Xây dựng môi trường sống xanh, sạch, đẹp

Đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh kiểm tra khu vực xử lý nước thải của Nhà máy chế biến nông sản BHL Sơn La.

Ngay khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực, sở ngành chuyên môn đã tham mưu UBND tỉnh trình HĐND tỉnh ban hành 2 nghị quyết, 6 quyết định quy phạm pháp luật, 3 quyết định hành chính cùng hơn 100 văn bản chỉ đạo, điều hành. Nội dung bảo vệ môi trường được lồng ghép trong Quy hoạch tỉnh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến 2050. Tỉnh đã phê duyệt Chương trình quan trắc môi trường giai đoạn 2022-2024 với tổng kinh phí hơn 7,6 tỷ đồng; triển khai giám sát tự động tại 7 cơ sở có nguy cơ ô nhiễm cao; xây dựng cơ sở dữ liệu môi trường và đa dạng sinh học, làm nền tảng cho công tác dự báo, cảnh báo và quản lý hiệu quả hơn.

Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường, cho biết: Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật được đẩy mạnh với nhiều hình thức phong phú. Từ năm 2022 đến nay, đã tổ chức 8 hội nghị cấp tỉnh, phát hành gần 2.000 tập gấp Luật Bảo vệ môi trường, duy trì nhiều chiến dịch vệ sinh môi trường gắn với các ngày lễ lớn. Ý thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và nhân dân về bảo vệ môi trường chuyển biến rõ rệt.

Hoạt động đổi rác tái chế lấy cây xanh của Đoàn Thanh niên Sở Nông nghiệp và Môi trường.

Công tác kiểm tra, xử lý các vi phạm về môi trường được triển khai kịp thời, từ năm 2024 đến nay, Sở Nông nghiệp và Môi trường tiếp nhận 13 phản ánh qua đường dây nóng, xử lý 126 đơn thư, trong đó có 6 đơn liên quan đến lĩnh vực môi trường; thực hiện 71 cuộc thanh tra, kiểm tra, trong đó có 17 cuộc chuyên đề; tham mưu ban hành 21 quyết định xử phạt vi phạm hành chính về môi trường với tổng số tiền hơn 7,4 tỷ đồng. Các biện pháp xử lý được thực hiện công khai, nghiêm minh, tạo tính răn đe và nâng cao ý thức chấp hành của các tổ chức, cá nhân.

Cùng với cơ quan quản lý Nhà nước, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh và các tổ chức thành viên đã tích cực tham gia giám sát, phản biện xã hội, gắn với tuyên truyền, phổ biến pháp luật về bảo vệ môi trường. Từ năm 2019 đến nay, toàn tỉnh đã tổ chức 392 hội nghị tuyên truyền, tập huấn cho hơn 16.800 lượt người. Nhiều phong trào, mô hình bảo vệ môi trường được nhân rộng. Hội Liên hiệp Phụ nữ các cấp đã ra mắt 29 mô hình “Ngôi nhà xanh”, gắn biển “Nhà sạch, vườn đẹp”, “Nhà đẹp” cho gần 200 hộ gia đình; hỗ trợ xây dựng hơn 170 nhà tiêu hợp vệ sinh; giúp hơn 3.100 hộ dân được tiếp cận, sử dụng nguồn nước sạch sinh hoạt.

Bà Giàng Thị Hương, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, thông tin: Ủy ban MTTQ các cấp đã chủ trì 2.271 cuộc giám sát, tập trung vào những vấn đề cử tri quan tâm, như: Đất đai, môi trường, dịch vụ môi trường rừng. Ban Thanh tra nhân dân và Ban Giám sát đầu tư cộng đồng đã tiến hành hơn 5.700 cuộc giám sát tại cơ sở, kịp thời phát hiện, kiến nghị xử lý nhiều sai phạm, góp phần bảo đảm quyền lợi của người dân. Thông qua hoạt động giám sát, phản biện xã hội, góp phần nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước về môi trường, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, tạo sự đồng thuận trong xã hội.

Cán bộ xã Chiềng Mai giám sát bể xử lý nước thải tại cơ sở sản xuất cà phê.

Cùng với các sở, ngành, nhiều địa phương, đơn vị đã có những cách làm sáng tạo, phù hợp điều kiện thực tiễn. Tại phường Tô Hiệu, công tác tuyên truyền, hướng dẫn nhân dân phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn được triển khai thường xuyên; đồng thời phát huy vai trò giám sát cộng đồng, từng bước hình thành nếp sống văn minh đô thị. Hay tại Khu công nghiệp Mai Sơn, Ban Quản lý các Khu công nghiệp tỉnh đã yêu cầu doanh nghiệp đầu tư hệ thống xử lý chất thải, thực hiện quan trắc định kỳ và công khai kết quả; gắn trách nhiệm bảo vệ môi trường với hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
Mặc dù đạt nhiều kết quả tích cực, xong thực tế vẫn còn những khó khăn, như: Một số quy định chồng chéo, thiếu thống nhất; văn bản hướng dẫn từ Trung ương ban hành chậm, khó khăn cho địa phương trong quá trình thực hiện. Công tác quản lý chất thải rắn sinh hoạt chưa đáp ứng yêu cầu, việc phân loại rác tại nguồn mới ở giai đoạn thí điểm, chưa được nhân rộng.

Nhân dân phường Tô Hiệu thực hiện phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn.

Để có môi trường sống xanh, sạch, đẹp, các cấp, ngành, địa phương tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật với nội dung, hình thức đa dạng nhằm nâng cao nhận thức, ý thức của tổ chức, cá nhân và cộng đồng dân cư về bảo vệ môi trường. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng cơ sở dữ liệu môi trường thống nhất, liên thông giữa các sở, ngành; tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm, tập trung vào các cơ sở sản xuất có nguy cơ ô nhiễm cao.

Bảo vệ môi trường không chỉ là trách nhiệm của cơ quan quản lý mà còn là nhiệm vụ chung của toàn xã hội. Với sự quyết tâm của cơ quan quản lý và sự đồng thuận của doanh nghiệp, nhân dân, Sơn La sẽ từng bước khắc phục những hạn chế, nâng cao hiệu lực thi hành pháp luật, tạo nền tảng cho phát triển kinh tế gắn với môi trường bền vững.

Nguyễn Yến