Xe khách giả danh xe buýt: Lỗ hổng trong quản lý?

Như thông tin chúng tôi đã phản ánh, nhiều người dân Thủ đô đã đón xe và sử dụng dịch vụ xe buýt từ điểm chân cầu vượt đi bộ, ngã tư Hồ Tùng Mậu – đường vành đai 3, để di chuyển tới huyện Ba Vì. Thay vì được phục vụ theo đúng quy chuẩn mà các công ty cung cấp dịch vụ xe buýt quảng cáo, họ lại phải ngồi trên những chiếc xe không điều hòa, chỗ ngồi xập xệ, dừng đỗ vô tội vạ, và cái gì cũng có thể chuyên chở.

Một xe buýt “nhái” hoạt động trên tuyến Mỹ Đình – Ba Vì bị cán bộ Đội Cảnh sát giao thông số 6 dừng xe để kiểm tra

Qua theo dõi, chỉ trong vòng chưa đến 1 giờ đồng hồ trong buổi sáng tại đây, chúng tôi đã ghi hình được hàng chục chiếc xe có mầu sắc, và hình dáng gần giống xe buýt luồng tuyến cố định được Sở Giao thông vận tải (GTVT) cấp phép. Điều đáng nói ở đây, thực trạng này diễn ra hàng ngày, hàng giờ trước mắt lực lượng chức năng. Quyền và lợi ích chính đáng của người dân bị xâm phạm, các doanh nghiệp kinh doanh xe buýt đúng tuyến bị ảnh hưởng mặc dù đã được trợ giá.

Theo phản ánh của những lái xe buýt được Sở GTVT cấp phép chạy trên tuyến này, bên cạnh việc bị xe nhái vào bến được xây dựng theo kế hoạch hạ tầng phục vụ xe buýt bắt khách, lái xe dạng này còn sử dụng nhiều biện pháp, thủ đoạn chèn ép, thậm chí là đe dọa lái xe của các công ty được phép khai thác, vận chuyển và đang được trợ giá của nhà nước.

Trung úy Phùng Tuấn Anh – Đội Cảnh sát giao thông số 6 (Công an TP Hà Nội) cho biết: Tình trạng xe buýt “nhái” tuyến Mỹ Đình – Ba Vì hoạt động với diễn biến khá phức tạp. Các xe này không có hợp đồng vận chuyển hành khách, đón trả khách không đúng quy định, mở cửa lên xuống gây nguy hiểm cho cả hành khách và các phương tiện đang lưu thông trên đường đồng thời gây ùn tắc giao thông. Đội CSGT số 6 đã từng xử lý những vi phạm tương tự.

Tuy nhiên, công tác kiểm tra, xử lý còn gặp nhiều khó khăn bởi khi thấy bóng dáng lực lượng chức năng, các tài xế, phụ xe, cò xe sẽ thông báo cho nhau để tìm cách “né” cảnh sát giao thông. Để khắc phục tình trạng này, Ban Chỉ huy Đội CSGT số 6 đã yêu cầu các lực lượng tăng cường tuần tra, kiểm soát trên dọc tuyến đường để kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

Đồng thời, sẽ phối hợp với các lực lượng chức năng bố trí lực lượng mật phục tại các khu vực thường xuyên diễn ra tình trạng đón, trả khách sai quy định trên dọc tuyến đường thuộc địa bàn quản lý để ngăn chặn các hành vi tái vi phạm. Tuy nhiên, để khắc phục tình trạng trên về lâu về dài, người dân cần chủ động vào bến mua vé nhằm đảm bảo quyền lợi, lợi ích của mình cũng như góp phần đẩy lùi vấn nạn xe dù, bến “cóc”.

Anh Hoàng Văn Tuyên, lái xe tuyến Mỹ Đình – Ba Vì cho biết: Trên tuyến này, có xe có luồng tuyến nhưng không về đến bến của mình mà đi sai luồng tuyến, có xe không có bến bãi chạy “dù” ở ngoài đường quay vài vòng để đón khách gây ách tắc giao thông. Khi gặp chúng tôi, có những hành động lạng lách, đua đuổi. Nặng hơn nữa là gọi điện chửi bới hoặc dọa nạt”.

Đại diện Công ty xe khách Hà Tây, một trong 3 đơn vị cung cấp dịch vụ xe buýt tuyến Mỹ Đình – Ba Vì, cho biết, để một phương tiện đủ điều kiện chạy tuyến, buộc phải đạt nhiều tiêu chuẩn do cục đăng kiểm cấp. Bên cạnh đó, phải niêm yết rõ các thông tin như số điện thoại đường dây nóng, phù hiệu đạt chuẩn do Sở GTVT cấp, cùng với đó là các tiêu chuẩn bắt buộc đối với đội ngũ lái, phụ xe...

Ngay sau khi nhận được thông tin phản ánh của cơ quan ngôn luận, nhiều tổ công tác của các đơn vị chức năng có thẩm quyền đã tổ chức chốt trực, chặn bắt các phương tiện có dấu hiệu vi phạm. Tuy nhiên, ngay sau khi lực lượng chức năng rút đi, đâu lại vào đó. Theo một cán bộ thanh tra Sở GTVT: Những xe khách hợp đồng sơn màu giống xe buýt và cũng đăng ký lưu hành theo quy định.

Tuy nhiên, các xe này lại dừng, đón trả khách tại các điểm thuộc hạ tầng của xe buýt hoạt động là trái quy định. Vô hình chung, hành khách không thể nhận biết được xe buýt thật hay nhái. Chỉ có cơ quan chức năng mới phát hiện và xử lý được nếu kiểm tra thường xuyên…

Như vậy, việc xe khách hợp đồng cố tình sơn mầu giống xe buýt rồi đi đăng ký lưu hành, trên cơ sở đó nhập nhèm vào điểm dừng đỗ của xe buýt đón khách chính là lỗ hổng trong việc đăng ký và quản lý phương tiện xe buýt.

Việc chưa có đăng ký độc quyền kiểu dáng, màu sắc đặc thù cho xe buýt dẫn tới các đơn vị khác có thể đăng ký màu dáng kiểu cách tương tự, gây khó khăn cho công tác xử lý và người dân khi lựa chọn dịch vụ. Trước mắt, chỉ có thể xử lý khi phát hiện, bắt quả tang khi phương tiện vào bến xe buýt, chở khách không đúng quy định, dừng đỗ bắt khách tùy tiện, nhưng chế tài xử lý lại chưa đủ mức răn đe dẫn tới bắt cứ bắt, phạt cứ phạt. Rồi sau đó, “đâu lại vào đấy”.

Thiết nghĩ để xử lý triệt để những vi phạm của xe buýt “nhái” cần sự vào cuộc đồng bộ của các lực lượng chức năng, từ việc quản lý cho đến việc kiểm tra, xử lý nghiêm vi phạm.

Nhiều người dân Thủ đô đã đón xe và sử dụng dịch vụ xe buýt từ điểm chân cầu vượt đi bộ, ngã tư Hồ Tùng Mậu – Đường Vành Đai 3, để di chuyển tới huyện Ba Vì.

Thế nhưng thay vì được phục vụ theo đúng quy chuẩn mà các công ty cung cấp dịch vụ xe buýt quảng cáo, họ lại phải ngồi trên những chiếc xe không điều hòa, chỗ ngồi xập xệ, dừng đỗ vô tội vạ, và cái gì cũng có thể chuyên chở. Theo dõi chỉ trong vòng chưa đến 1h đồng hồ buổi sáng tại đây, chúng tôi đã ghi hình được hàng chục chiếc xe có mầu sắc, và hình dáng gần giống xe buýt luồng tuyến cố định được Sở Giao thông vận tải (GTVT) cấp phép. Điều đáng nói ở đây, thực trạng này diễn ra hàng ngày, hàng giờ trước mắt lực lượng chức năng, quyền và lợi ích chính đáng của người dân bị xâm phạm, các doanh nghiệp kinh doanh xe buýt đúng tuyến điêu đứng mặc dù đã được trợ giá.

H.Duy