Xây dựng tương lai bền vững cho thế hệ trẻ ở xã biên giới Ia Dom
Dù còn nhiều gian truân về kinh tế-xã hội, song nhờ sự vào cuộc đồng bộ của chính quyền, nhà trường, phụ huynh và sự chung tay của cộng đồng, ngành giáo dục xã Ia Dom, tỉnh Gia Lai, đang khởi sắc từng ngày với những kết quả đáng trân trọng.

Lớp học tiếng Anh có trang bị ti-vi của Trường tiểu học Trần Phú, xã Ia Dom.
Đồng sức, đồng lòng vì sự nghiệp trồng người
Ia Dom là một xã biên giới của tỉnh Gia Lai, nơi đời sống của người dân còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số chiếm tỷ lệ cao. Tuy nhiên, những năm qua, giáo dục tại địa phương đã có nhiều chuyển biến tích cực. Đến nay, toàn xã có 3 trường học chính, bao gồm: Trường mầm non Hoa Pơlang, Trường tiểu học Trần Phú và Trường trung học cơ sở Nguyễn Trãi, với tổng số 1.982 học sinh, trong đó có tới 658 em là học sinh dân tộc thiểu số.
Năm học 2024-2025 khép lại với nhiều kết quả nổi bật: Tỷ lệ duy trì sĩ số học sinh đạt 99,7%; 100% học sinh hoàn thành chương trình tiểu học; 100% học sinh lớp 9 được công nhận tốt nghiệp trung học cơ sở. Đây là những con số đầy ấn tượng đối với một xã vùng biên còn nhiều khó khăn như Ia Dom.

Niềm vui đến trường của các em học sinh dân tộc thiểu số xã Ia Dom.
Có mặt tại Trường mầm non Hoa Pơlang - nơi gieo những hạt mầm tri thức đầu đời, chúng tôi cảm nhận được tinh thần tận tụy, yêu nghề của đội ngũ giáo viên nơi đây. Trường có 12 lớp với 338 cháu, trong đó có 148 cháu là dân tộc thiểu số, học sinh nữ chiếm hơn 50%. Dù điều kiện cơ sở vật chất còn nhiều thiếu thốn, song tỷ lệ trẻ chuyên cần đạt tới 96%, duy trì sĩ số đạt 100% và đặc biệt có 85,5% trẻ được đánh giá "bé khỏe, bé ngoan" toàn diện.
Để đạt được những con số "biết nói" này, nhà trường đã phải vận động tối đa trẻ em trong độ tuổi ra lớp, đặc biệt là trẻ em đồng bào dân tộc thiểu số. Công tác phối hợp nhịp nhàng giữa nhà trường với các hội, đoàn thể như: Hội phụ nữ, Đoàn thanh niên, Mặt trận Tổ quốc xã và chính quyền thôn rất quan trọng, giúp các cháu đến lớp chuyên cần.
Ở cấp tiểu học, trường Trần Phú có 28 lớp với 962 học sinh, thì có tới 336 em là dân tộc thiểu số. Năm học vừa qua, trường đã giữ được tỷ lệ duy trì sĩ số 99,4%, trong đó 100% học sinh lớp 5 hoàn thành chương trình tiểu học. Đây là một thành quả lớn trong bối cảnh nhiều gia đình vùng biên còn điều kiện kinh tế khó khăn, việc học hành đôi khi chưa được ưu tiên hàng đầu.
Không những duy trì sĩ số tốt, chất lượng học tập tại trường cũng được cải thiện rõ rệt. Học sinh Trường Trần Phú đạt nhiều thành tích nổi bật trong các kỳ thi như: giải Nhất và Ba môn Tin học trẻ cấp huyện, giải Khuyến khích cấp tỉnh; thi Trạng nguyên tiếng Việt đạt 2 giải Nhì, 3 giải Ba, 5 giải Khuyến khích cấp huyện và 3 giải Khuyến khích cấp tỉnh. Đặc biệt, thầy cô còn giành nhiều thành tích trong các kỳ thi giáo viên giỏi, với 3 giáo viên đạt danh hiệu giáo viên dạy giỏi cấp huyện.

Cô và trò Trường tiểu học Trần Phú vượt khó vươn lên, đạt nhiều thành tích cao trong học tập.
Em Rơ Lan Lục, học sinh lớp 4, Trường tiểu học Trần Phú chia sẻ: "Ở nhà, bố mẹ em đi rẫy suốt, nhưng luôn nhắc em phải chăm học để sau này giúp bố mẹ, giúp buôn làng… Lên lớp, em được các thầy cô tận tình chỉ bảo. Em sẽ cố gắng học tốt hơn nữa để không phụ lòng thầy cô và cha mẹ".
Còn tại Trường trung học cơ sở Nguyễn Trãi, với 662 học sinh, trong đó có 174 em là người dân tộc thiểu số, dấu ấn không chỉ là tỷ lệ 100% học sinh lớp 9 tốt nghiệp trung học cơ sở mà còn ở thành tích các bài thi học sinh giỏi tỉnh và huyện. Đặc biệt, môn Ngữ văn có học sinh đoạt giải Nhì cấp tỉnh, môn Địa lý đoạt 1 giải Khuyến khích. Nhà trường còn nổi bật với 6 giáo viên đạt danh hiệu giáo viên chủ nhiệm giỏi cấp huyện.
Chung tay "nâng bước em đến trường"-kết nối những ước mơ
Bên cạnh sự chủ động nỗ lực từ ngành giáo dục và địa phương, xã Ia Dom cũng nhận được sự chung tay đầy ý nghĩa từ cộng đồng, đặc biệt là lực lượng vũ trang. Một mô hình tiêu biểu cần được nhân rộng là Chương trình “Cán bộ, chiến sĩ Quân đội nâng bước em đến trường” do Sư đoàn 320 trực tiếp triển khai.
Ngay trong năm học 2024-2025, Sư đoàn 320 đã nhận đỡ đầu 23 học sinh có hoàn cảnh khó khăn, trong đó phần lớn là học sinh dân tộc thiểu số của ba trường học tại Ia Dom, với tổng kinh phí hỗ trợ lên tới gần 550 triệu đồng. Cụ thể: Trường tiểu học Trần Phú: hỗ trợ 8 em (191,2 triệu đồng); Trường trung học cơ sở Nguyễn Trãi: 10 em (239 triệu đồng); Các em đang theo học tại Trường Nguyễn Trường Tộ: 5 em (119,5 triệu đồng).
Đây không chỉ là khoản hỗ trợ có giá trị vật chất mà còn là nguồn động viên tinh thần quý báu giúp các em học sinh nỗ lực vươn lên trong học tập và cuộc sống. Anh Siu H’Ron, bố của em Siu Nguyễn Anh Kỳ, học sinh lớp 5 Trường tiểu học Trần Phú được chương trình nhận đỡ đầu xúc động chia sẻ: “Gia đình tôi thuộc hộ nghèo, nên chỉ lo không đủ sức lo cho cháu ăn học lâu dài. Được các chú bộ đội giúp đỡ, tôi thấy ấm lòng và có thêm niềm tin vào tương lai của con”.

Học sinh xã biên giới Ia Dom được trang bị phòng máy vi tính phục vụ học tập.
Không chỉ có lực lượng quân đội, các doanh nghiệp đóng chân trên địa bàn cũng tích cực đồng hành cùng ngành giáo dục xã Ia Dom. Trong lễ khai giảng năm học 2025-2026 vừa qua, các đơn vị, doanh nghiệp đã trao tổng cộng 262 suất quà cho học sinh tại 3 trường. Riêng cho 2 Trường trung học cơ sở Nguyễn Trãi và tiểu học Trần Phú còn được tặng 200 cặp sách và 1.000 quyển vở, trị giá 30 triệu đồng.
Những món quà nhỏ về vật chất nhưng lớn lao về tinh thần ấy như tiếp thêm động lực để học sinh kiên trì theo đuổi con chữ, để mỗi mùa khai giảng thêm phần ấm áp yêu thương.
Hiện tại, xã Ia Dom tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động người dân đưa con em đến lớp, đặc biệt là học sinh dân tộc thiểu số và học sinh thuộc các hộ nghèo, cận nghèo. Sự cam kết mạnh mẽ từ cấp ủy, chính quyền địa phương, ngành giáo dục và sự đồng hành của cộng đồng đang tạo nên “sợi dây liên kết” quý giá thúc đẩy phong trào học tập tại vùng biên ngày càng lan tỏa.
Trong bối cảnh đời sống người dân còn gặp nhiều khó khăn, kết quả giáo dục vượt trội của xã Ia Dom là minh chứng sống động cho hiệu quả của chính sách giáo dục toàn diện, đặc biệt là sự phối hợp nhịp nhàng giữa Nhà nước-nhà trường-xã hội. Những nỗ lực không mệt mỏi từ các thầy cô giáo, học sinh và sự quan tâm sâu sắc từ các lực lượng xã hội đã góp phần quan trọng làm sáng lên "ngọn lửa tri thức" trên dải biên cương Tổ quốc.
Ia Dom đang chứng minh rằng, dù là vùng biên giới xa xôi, nơi đây vẫn đầy ắp khát vọng học tập, vươn lên, hướng tới một tương lai tươi sáng hơn cho thế hệ trẻ. Và chiến lược "trồng người" nơi biên cương sẽ tiếp tục là nền móng vững chắc cho sự phát triển bền vững của cộng đồng.












