Xây dựng kịch bản ứng phó với mưa bão những tháng cuối năm

Neo đậu tàu thuyền, tránh trú bão. Ảnh: Điền Minh

Dự báo nhiều đợt mưa lớn bất thường

Theo Đài KTTV TP. Huế, từ tháng 9 đến tháng 11/2025 liên tiếp xuất hiện các đợt mưa lớn trên diện rộng, cường độ mạnh. Tháng 9 dự kiến có 1 - 2 đợt mưa lớn; tháng 10 và 11 có thể xuất hiện từ 3 - 4 đợt, thậm chí mưa cục bộ kéo dài. Tháng 12, khu vực Huế vẫn có khả năng đón thêm 1 - 2 cơn bão hoặc áp thấp nhiệt đới. “Trên Biển Đông, từ nay đến cuối năm khả năng còn 7 - 9 cơn bão, áp thấp nhiệt đới. Trong đó có từ 3 - 5 cơn bão ảnh hưởng đến khu vực Trung Trung Bộ; riêng TP. Huế có khả năng chịu tác động trực tiếp của 1 - 2 cơn bão mạnh trong tháng 10 và 11”, ông Bùi Thanh Quỳnh, Phó Giám đốc Đài KTTV TP. Huế thông tin.

Bão kết hợp không khí lạnh có thể gây gió giật mạnh, mưa lớn trên đất liền, đổ gãy cây cối, tốc mái nhà cửa; tạo sóng lớn, nước dâng trên biển, đe dọa tàu thuyền đánh bắt xa bờ, hoạt động vận tải biển và các khu vực nuôi trồng thủy sản ven bờ. Ở vùng núi, mưa lớn có nguy cơ gây lũ quét, sạt lở đất. Còn tại đô thị Huế và hạ du các sông Hương, sông Bồ, nguy cơ ngập sâu diện rộng luôn thường trực.

Ông Nguyễn Văn Hùng, Giám đốc Đài KTTV TP. Huế nhận định: “Chưa bao giờ thời tiết lại diễn biến phức tạp, khó lường như hiện nay. Tháng 6 vừa qua, Huế bất ngờ hứng chịu một trận mưa lũ dị thường giữa mùa hè. Đây là lần đầu tiên thành phố ghi nhận hiện tượng lũ lớn trái mùa, cho thấy quy luật khí hậu đang bị đảo lộn rõ rệt”.

Trước diễn biến bất thường của thiên tai, UBND TP. Huế đã kiện toàn ban chỉ huy phòng thủ dân sự, phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn từ cấp thành phố đến 40 xã, phường trên địa bàn. Mục tiêu đặt ra là chỉ đạo thống nhất, phân công rõ trách nhiệm, bảo đảm thông tin thông suốt và điều hành kịp thời trong mọi tình huống khi mưa bão xảy ra.

Tại hội nghị trực tuyến về công tác phòng, chống thiên tai với 40 xã, phường mới đây, Phó Chủ tịch UBND TP. Huế Hoàng Hải Minh yêu cầu các cơ quan, đơn vị tập trung rà soát phương án ứng phó cụ thể với từng loại hình thiên tai: Mưa lớn, ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất, bão mạnh, vận hành hồ chứa nước.

“Chủ tịch UBND các xã, phường phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND thành phố về công tác phòng, chống thiên tai trên địa bàn. Tinh thần là chủ động, kiên quyết, tuyệt đối không để xảy ra tình trạng lúng túng, bất ngờ”, ông Hoàng Hải Minh nhấn mạnh.

Phương châm “bốn tại chỗ” tiếp tục được đặt lên hàng đầu. Các địa phương cần thường xuyên kiểm tra lực lượng xung kích phòng, chống thiên tai; chuẩn bị đầy đủ phương tiện như ca nô, ghe thuyền, áo phao, xuồng cứu hộ; bố trí kho dự trữ lương thực, nhu yếu phẩm, thuốc men tại các điểm an toàn.

3 kịch bản ứng phó chính

Căn cứ tình hình dự báo, TP. Huế đã xây dựng 3 kịch bản ứng phó: Bão cấp 8 - 9, mưa 100 - 200mm, các địa phương, đơn vị, ban, ngành tập trung gia cố nhà cửa, sơ tán dân ở vùng xung yếu, ven biển, cửa sông. Các đội xung kích hỗ trợ người dân chằng chống nhà cửa, bảo vệ tài sản, kịp thời ứng cứu khi có sự cố.

Bão mạnh, siêu bão, mưa trên 300mm, tổ chức di dời dân cư trên diện rộng, nhất là khu vực trũng thấp, có nguy cơ sạt lở. Lực lượng công an, quân đội được huy động bảo đảm an ninh, an toàn giao thông. Hệ thống loa truyền thanh, tin nhắn điện thoại, mạng xã hội được kích hoạt để thông tin khẩn cấp đến từng hộ dân.

Lũ lớn, nước vượt báo động III, toàn thành phố thực hiện vận hành liên hồ chứa chặt chẽ, điều tiết mực nước an toàn. Chuẩn bị điểm tránh trú bão tập trung, có đầy đủ lương thực, thuốc men. Hỗ trợ người dân ổn định cuộc sống trong thời gian dài bị cô lập do mưa lũ.

Dù chính quyền có nhiều biện pháp, nhưng thực tế cho thấy ý thức của người dân vẫn là yếu tố quyết định. Vì vậy, người dân cần chủ động dự trữ lương thực, nước sạch, thuốc men; chuẩn bị áo phao, đèn pin, pin dự phòng; chằng chống mái tôn, cửa nhà chắc chắn. Tuyệt đối không vớt củi, đánh bắt cá khi nước lũ dâng cao; không chủ quan khi có cảnh báo thiên tai.

TP. Huế cũng đang nhân rộng mô hình “tổ liên gia an toàn bão lũ”, trong đó các hộ dân gần nhau liên kết hỗ trợ khi có tình huống khẩn cấp. Tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái được xem là sức mạnh nội sinh để cộng đồng vượt qua thiên tai.

Thiên tai ngày càng khó lường, nhưng với sự chủ động từ khâu dự báo, chỉ đạo của chính quyền, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và tinh thần cảnh giác của người dân, hy vọng thành phố sẽ hạn chế thấp nhất thiệt hại trong mùa mưa bão năm nay.

PHONG ANH