Xây dựng Quỹ Khuyến học từ cơ sở

Quỹ Khuyến học là một trong những yếu tố quan trọng để đẩy mạnh công tác khuyến học, khuyến tài (KHKT), xây dựng xã hội học tập (XHHT). Vì vậy, các cấp Hội Khuyến học (HKH) cơ sở đã và đang triển khai nhiều giải pháp đồng bộ để tuyên truyền, vận động nhân dân tích cực tham gia đóng góp xây dựng Quỹ Khuyến học.

Huy động từ sức dân

Là xã miền núi, có hơn 20% đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, đời sống nhân dân còn nhiều khó khăn, nên công tác xây dựng Quỹ Khuyến học trên địa bàn xã Quang Yên, huyện Sông Lô còn khó khăn.

Cán bộ Hội Khuyến học xã Liên Châu, huyện Yên Lạc tuyên truyền, vận động người dân tích cực tham gia công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng Quỹ Khuyến học. Ảnh: Trà Hương

Hằng năm, Quỹ Khuyến học xã có khoảng 30 triệu đồng được xây dựng theo mức mỗi hộ gia đình đóng góp 20 nghìn đồng/năm. Từ nguồn quỹ đó cùng với kinh phí hỗ trợ của UBND xã, có hàng trăm học sinh đạt thành tích tốt trong học tập đã được tuyên dương, khen thưởng.

Tuy nhiên, theo đồng chí Vi Đình Quang, Phó Chủ tịch UBND xã, Chủ tịch HKH xã, hiện Quỹ Khuyến học của xã còn thấp nên mức khen thưởng chưa cao. Năm 2022, HKH xã đã tham mưu Đảng ủy, chính quyền địa phương về chủ trương tăng mức đóng góp quỹ đối với hộ dân; đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động các tổ chức, đơn vị, các doanh nghiệp, tiểu thương, gia đình có điều kiện kinh tế tiếp tục nâng mức đóng góp, phấn đấu mục tiêu xây dựng Quỹ Khuyến học xã đạt 100 triệu đồng, tạo nguồn kinh phí đẩy mạnh công tác KHKT.

Tại xã Liên Châu, huyện Yên Lạc, công tác KHKT, xây dựng XHHT được đưa vào nghị quyết của Đảng ủy, UBND xã. Trên cơ sở đó, các ban, ngành, đoàn thể đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến tại các cuộc họp, hội nghị để cán bộ, hội viên nắm được và thực hiện.

Cán bộ HKH còn phối hợp với các Bí thư chi bộ, trưởng thôn kiêm chi hội trưởng chi hội khuyến học đến từng gia đình vận động người dân tham gia hoạt động KHKT. Hệ thống loa phát thanh cơ sở phát huy hiệu quả công tác truyền thông nâng cao nhận thức cho nhân dân.

Để nhận được sự đồng thuận cao của hội viên và nhân dân trong việc xây dựng quỹ, HKH xã đặc biệt chú trọng đến việc công khai, minh bạch, sử dụng hiệu quả Quỹ Khuyến học để khen thưởng và hỗ trợ học sinh, sinh viên, giáo viên có thành tích cao trong học tập.

Do tạo được sự thống nhất, đồng thuận cao trong nhân dân, nên việc vận động xây dựng quỹ diễn ra thuận lợi. Hiện, xã Liên Châu có 15 chi hội khuyến học và 31 ban khuyến học dòng họ, với khoảng 2.500 hội viên, chiếm 27% dân số toàn xã.

Trong 5 năm, Quỹ Khuyến học xã đạt hơn 600 triệu đồng. Có nhiều gia đình đóng góp số tiền hơn 5 triệu đồng để xây dựng quỹ như bà Phùng Thị Hiên, bà Hiền Dụ, ông Nguyễn Văn Thái…

Từ nguồn quỹ đó, 5 năm qua, các cấp HKH xã Liên Châu đã khen thưởng hơn 250 học sinh giỏi từ cấp tỉnh đến cấp quốc gia và các gia đình học tập, dòng họ học tập, cộng đồng học tập. Trong giai đoạn tiếp theo, Liên Châu đặt mục tiêu xây dựng Quỹ Khuyến học toàn xã đạt 800 triệu đồng.

Là người đóng góp 20 triệu đồng xây dựng Quỹ Khuyến học của địa phương, ông Nguyễn Văn Thái, thôn Nhật Chiêu 1 chia sẻ: "Tôi rất vui mừng khi tham gia đóng góp xây dựng Quỹ Khuyến học, góp phần đẩy mạnh công tác KHKT tại địa phương để cùng các cấp ủy Đảng, chính quyền và nhân dân hướng tới mục tiêu phát triển sự nghiệp giáo dục, tạo nền tảng xây dựng cuộc sống ấm no, quê hương giàu đẹp".

Cách làm hay của những dòng họ tiêu biểu

Cùng với xây dựng Quỹ Khuyến học của xã, các dòng họ cũng đẩy mạnh xây dựng Quỹ Khuyến học của dòng họ mình, đến nay, cơ bản tại các xã, phường, thị trấn, Quỹ Khuyến học các dòng họ là nguồn quỹ chính trong công tác KHKT ở cơ sở.

Nguyễn Văn là dòng họ tiêu biểu trong công tác xây dựng Quỹ Khuyến học của phường Tiều Châu, thành phố Phúc Yên. Ông Nguyễn Phi Sơn, Trưởng ban Khuyến học dòng họ Nguyễn Văn cho biết: "Từ lâu, dòng họ Nguyễn Văn đã có những hoạt động mang tính KHKT như tặng quần áo, đồ dùng học tập và mừng tuổi vào dịp Tết nhằm động viên con cháu cố gắng học tập.

Đầu những năm 2000, khi phong trào KHKT ở địa phương phát triển, dòng họ Nguyễn Văn đã thành lập Ban Khuyến học, bàn bạc xây dựng mức đóng góp, ủng hộ Quỹ Khuyến học để khen thưởng, giúp đỡ con cháu và hỗ trợ những gia đình khó khăn…

Sau đó, Ban Khuyến học đã tổ chức họp toàn dòng họ để tuyên truyền, phổ biến về việc xây dựng Quỹ Khuyến học trên tinh thần tự nguyện và căn cứ vào điều kiện kinh tế của từng gia đình; riêng các gia đình có hoàn cảnh khó khăn được miễn đóng quỹ khuyến học".

Nhận thấy ý nghĩa tích cực của Quỹ Khuyến học, các gia đình trong dòng họ đều đồng thuận ủng hộ, nhất là những gia đình có con, cháu thành đạt. Đến nay, Quỹ Khuyến học dòng họ Nguyễn Văn đạt hơn 200 triệu đồng.

Mỗi năm, dòng họ trích 10-15 triệu đồng để khen thưởng cho con em có thành tích trong học tập; hỗ trợ các hộ khó khăn vay không lãi suất để phát triển kinh tế, nuôi con ăn học.

Hằng năm, cứ mùng 2 Tết Nguyên đán, các thế hệ trong dòng họ tề tựu tại nhà thờ họ để ôn lại truyền thống và báo cáo công tác KHKT, trong đó, công khai các khoản thu - chi Quỹ Khuyến học tạo sự minh bạch, tin tưởng trong mỗi thành viên.

Thực hiện đúng quy định về công tác KHKT và căn cứ vào tình hình thực tiễn của mỗi địa phương, đến nay, tất cả các xã, thị trấn trong toàn tỉnh đều có cách làm riêng, linh hoạt, sáng tạo để nâng cao hiệu quả xây dựng Quỹ Khuyến học, từ đó, tạo cơ sở vững chắc để đẩy mạnh công tác KHKT, xây dựng XHHT, tiến tới xây dựng xã học tập, huyện học tập, tỉnh học tập.

Minh Hường