Xây dựng văn hóa tuân thủ pháp luật trong trường học

Phiên tòa giả định được tổ chức tại Trường Trung học cơ sở Nhân Chính. Ảnh Bạch Dương

Theo đó, Trường THCS Nhân Chính, phường Thanh Xuân, TP Hà Nội đã phối hợp với Đoàn Luật sư TP Hà Nội tuyên truyền pháp luật phòng chống bạo lực học đường cho hơn 1.000 học sinh của trường thông qua phiên tòa giả định. Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP Hà Nội Nguyễn Văn Hà cho biết, phiên tòa giả định về vụ án hình sự cố ý gây thương tích xảy ra giữa các học sinh ở một trường trung học cơ sở, đây là tình huống pháp lý đơn giản, sát thực tế, dễ hiểu và phù hợp với nhận thức của các em học sinh trung học cơ sở.

Sau khi phiên tòa giả định kết thúc, các luật sư đã giao lưu với học sinh thông qua việc đặt các câu hỏi trắc nghiệm, xử trí tình huống, các học sinh nhận diện được các hành vi bạo lực học đường, kỹ năng và cách phòng tránh bạo lực học đường. Qua đó, học sinh nắm chắc được kiến thức pháp luật về phòng chống bạo lực học đường, giáo dục ý thức pháp luật cho các học sinh, xây dựng môi trường học tập nói không với bạo lực học đường, nhận thức được: bạo lực không bao giờ là cách giải quyết mâu thuẫn, chỉ có tôn trọng, chia sẻ và thượng tôn pháp luật mới bảo vệ được quyền lợi của mình và của người khác.

Theo luật sư Nguyễn Văn Hà, phiên tòa giả định là mô hình có tính sáng tạo, làm cho việc tuyên truyền, giáo dục pháp luật trở nên sinh động, dễ tiếp cận. Trong môi trường học đường, nếu như phương thức giáo dục pháp luật truyền thống: giảng dạy lý thuyết, tổ chức hội nghị tuyên truyền… nhiều khi chưa thu hút, ít tạo hứng thú, thiếu chủ động từ học sinh. Tuyên truyền pháp luật bằng tổ chức phiên tòa giả định là một hoạt động ngoại khóa độc đáo, phù hợp với tâm sinh lý và nhận thức của giới trẻ, giúp học sinh được “học đi đôi với hành”, dễ được học sinh đón nhận với trực quan sinh động, tình huống sát thực tế.

Phiên tòa giả định không chỉ dừng lại ở việc giáo dục pháp luật, mà còn giúp học sinh phát triển các kỹ năng mềm quan trọng như: kỹ năng kiểm soát hành vi và cảm xúc khi có tình huống mâu thuẫn; kỹ năng tự bảo vệ trước hành vi bạo lực học đường; kỹ năng giao tiếp ứng xử trong môi trường học đường; kỹ năng tự bảo vệ bản thân trước bạo lực học đường.

Tương tự, nhân Ngày Pháp luật Việt Nam năm 2025, Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội (HaUI) đã và đang triển khai nhiều hoạt động nhằm hiện thực hóa chủ đề "Xây dựng văn hóa tuân thủ pháp luật trong Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội". Một trong những hoạt động nổi bật của chuỗi sự kiện này là chương trình tuyên truyền về công tác bảo đảm an ninh trật tự, quản lý cư trú và an toàn giao thông. Trường HaUI phối hợp với lực lượng công an nhằm trang bị kiến thức pháp luật nền tảng và nâng cao ý thức trách nhiệm cho gần 650 tân sinh viên khóa 20. Chương trình đã cảnh báo về các mối nguy tiềm ẩn liên quan đến an ninh trật tự, đặc biệt là các hành vi vi phạm pháp luật về vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ. Phổ biến những nội dung cốt lõi của Luật số 42/2024/QH15, có hiệu lực từ ngày 1/1/2025 và Nghị định 137 về quản lý, sử dụng pháo.

Tuyên truyền, phổ biến về nền tảng "Bình dân học vụ số", một sáng kiến quốc gia được Thủ tướng Chính phủ phát động vào ngày 26/5/2025. Việc trang bị những kỹ năng số thiết yếu giúp sinh viên chủ động thích ứng và tự bảo vệ mình trong môi trường số, khai thác hiệu quả các tiện ích công nghệ, đồng thời có khả năng nhận diện, phòng tránh các thông tin xấu độc và các hình thức lừa đảo trên không gian mạng. Đồng thời, tuyên truyền các nội dung pháp luật về an toàn giao thông, nhấn mạnh về sự nguy hiểm của các "điểm mù" trên những phương tiện vận tải lớn như xe container, xe tải, đồng thời khuyến cáo sinh viên phải luôn giữ khoảng cách an toàn, tuyệt đối không di chuyển vào những vùng không gian mà người lái xe không thể quan sát để phòng tránh những va chạm thương tâm.

Thông qua những kiến thức thực tiễn, chương trình tuyên truyền về công tác bảo đảm an ninh, trật tự, quản lý cư trú và an toàn giao thông đã góp phần xây dựng văn hóa tuân thủ pháp luật cho sinh viên. Phong trào nhằm đưa việc học tập, tìm hiểu pháp luật trở thành công việc tự thân, hằng ngày của mỗi sinh viên, kiến tạo nên một thế hệ người học văn minh và sống có trách nhiệm với cộng đồng.

Bạch Dương