Xây dựng mô hình Bảo vệ môi trường gắn với cộng đồng

Hệ thống xử lý rác thải tại Trường Tiểu học Xuân Thọ, phường Xuân Trường - Đà Lạt

Mô hình Giáo dục xanh từ trường học

Tại Lâm Đồng, các hoạt động bảo vệ môi trường được triển khai theo hướng bám sát đời sống người dân và lan tỏa vào đời sống cộng đồng. Một trong những điểm sáng là Trường Tiểu học Xuân Thọ, phường Xuân Trường - Đà Lạt, nơi mô hình “Trường học thân thiện với môi trường” đang tạo hiệu ứng tích cực.

Mô hình được UBND phường phối hợp với Trường Đại học Đà Lạt thực hiện dự án Tăng cường quản lý chất thải đô thị ASEAN do Tổ chức Hợp tác phát triển quốc tế Đức (GIZ) tài trợ. Nhà trường được đầu tư máy xử lý rác thải hữu cơ ngay trong khuôn viên trường học. Theo đó, rác sinh hoạt sau khi phân loại được đưa vào máy để xử lý thành phân bón dùng chăm sóc hoa, rau xanh trong vườn trường.

Theo bà Phan Thị Uyên - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Xuân Thọ, nhờ quy trình khép kín, lượng rác thải phải vận chuyển ra ngoài giảm đáng kể. Khuôn viên trường học trở nên sạch sẽ, gọn gàng, đồng thời học sinh được trực tiếp tham gia các hoạt động phân loại rác thải, chăm sóc cây xanh, hình thành ý thức bảo vệ môi trường ngay từ nhỏ. “Việc giáo dục thông qua thực hành giúp học sinh hiểu giá trị của việc phân loại rác thải, nhận biết rác hữu cơ, vô cơ và biết cách tái chế các loại vật liệu có thể sử dụng lại”, bà Uyên cho biết thêm.

Không chỉ ở Xuân Thọ, nhiều trường học ở các xã Đức Trọng, Di Linh, Bảo Lâm 1, Đức An… cũng đang triển khai hoạt động phân loại rác thải tại nguồn, xây dựng “vườn sinh thái”, “góc tái chế”. Các phong trào “Trường học không rác thải nhựa” ngày càng trở thành nền nếp quen thuộc, nâng cao trách nhiệm của học sinh đối với môi trường sống.

Song song với khối trường học, nhiều địa phương tại Lâm Đồng đang phát động phong trào Giảm rác thải sinh hoạt, hạn chế sử dụng nhựa dùng một lần và tăng cường phân loại rác thải ngay tại hộ gia đình.

Lan tỏa mô hình Sống xanh đến khu dân cư

Tại phường Xuân Trường - Đà Lạt, các tổ dân phố triển khai mô hình “Khu dân cư xanh - sạch - đẹp”, khuyến khích người dân xây hầm tự hủy, ủ phân hữu cơ từ rác nhà bếp để trồng rau, bón cho cây ăn trái trong vườn. Nhờ vậy, lượng rác thải mang đi xử lý giảm rõ rệt, chi phí gom rác được tiết kiệm, môi trường bảo đảm hơn.

Tại xã Quảng Tín, địa phương đã vận động các hộ gia đình, cơ quan, đơn vị, trường học dọc các tuyến đường ký hợp đồng liên kết đối với đơn vị cung cấp dịch vụ trên địa bàn. “Chúng tôi cũng đã tổ chức hướng dẫn người dân triển khai phân loại rác tại hộ gia đình như: rác dễ xử lý thì tự làm tại nhà, rác khó sẽ được thu gom đến điểm tập kết để đơn vị chức năng vận chuyển, xử lý theo quy định”, ông Nguyễn Văn Sáng - Chủ tịch UBND xã Quảng Tín cho biết.

Còn tại các vùng nông thôn, nhiều đơn vị đoàn thể, hợp tác xã cũng tham gia chương trình Giảm thiểu chất thải nguy hại, thu gom bao bì thuốc bảo vệ thực vật đúng quy định, sử dụng chế phẩm sinh học thay thế hóa chất, góp phần xây dựng môi trường sản xuất an toàn.

Theo lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường, trong những năm qua, địa phương đã chú trọng công tác phân loại rác tại nguồn, coi đây là giải pháp giảm áp lực môi trường. Hiện, toàn tỉnh phát sinh chất thải rắn sinh hoạt khoảng 2.550 tấn/ngày, tương đương khoảng 940.000 tấn/năm. Mức phát sinh trung bình dao động từ 0,7 - 1,1 kg/người/ngày ở khu vực đô thị và khoảng 0,4 - 0,6 kg/người/ngày ở nông thôn. Tuy nhiên, tỷ lệ thu gom, xử lý vẫn chưa đồng đều giữa các vùng, khu vực đô thị đạt 90 - 95% nhưng nhiều địa phương, nông thôn mới chỉ đạt từ 60 - 75%.

Với định hướng phát triển xanh, bền vững, Lâm Đồng xác định việc bảo vệ môi trường phải được thực hiện đồng bộ từ hộ gia đình đến cơ sở sản xuất, kinh doanh. Các mô hình xử lý rác thải tại chỗ, tái chế rác hữu cơ, giảm thiểu nhựa dùng một lần đang dần đi vào đời sống, từng bước hình thành thói quen sống thân thiện với môi trường của người dân.

Văn Tâm .