Xây dựng trường học hạnh phúc: Không đợi đủ mới làm

Cô Nguyễn Thùy Linh, giáo viên Hóa học, Trường THPT Chu Văn An A hướng dẫn học sinh tham gia hoạt động với chủ đề Xây dựng lớp học hòa hợp trong tiết sinh hoạt chủ nhiệm. Ảnh: Hải Yến

Với đề án này, hạnh phúc không còn là một tính từ cảm tính mà là những hệ giá trị có thể đong đếm, định lượng được.

Không đợi đủ đầy mới đi tìm hạnh phúc

So với các trường học trên địa bàn tỉnh Đồng Nai, Trường THPT Chu Văn An A không phải là một trường học bề thế, được đầu tư lớn về cơ sở vật chất và có bề dày thành tích. Trường hiện có quy mô khoảng 1 ngàn học sinh, đạt chuẩn quốc gia mức độ 1. Tuy vậy, với quan điểm không đợi đủ mới làm, trong Kế hoạch Chiến lược phát triển giai đoạn 2020-2025, tầm nhìn đến 2030 của nhà trường đã xác định các giá trị cốt lõi là: an toàn, tôn trọng, yêu thương, trung thực, kỷ cương, trách nhiệm; đồng thời khẳng định d xây dựng nhà trường theo định hướng trường học hạnh phúc. Kế hoạch cũng thiết lập hệ thống 5 quan điểm giáo dục cốt lõi, phù hợp với định hướng xây dựng trường học hạnh phúc.

Đặc biệt, ngày 9-9-2025, Đảng ủy phường Chơn Thành ban hành Đề án số 02/ĐA-ĐU Xây dựng phường Chơn Thành hạnh phúc giai đoạn 2025-2030, định hướng đến năm 2035, trong đó xác định xây dựng Trường THPT Chu Văn An A hạnh phúc là một trong 5 lĩnh vực đột phá. Đây chính là những cơ sở vững chắc để xây dựng Đề án Trường THPT Chu Văn An A hạnh phúc.

Thầy Nguyễn Văn Nghiêm, Hiệu trưởng nhà trường chia sẻ: “Trên thực tế, Trường THPT Chu Văn An A vẫn còn gặp một số khó khăn về cơ sở vật chất. Việc đầu tư phải theo lộ trình của ngành giáo dục. Nhưng mình không thể đợi đủ rồi mới đi tìm hạnh phúc mà phải thực hiện ngay từ những bước chân đầu tiên như thế này. Làm sao để mỗi ngày đến trường học sinh thực sự thấy là một ngày vui; được an toàn, yêu thương, tôn trọng…”.

Để bắt tay vào xây dựng trường học hạnh phúc, theo Hiệu trưởng Trường THPT Chu Văn An A Nguyễn Văn Nghiêm, việc cần làm trước tiên chính là thay đổi nhận thức của đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên nhà trường. Trước tiên, đội ngũ phải đồng hành và thống nhất hệ thống quan điểm được nêu trong đề án. “Chẳng hạn như quan điểm về học sinh, đề án nêu rõ: “Mỗi học sinh là một cá thể độc lập, có sự phát triển khác nhau, có tiềm năng đa dạng, tâm hồn phong phú và luôn có những phẩm chất tốt”. Với góc nhìn đó, các thầy, cô giáo sẽ có cư xử phù hợp hơn với học sinh” - thầy Nghiêm chia sẻ.

Đề án đã chỉ ra lộ trình gồm 3 giai đoạn. Trong đó, giai đoạn 1 (năm học 2025-2026) là giai đoạn nền tảng và thích ứng: Thay đổi nhận thức, đào tạo đội ngũ xác định đúng mục tiêu để cùng hành động, lan tỏa đến cha mẹ học sinh và cộng đồng xã hội để đồng hành.

Giai đoạn 2 (2027-2030) là giai đoạn phát triển và nâng cao với các nhiệm vụ cụ thể: Hoàn thiện hệ thống các tiêu chí và chỉ số đánh giá “Trường học hạnh phúc” phù hợp với đặc thù nhà trường và địa phương; Triển khai đồng bộ các giải pháp về con người, không gian, cộng đồng và quá trình một cách chuyên sâu; đẩy mạnh đổi mới sáng tạo trong dạy và học, xây dựng các mô hình lớp học, câu lạc bộ hạnh phúc; tăng cường xã hội hóa, thu hút nguồn lực từ cộng đồng để đầu tư phát triển nhà trường.

Giai đoạn 3 (tầm nhìn sau năm 2030) là giai đoạn duy trì và lan tỏa. Khi đề án đã định hình được những kết quả ban đầu, khẳng định được giá trị của trường học hạnh phúc thì đó là thời điểm bắt đầu đẩy mạnh lan tỏa trong cộng đồng, đặc biệt là các trường học trên địa bàn phường để cùng xây dựng trường học hạnh phúc.

Nhiều hoạt động ưu tiên trong xây dựng trường học hạnh phúc

Để xây dựng được trường học hạnh phúc, Trường THPT Chu Văn An A đã xây dựng các nhóm giải pháp then chốt, dựa trên 4 trụ cột: Con người, không gian, cộng đồng và quá trình. Mỗi trụ cột đều có hệ giá trị riêng, tựu trung lại gồm 6 giá trị cốt lõi và 2 phương châm hành động. 6 giá trị cốt lõi gồm: An toàn, Tôn trọng, Yêu thương (để xây dựng môi trường giáo dục), Trung thực, Kỷ cương, Trách nhiệm (để rèn luyện phẩm chất học sinh). 2 phương châm hành động gồm: Tận tâm - Chuyên nghiệp - Sáng tạo trong hoạt động giáo dục của đội ngũ và Thấu hiểu - Đồng hành - Trách nhiệm trong xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường và gia đình, xã hội. Đây cũng chính là định hướng cho toàn bộ quá trình vận hành và đổi mới giáo dục của nhà trường.

Để thực hiện được các mục tiêu đề ra, Trường THPT Chu Văn An A xác định rất rõ các vấn đề cần ưu tiên từ nội tại, bao gồm: Đào tạo, bồi dưỡng chuyên sâu cho đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý; xây dựng môi trường làm việc dân chủ, cởi mở cho giáo viên và nhân viên; đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy học theo hướng lấy người học làm trung tâm; triển khai các hoạt động xây dựng văn hóa học đường lành mạnh, tích cực; rà soát và cải thiện các không gian học tập, vui chơi đảm bảo an toàn, thân thiện.

Cùng với đó, trường cũng sẽ tranh thủ sự ủng hộ, đầu tư từ nguồn lực ngân sách nhà nước và nguồn lực bên ngoài, đặc biệt là các quỹ hỗ trợ tổ chức hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp, phát triển các câu lạc bộ và nghiên cứu khoa học, tài trợ các dự án xây dựng văn hóa học đường.

Để tạo sân chơi lành mạnh cho học sinh, đồng thời giúp học sinh phát triển năng lực, phẩm chất, Trường THPT Chu Văn An A xác định sẽ thành lập nhiều câu lạc bộ như: Thực hành EQ (trí tuệ cảm xúc), Kỹ năng, Tiếng Anh, Công nghệ thông tin/ AI và sáng tạo số, Khoa học trẻ/ STEM/ STEAM, Sách và văn hóa đọc, Khởi nghiệp và hướng nghiệp, Văn hóa - nghệ thuật, Thể thao, Tình nguyện và công tác xã hội, Truyền thông/Nhiếp ảnh…

Trường cũng xây dựng các tiêu chí đánh giá để lượng hóa kết quả thực hiện các mục tiêu mà đề án đưa ra. Việc đánh giá các tiêu chí này được thông qua kết quả khảo sát ý kiến của giáo viên, nhân viên, học sinh, cha mẹ học sinh.

Bà Lê Thị Dân, Trưởng Ban đại diện cha mẹ học sinh Trường THPT Chu Văn An A bày tỏ: “Trước đây, tôi có nghe nói đến mô hình Trường học hạnh phúc nhưng là ở các thành phố lớn, khi nhà trường thực hiện mô hình này, phụ huynh chúng tôi rất vui, hào hứng đón nhận. Điều tôi nhìn thấy rõ nhất khi nhà trường thực hiện xây dựng trường học hạnh phúc là tình trạng bạo lực học đường hầu như không có. Mọi học sinh đều được tôn trọng, yêu thương và nhà trường có nhiều hoạt động để các con đều có cơ hội thể hiện bản thân mình. Khi các con được học tập trong môi trường đó, bản thân bậc cha mẹ như chúng tôi cũng cảm thấy hạnh phúc”.

Trường THPT Chu Văn An A không phải là trường học đầu tiên ở Đồng Nai xác định xây dựng trường học hạnh phúc. Tuy nhiên, đây là trường học đầu tiên được Đảng ủy phường ban hành đề án xây dựng trường học hạnh phúc. Đề án là nền tảng, cơ sở vững chắc để không chỉ tập thể nhà trường mà cả cộng đồng trên địa bàn cùng chung tay thực hiện, bởi dưới sự lãnh đạo của Đảng ủy phường, đây không còn là nhiệm vụ của riêng trường mà trở thành nhiệm vụ của địa phương. Đây vừa là động lực vừa là ràng buộc để tập thể sư phạm nhà trường thực hiện.

Hải Yến