Xe điện TOGG ở Thổ Nhĩ Kỳ: 'Xe của nhân dân' nhưng giá lại ngoài tầm với

Thổ Nhĩ Kỳ vừa bắt đầu sản xuất đại trà xe điện (EV) đầu tiên và cũng là chiếc xe đầu tiên của ngành công nghiệp ô tô ở quốc gia này.

Xí nghiệp lắp ráp xe điện TOGG đã bắt đầu hoạt động từ ngày 29.10, đúng dịp kỷ niệm 99 năm ngày thành lập Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ, và vào thời điểm quốc gia này có những giải pháp chính trị-kinh tế nhằm giảm sự phụ thuộc các nước khác.

Xe TOGG tại một cuộc triển lãm - Ảnh: AA

Xe TOGG cũng là một bước đột phá trong của ngành xe Thổ Nhĩ Kỳ. Xe EV này là sản phẩm của Tập đoàn Liên doanh Ô tô Thổ Nhĩ Kỳ (TOGG) vốn được lập năm 2018.

“Đây là một bước quan trọng góp phần vào sự trỗi dậy của ngành ô tô Thổ Nhĩ Kỳ, theo Emre Ozpeynirci, một nhà báo chuyên về xe và bám sát dự án TOGG, nói với báo Đức Deutsche Welle.

"Xe của nhân dân" sẽ giúp Tổng thống Erdogan tái đắc cử?

Kế hoạch của TOGG là trong năm 2023 sẽ sản xuất từ 17.000 đến 18.000 chiếc EV tại xí nghiệp của tập đoàn gần thành phố Istanbul. Xí nghiệp này được thiết kế để có khả năng sản xuất tối đa 170.000 xe EV/năm - mục tiêu mà các nhà hoạch định chính sách Thổ Nhĩ Kỳ muốn đạt được trong 5 năm tới.

TOGG dự tính lô xe đầu tiên sẽ có từ tháng 3.2023, tức vài tháng trước khi diễn ra cuộc bầu cử tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ vào ngày 18.6.2023.

Trong ngày bầu cử, cử tri Thổ Nhĩ Kỳ sẽ bỏ phiếu để ông Recep Tayyip Erdogan tiếp tục làm tổng thống hay sẽ chọn người khác để thay thế ông.

Nhà báo Ozpeynirci cho biết: “Sự thành bại của xe TOGG có thể ảnh hưởng đến lá phiếu bầu, khi chiếc EV này được xem là một dự án lớn của Tổng thống Erdogan. Xe này được quảng bá là “xe của nhân dân”, nên khi ông Erdogan giới thiệu dự án này, người dân kỳ vọng đây là dòng xe mà bất kỳ ai ở Thổ Nhĩ Kỳ đều có thể mua được”.

Phe đối lập đã chỉ trích Tổng thống Erdogan cùng đảng Công lý và Phát triển (AKP) của ông rằng ông dùng TOGG để làm tăng cơ hội tái trúng cử.

"Những vụ đầu tư này luôn có sự ủng hộ của chính phủ, nhưng nếu có căng thẳng chính trị, thì nó sẽ gây tổn hại cho dự án. Đây là một vấn đề lớn, xe này gây phân hóa trong dư luận”, Ozpeynirci nói.

Tổng thống Erdogan chụp ảnh lưu niệm với một chiếc xe điện TOGG - Ảnh: AA

"Xe của nhân dân" nhưng giá ngoài tầm với của người dân

TOGG dự tính bán chiếc EV mang tên hãng với giá 900.000 lira Thổ Nhĩ Kỳ (khoảng 50.000 euro) và đây là cái giá không hề “phải chăng” đối với đa số dân Thổ Nhĩ Kỳ.

Ozpeynirci nói người tiêu dùng bình thường chỉ có thể chi không quá 500.000 lira để mua một xe mới, trong khi 1 hoặc 2 năm nữa mới có một dòng xe có giá "phải chăng".

Giá bán lẻ cao có lẽ không là sự thất vọng duy nhất đối với khách mua tiềm năng. Thổ Nhĩ Kỳ hiện tại không có cơ sở hạ tầng dịch vụ cần thiết cho chủ các loại xe EV.

Husamettin Yalçin, Tổng giám đốc công ty Automotive Data, cho biết: “Cơ sở hạ tầng của Thổ Nhĩ Kỳ chưa sẵn sàng để chuyển đổi sang dòng xe EV. Dân thường sẽ phải lo lắng liệu có đủ trạm sạc trên đường từ Ankara đi Istanbul hay không”.

Tuy nhiên, dù xe TOGG được thiết kế và lắp ráp ở Thổ Nhĩ Kỳ nhưng các phụ tùng như pin điện, động cơ và vài hệ thống điện lại phải nhập khẩu.

Cho đến nay, 51% vật liệu để sản xuất xe EV này là do Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất, nhưng Bộ trưởng Công nghiệp Mustafa Varank muốn nâng tỷ lệ này lên 65% trong các năm tới.

Hiện tại, xe TOGG được thiết kế cho thị trường Thổ Nhĩ Kỳ, chưa tính chuyện giới thiệu với thị trường nước ngoài. Nhà báo Ozpeynirci nói thêm rằng, nếu TOGG thành công trong việc sử dụng 70% linh kiện sản xuất trong nước, thì xe EV này sẽ có thể cạnh tranh tầm quốc tế.

Bảo Vĩnh