.I.Lênin vạch rõ một nhiệm vụ đặc biệt cấp thiết, đó là những cốt cán lãnh đạo ưu tú nhất và đáng tin cậy nhất của giai cấp vô sản cách mạng và của bộ phận nông dân phải trở thành những cán bộ quản lý và xây dựng nhà nước. Thực hiện nhiệm vụ trọng đại này thật sự không dễ dàng, bởi tình trạng yếu kém của đội ngũ cán bộ khi đó là một thực tế không thể phủ nhận.

Xuất phát từ yêu cầu cấp bách của thực tiễn đất nước khi đó, V.I.Lênin đã đề ra chương trình cụ thể để tổ chức quản lý nhà nước của công nhân và nông dân, đã chỉ rõ các phương pháp cơ bản để giải quyết vấn đề cán bộ và công tác cán bộ. Thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười và những thành tựu đạt được từ thực hiện các cải tạo xã hội chủ nghĩa ở nước Nga Xô viết trong mấy năm sau đó đã chứng minh một cách hùng hồn, rằng Đảng Bônsêvích (Nga) đã bồi dưỡng được một đội ngũ quang vinh những nhà tổ chức xuất sắc được tôi luyện trong đấu tranh, trong tù đày, đã bồi dưỡng được “những lãnh tụ, tinh hoa của giai cấp vô sản” tuyệt đối trung thành với sự nghiệp cách mạng, gắn bó chặt chẽ với quần chúng nhân dân.

V.I. Lênin bày tỏ lòng tin tưởng rằng, trong hàng ngũ công nhân và nông dân sẽ thường xuyên xuất hiện những cán bộ lãnh đạo, sẽ thường xuyên phát huy được tài tổ chức tập thể, mà nếu thiếu họ thì đạo quân hàng triệu người vô sản không thể đạt tới thắng lợi được.

Về phẩm chất đạo đức của cán bộ. Người cán bộ lãnh đạo phải có “uy tín tinh thần” trong tập thể được giao phụ trách. Uy tín đó, theo V.I.Lênin “không phải là bắt nguồn từ đạo đức trừu tượng, mà từ đạo đức của người chiến sĩ cách mạng, đạo đức của quần chúng cách mạng”.

Đạo đức của người cách mạng được biểu hiện ở những chuẩn mực: Trung thành tuyệt đối với Đảng, với sự nghiệp cách mạng, với sự nghiệp giải phóng nhân dân lao động; tinh thần tự giác gánh vác nhiệm vụ và lòng hy sinh phục vụ chủ nghĩa cộng sản; giữ gìn sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng trên quan điểm của Đảng và của giai cấp vô sản, trên tinh thần thực hiện nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ, triệt để chấp hành kỷ luật đảng, kiên quyết đấu tranh chống các hoạt động bè phái; gương mẫu, tận tâm, tận tụy, trách nhiệm với công việc; khiêm tốn, cầu thị, không “kiêu ngạo cộng sản”, không tự phụ, không tự cao tự đại; không tham ô, hối lộ, không ham địa vị, không lạm quyền, không đặc quyền, đặc lợi; không che giấu, dũng cảm nhận và quyết tâm sửa chữa sai lầm, khuyết điểm; không quan liêu; tiết kiệm, tránh lãng phí.

Ảnh minh họa: qdnd.vn

Theo V.I.Lênin, muốn đào tạo đầy đủ chương trình những tri thức Xô-viết, thì cần triển khai theo hướng tập trung với thời gian mấy tháng để người học có điều kiện học tập một cách có hệ thống; để có kinh nghiệm lãnh đạo nền kinh tế đất nước đòi hỏi những người cộng sản phải học tập giai cấp tư sản, học tập kinh nghiệm của các chuyên gia tư sản và biết sử dụng họ bằng cách “giao công việc cho họ, nhưng cũng phải theo dõi họ chặt chẽ, đặt họ dưới quyền các chính ủy, ngăn chặn các ý đồ phản cách mạng của họ”. Tự đào tạo, tự giáo dục thông qua việc làm, thông qua thực tiễn và thông qua kinh nghiệm thực tế.

Vận dụng quan điểm này của V.I.Lênin, xây dựng đội ngũ cán bộ cơ quan chính trị quân sự địa phương là hoạt động có mục đích, có kế hoạch của các chủ thể, các lực lượng, bao gồm tổng thể các chủ trương, nội dung, hình thức, biện pháp quy hoạch; tạo nguồn, tuyển chọn; đào tạo, bồi dưỡng; quản lý, sử dụng và thực hiện chính sách cán bộ, nhằm tạo nên đội ngũ cán bộ cơ quan chính trị có số lượng đủ, cơ cấu hợp lý, chất lượng ngày càng cao, phát triển đồng bộ, vững chắc, đáp ứng yêu cầu chức trách, nhiệm vụ được giao và yêu cầu xây dựng cơ quan quân sự địa phương vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” trong tình hình mới.

Xây dựng đội ngũ cán bộ, cơ quan chính trị quân sự địa phương là một quy trình bao gồm các khâu, các bước từ quy hoạch; tạo nguồn, tuyển chọn; đào tạo, bồi dưỡng; sử dụng cho đến thực hiện các chế độ chính sách cán bộ. Trong mỗi khâu, mỗi bước luôn có sự kết hợp chặt chẽ giữa công tác tư tưởng với công tác tổ chức và công tác chính sách.

Một là,quy hoạch cán bộcơ quan chính trị là nội dung rất quan trọng trong xây dựng đội ngũ cán bộ cơ quan chính trị. Quán triệt Quy chế Số 2036-QC/QUTW ngày 16-6-2023 về Lãnh đạo công tác cán bộ trong Quân đội nhân dân Việt Nam và Hướng dẫn Số 1124/HD-CT ngày 7-7-2022 của Tổng cục Chính trị về Công tác quy hoạch cán bộ chỉ huy, quản lý các cấp trong Quân đội nhân dân Việt Nam: “Quy hoạch cán bộ chỉ huy, quản lý phải xuất phát từ thực tế đội ngũ cán bộ, yêu cầu nhiệm vụ của đơn vị; quy hoạch chỉ huy, quản lý phải gắn với quy hoạch cấp ủy; lấy quy hoạch cấp dưới làm cơ sở cho quy hoạch cấp trên; bảo đảm quy hoạch đồng bộ, liên thông giữa quy hoạch với đào tạo, bồi dưỡng; giữa đánh giá với quy hoạch, điều động, luân chuyển, bổ nhiệm và sử dụng cán bộ; giữa cán bộ quy hoạch với cán bộ đương nhiệm, giữa nguồn cán bộ tại chỗ với cán bộ nơi khác.Xây dựng quy hoạch phải căn cứ vào phương hướng xây dựng quân đội, xây dựng cơ quan quân sự địa phương, nghị quyết của các cấp ủy đảng, tiêu chuẩn chức danh và thực trạng đội ngũ cán bộ cơ quan chính trị quân sự địa phương.

Quy hoạch bao gồm: Quy hoạch tổng thể đội ngũ cán bộ cơ quan chính trị, quy hoạch cán bộ chủ trì cơ quan chính trị, các trưởng ban, trưởng ngành, đội ngũ trợ lý. Trong quy hoạch, phải kết hợp chặt chẽ với xây dựng kế hoạch tạo nguồn, đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng; thường xuyên bám sát tình hình để điều chỉnh, bổ sung quy hoạch sát với yêu cầu thực tiễn đặt ra, có tính đến sự phát triển của tình hình nhiệm vụ (lực lượng dự trữ).

Quá trình xây dựng quy hoạch đội ngũ cán bộ cơ quan chính trị quân sự địa phương bám sát nhiệm vụ của các cơ quan quân sự địa phương, đánh giá đúng thực trạng đội ngũ cán bộ, dự báo sự phát triển của tình hình. Cần khảo sát, đánh giá cụ thể, phát hiện, thăm dò, tuyển chọn nguồn kế cận, nguồn dự bị. Phối hợp chặt chẽ giữa dự kiến của cấp trên, chỉ đạo của cấp ủy, đề xuất của cán bộ chủ trì và cấp ủy cấp dưới, ý kiến của cơ quan chính trị, cơ quan chức năng cấp trên. Việc thảo luận và thông qua quy hoạch phải thật sự dân chủ, công khai và thống nhất cao trong tập thể cấp ủy.

Hai là, tạo nguồn, tuyển chọn cán bộ cơ quan chính trị quân sự địa phương là một khâu trong quy trình xây dựng đội ngũ cán bộ cơ quan chính trị, giữ vị trí rất quan trọng, có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng, hiệu quả xây dựng. Đội ngũ cán bộ cơ quan chính trị ở cơ quan quân sự địa phương không thể tuyển chọn, điều động, bổ nhiệm một cách tùy tiện, chủ quan, nóng vội. Cán bộ công tác ở cơ quan chính trị có đặc điểm, tiêu chuẩn riêng, đó là cán bộ ở cơ quan làm nhiệm vụ tham mưu, chỉ đạo, tổ chức hướng dẫn, kiểm tra về hoạt động CTĐ, CTCT, nên có những yêu cầu rất cao về phẩm chất, năng lực, phương pháp, tác phong công tác. Do đó, quá trình tạo nguồn, tuyển chọn cần hết sức chặt chẽ, trong đó tạo nguồn, tuyển chọn cán bộ ban chủ nhiệm, trưởng ban, trưởng ngành, đội ngũ trợ lý của cơ quan chính trị đòi hỏi phải công phu, chặt chẽ hơn. Việc tạo nguồn, tuyển chọn phải xuất phát từ yêu cầu, nhiệm vụ của cơ quan chính trị và yêu cầu, nhiệm vụ CTĐ, CTCT trong công tác quân sự, quốc phòng địa phương đặt ra, căn cứ vào tiêu chuẩn cán bộ, dựa chắc vào quy hoạch và kết quả phân loại đánh giá của cấp ủy có thẩm quyền.

Tạo nguồn đội ngũ cán bộ cơ quan chính trị quân sự địa phương tập trung vào chính trị viên ban chỉ huy quân sự cấp huyện, trưởng, phó phòng, trợ lý Cục Chính trị Quân khu hoặc các đồng chí cán bộ chính trị đã qua đào tạo ở Học viện Chính trị, Sĩ quan Chính trị có năng lực CTĐ, CTCT nổi trội, có năng lực, phương pháp, tác phong công tác tốt, nhất là năng lực chuyên môn nghiệp vụ, năng lực của cán bộ cơ quan chính trị (năng lực tham mưu, đề xuất, dự báo; năng lực tổng hợp; năng lực hướng dẫn, kiểm tra; năng lực phối hợp, hiệp đồng công tác; năng lực giải quyết các mối quan hệ trong công tác) để đưa vào nguồn chức danh ban chủ nhiệm chính trị, trưởng ban, trợ lý cơ quan chính trị quân sự địa phương.

Tuyển chọn cán bộ cơ quan chính trị quân sự địa phương thực chất là việc xem xét, đánh giá, điều động, bổ nhiệm cán bộ vào các chức danh cán bộ cơ quan chính trị khi có nhu cầu. Trên cơ sở tạo nguồn, khi có nhu cầu, cấp ủy có thẩm quyền tiến hành ra quyết định điều động cán bộ ở các đơn vị trong cơ quan quân sự địa phương hoặc ở các đơn vị chủ lực về nhận công tác tại cơ quan chính trị quân sự địa phương.

Ba là, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ cơ quan chính trị quân sự địa phương là một trong những công việc quan trọng nhất của quá trình xây dựng đội ngũ này. V.I.Lênin chỉ rõ: Tự đào tạo, tự giáo dục thông qua việc làm, thông qua thực tiễn và thông qua kinh nghiệm thực tế. Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Huấn luyện cán bộ là công việc gốc của Đảng”. Phương hướng đào tạo, bồi dưỡng phải cơ bản, hệ thống, thống nhất, chuyên sâu, dựa trên cơ sở quán triệt các nghị quyết của Trung ương và Quân ủy Trung ương để các cấp ủy đảng lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ cơ quan chính trị quân sự địa phương đáp ứng với yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.

Sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa và cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy Nhà nước theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả; yêu cầu nhiệm vụ CTĐ, CTCT trong quân đội và CTĐ, CTCT trong công tác quân sự quốc phòng địa phương luôn vận động phát triển, đặt ra nhiều vấn đề mới, để đội ngũ cán bộ cơ quan chính trị quân sự địa phương không bị tụt hậu, cần trang bị cho họ có kiến thức toàn diện, chuyên môn sâu, cần liên thông, liên kết và hợp tác về bồi dưỡng, đào tạo. Cán bộ cơ quan chính trị quân sự địa phương phải được giao lưu, trao đổi, nghiên cứu, học tập mô hình bồi dưỡng, đào tạo của các nước tiên tiến trên thế giới và khu vực, của các trường trong và ngoài quân đội và ở các cơ quan, đơn vị có cách làm hay, hiệu quả. Công tác đào tạo, bồi dưỡng phải được tiến hành thường xuyên, liên tục, bảo đảm sự kế thừa, chuyển tiếp giữa các lớp cán bộ. Chú trọng đào tạo chuyên sâu, đào tạo nâng cao để có những chuyên gia giỏi, những cán bộ đầu ngành trên từng mặt công tác, từng mảng công việc của cơ quan chính trị quân sự địa phương.

Thượng tá, TS TRẦN VĂN DUY, Chủ nhiệm Bộ môn, Khoa Công tác Đảng, công tác chính trị, Học viện Chính trị