Xây dựng nhà tạm trên đất trồng cây lâu năm bị phạt đến 300 triệu đồng

Việc xây dựng nhà tạm trên đất trồng cây lâu năm là trái quy định pháp luật.

Trả lời:

- Theo Điều 131, Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi, bổ sung năm 2020), công trình xây dựng tạm là công trình được xây dựng có thời hạn phục vụ các mục đích sau: Thi công xây dựng công trình chính; sử dụng cho việc tổ chức các sự kiện hoặc hoạt động khác phải được UBND cấp tỉnh hoặc UBND cấp huyện chấp thuận về địa điểm, quy mô xây dựng công trình và thời gian tồn tại của công trình tạm. Theo đó, các công trình xây dựng tạm được xây dựng trên đất thổ cư (đất ở) thuộc nhóm đất phi nông nghiệp, đây là loại đất được sử dụng vào mục đích xây nhà ở, xây dựng công trình đời sống thuộc khu dân cư đô thị.

Trong khi đó, theo khoản 2, Điều 9 Luật Đất đai 2024, đất trồng cây lâu năm là loại đất thuộc nhóm đất nông nghiệp. Đồng thời, Điều 4 Nghị định 102/2024/NĐ-CP quy định chi tiết loại đất trồng cây lâu năm trong nhóm đất nông nghiệp là đất sử dụng vào mục đích trồng các loại cây được gieo trồng một lần, sinh trưởng trong nhiều năm và cho thu hoạch một hoặc nhiều lần.

Như vậy, đất trồng cây lâu năm thuộc đất nông nghiệp và được sử dụng để trồng các loại cây nêu trên, trong khi đó, nhà tạm được xây dựng trên đất phi nông nghiệp (đất thổ cư). Hộ gia đình muốn xây nhà tạm thì phải chuyển đổi mục đích sử dụng đất trồng cây lâu năm sang đất thổ cư. Căn cứ Điều 121, Luật Đất đai 2024, chuyển mục đích sử dụng đất trồng cây lâu năm sang đất thổ cư phải được UBND cấp huyện hoặc cấp tỉnh cho phép và thực hiện nghĩa vụ tài chính.

- Việc xây dựng nhà tạm trên đất trồng cây lâu năm không được pháp luật cho phép và sẽ bị xử phạt theo khoản 2, 3, 4 Điều 10 Nghị định 123/2024/NĐ-CP.

Điều 10. Sử dụng đất nông nghiệp không phải là đất trồng lúa, không phải là đất lâm nghiệp sang đất phi nông nghiệp mà không được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép.

2. Hành vi chuyển đất nông nghiệp không phải là đất trồng lúa, không phải là đất lâm nghiệp sang đất ở thuộc địa giới hành chính của xã thì hình thức và mức xử phạt như sau:

a) Phạt tiền từ 10-20 triệu đồng đối với diện tích đất từ dưới 0,01 ha;

b) Phạt tiền từ 20-30 triệu đồng đối với diện tích đất từ

0,01 ha đến dưới 0,03 ha;

c) Phạt tiền từ 30-50 triệu đồng đối với diện tích đất từ

0,03 ha đến dưới 0,05 ha;

d) Phạt tiền từ 50-100 triệu đồng đối với diện tích đất từ

0,05 ha đến dưới 0,1 ha;

đ) Phạt tiền từ 100-150 triệu đồng đối với diện tích đất từ

0,1 ha trở lên.

3. Hành vi chuyển đất nông nghiệp không phải là đất trồng lúa, không phải là đất lâm nghiệp sang đất phi nông nghiệp thuộc địa giới hành chính của phường, thị trấn thì mức xử phạt bằng 2 lần mức phạt tương ứng với quy định tại khoản 1 và khoản 2 điều này.

4. Biện pháp khắc phục hậu quả:

a) Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm, trừ trường hợp quy định tại khoản 3, Điều 139 Luật Đất đai;

b) Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm.

Như vậy, việc hộ gia đình xây dựng nhà tạm trên đất trồng cây lâu năm là trái quy định pháp luật và sẽ bị xử phạt hành chính đến mức cao nhất là 150 triệu đồng nếu thuộc địa giới hành chính xã và 300 triệu đồng đối với địa giới hành chính của phường, thị trấn.

Luật sư Nguyễn Đình Hồng