Xe chiến đấu bộ binh cực hiếm của Ukraine lộ diện trên chiến trường
Một số hình ảnh mới xuất hiện trên mạng xã hội cho thấy xe chiến đấu bộ binh BMP-55, được Ukraine hoán cải từ xe tăng T-55 để vận chuyển binh sỹ đã xuất hiện trên tiền tuyến.
Mặc dù không rõ hình ảnh được chụp khi nào và ở đâu nhưng các chuyên gia quân sự cho rằng đây là lần đầu tiên phương tiện cực hiếm của Ukraine “xuất đầu lộ diện”. Sự xuất hiện của BMP-55 lại càng gây chú ý hơn khi một số báo cáo cho biết, Ukraine chỉ có duy nhất một chiếc như vậy.
Xe chiến đấu bộ binh BMP-55. Ảnh: War Zone
Theo hình ảnh do Military Informant đăng tải trên Telegram, chiếc xe phủ đầy tuyết, có vẻ như đã bị bỏ lại, mặc dù không có dấu hiệu cho thấy bị hư hỏng. Không rõ liệu chiếc xe vẫn còn trong tay quân đội Ukraine hay đã bị lực lượng Nga thu giữ.
Bất kể câu chuyện đằng sau tình trạng hiện tại của xe như thế nào, việc phương tiện này xuất hiện trên chiến trường là điều khá bất ngờ. Không loại trừ khả năng Ukraine đang tiếp tục phát triển xe chiến đấu bộ binh BMP-55, dựa trên các mẫu xe tăng T-54/55 thu giữ được từ phía Nga.
Quá trình phát triển BMP-55
BMP-55 do Nhà máy sửa chữa thiết giáp Kharkov, một cơ sở bảo dưỡng lớn tại thành phố Kharkov ở đông bắc Ukraine, chế tạo. Họ đã bắt tay thực hiện dự án này vào khoảng năm 2000, với mục đích tận dụng xe tăng T-55 dư thừa. Ý tưởng chính là cải tạo những chiếc xe tăng lỗi thời, không còn đáp ứng được yêu cầu của chiến trường hiện đại thành xe bọc thép để vận chuyển bộ binh.
Nhà phát triển đã tháo tháp pháo của T-55 và lắp thân xe bọc thép chở quân mới được lắp trên khung gầm xe tăng. Không giống như T-55, BMP-55 có động cơ và hộp số ở phía trước thân xe. Những bộ phận này có thể thay thế nhanh chóng.
Ngoài ra, bố cục bên trong xe cũng được thiết kế lại để trở thành khoang chở quân: động cơ được chuyển ra phía trước, tiếp theo là các khoang dành cho kíp lái và binh lính. Phần đầu xe được trang bị lớp giáp dày 270 mm, mang lại mức độ bảo vệ cao nhất theo tiêu chuẩn STANAG 4569.
Giáp trên xe dày 81 mm và được gia cố thêm bằng các tấm chắn chống đạn tích lũy dày 20 mm. Do đó, xe đạt cấp độ bảo vệ thứ năm theo phân loại của NATO và có khả năng chịu được đạn của súng phóng lựu chống tăng RPG-7, hay đạn xuyên giáp PG-7VM.
Phía sau thân xe có lớp giáp dày 40 mm, có khả năng bảo vệ chống lại đạn xuyên giáp 14,5 mm, tương ứng với cấp độ bảo vệ thứ tư.
Giáp dưới của xe là loại giáp đa tầng, được thiết kế để chống chịu sức nổ của một quả mìn chống tăng TM-57 trên mặt đất và các loại vũ khí tương tự. Theo tiêu chuẩn của NATO, lớp giáp này cũng đạt cấp độ bảo vệ thứ năm.
Ngoài ra, xe có thể được trang bị thêm lớp bảo vệ dưới dạng giáp phản ứng nổ (ERA) ở phía trước và hai bên hông xe, cũng như lớp phủ nhiệt ở phía trên thân xe.
Tính năng của BMP-55
BMP-55 được cho là có khả năng chở tối đa 10 binh sỹ, mặc dù nhà sản xuất chỉ đưa ra mức tiêu chuẩn là một đội bộ binh gồm 8 người. Các binh sỹ lên xuống xe qua một cầu nâng gắn phía sau. Thiết kế này giúp dễ dàng đưa những thương vong lên xe hơn. Xe có kíp lái gồm ba người.
Xe chiến đấu bộ binh được nhìn thấy trong hình ảnh gần đây dường như có bệ phóng cho một cặp tên lửa chống tăng có điều khiển. Bệ phóng được lắp trên đỉnh thân xe, ở phía bên trái của xe, nhưng không có dấu hiệu nào cho thấy nó đã được nạp tên lửa.
BMP-55 nhiều khả năng được phát triển chủ yếu dành cho xuất khẩu, cung cấp cho các quốc gia đang sử dụng T-55 loại xe bọc thép chở quân hạng nặng với chi phí thấp. Ukraine được cho là đã hoàn thành nguyên mẫu đầu tiên vào năm 2009.
Ngoài việc hoán cải T-55, Ukraine cũng thực hiện dự án tương tự nhằm chuyển đổi xe tăng chiến đấu chủ lực T-64 thành xe chiến đấu bộ binh hạng nặng, được gọi là BMP-64. Bên cạnh đó Kiev cũng phát triển phương tiện khác có tên gọi Azovets, dựa trên khung gầm T-64. Đây là loại xe chuyên dụng được thiết kế để hỗ trợ hỏa lực bộ binh khi chiến đấu trong môi trường đô thị. Một trong số những chiếc xe Azovets đã bị lực lượng Nga thu giữ ở Ukraine vào năm 2024.
Dữ liệu chính thức từ nhà sản xuất cho biết BMP-55 có trọng lượng khoảng 28,5 tấn, khi không mang vũ khí. Còn trọng lượng của BMP-64 vào khoảng 44 đến 46 tấn.
Trong mọi trường hợp, cả BMP-55 và BMP-64 đều không nhận được bất kỳ đơn đặt hàng xuất khẩu nào. Chúng cũng hiếm khi được đưa vào sử dụng trong Lực lượng vũ trang Ukraine. Theo giới phân tích, việc BMP-55 xuất hiện trên chiến trường cho thấy lực lượng Ukraine đang thiếu hụt nghiêm trọng các phương tiện phục vụ cho tiếp tế và hậu cần. Vẫn chưa rõ Ukraine có đủ số lượng khung gầm T-55 phù hợp để chuyển đổi thành BMP-55 hay không.
