Xét xử đại án Trần Bắc Hà: 'Uẩn ức' sau những hợp đồng tín dụng trái pháp luật

Lo sơ bị … cách chức

Chiều muộn 26/10, HĐXX thẩm vấn một số bị cáo trong vụ Ngân hàng BIDV bị thiệt hại gần 1.700 tỉ đồng.

Tại bục khai báo, bị cáo Trần Lục Lang (nguyên Phó TGĐ BIDV phụ trách Quản lý rủi ro, thành viên Phân Ban quản lý rủi ro tín dụng, đầu tư), khai việc cho Công ty Bình Hà vay, Ngân hàng BIDV thực hiện theo quy định của pháp luật. Trong việc cho doanh nghiệp này vay, bị cáo Lang tham gia giai đoạn đánh giá rủi ro. Bị cáo thấy dự án này về tài sản đảm bảo còn thiếu, cần phải bổ sung. Dự án có nhiều rủi ro.

Bị cáo Trần Lục Lang khai khi trình lên Trần Bắc Hà (Chủ tịch HĐQT Ngân hàng BIDV), bị cáo bị “sếp” chửi bới, dọa “sẽ cách chức” nếu còn đề xuất, yêu cầu doanh nghiệp bổ sung vốn tự có và tài sản bảo đảm đáp ứng điều kiện của Ngân hàng.

Các bị cáo tại phiên xét xử.

Theo cáo trạng, Trần Lục Lang đã có hành vi ký phê duyệt trên các Báo cáo của Ban Quản lý rủi ro tín dụng (QLRRTD) đề xuất cấp tín dụng và thay đổi điều kiện cấp tín dụng; Ký phê duyệt trên các phiếu lấy ý kiến của Phân ban QLRRTD, ĐT đề xuất cho vay và sửa đổi điều kiện cấp tín dụng; Ký các đề xuất HĐQT gia hạn hợp đồng hạn mức năm 2016 và đề xuất cấp hạn mức ngắn hạn năm 2017 đối với Công ty Bình Hà với các điều kiện ưu đãi trái quy định, gây thiệt hại cho Ngân hàng BIDV số tiền gần 800 tỉ đồng.

Khi HĐXX hỏi: “Việc VKS truy tố bị cáo về tội “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”, bị cáo có ý kiến gì?”. Bị cáo Trần Lục Lang nói, nội dung đề xuất của cáo trạng là đúng. Bị cáo Lang mong muốn được trình bày, giải trình cho thấy vai trò của mình mờ nhạt.

Đại diện VKS công bố cáo trạng, nhấn mạnh hành vi phạm tội của các bị cáo.

“Theo Luật Các tổ chức tín dụng, cho vay phải được thẩm định, kiểm soát quá trình cho vay, nhưng bị cáo đều không được tham gia”, bị cáo Lang phân bua và khai rằng, chữ ký của mình là phân tích, đánh giá, cho thấy dự án có những rủi ro. Quyết định hay không là ở HĐQT.

Trước khi dừng lời, bị cáo Lang thừa nhận, trong quá trình tham gia quy trình cho vay, bản thân chỉ là 1 công đoạn trong quy trình này. “Trong từng bước có từng thành phần tham gia nên bị cáo có trách nhiệm 1 phần”, bị cáo Trần Lục Lang nói.

Cũng thừa nhận sai phạm như cáo trạng truy tố, bị cáo Kiều Đình Hòa (Giám đốc BIDV chi nhánh Hà Tĩnh) còn nói bị Trần Bắc Hà dọa cách chức Giám đốc, yêu cầu chi nhánh phải thực hiện. Theo lời khai của bị cáo Hòa, quá trình thực hiện giải ngân, chi nhánh phát hiện một số vướng mắc của khách hàng, không đáp ứng các điều kiện theo ủy nhiệm chi nên đã ngừng giải ngân, sau đó bị khách hàng phản ứng, làm đơn gửi Trần Bắc Hà, Trần Bắc Hà đã yêu cầu cách chức giám đốc chi nhánh.

Bị cáo Đoàn Ánh Sáng (nguyên Phó TGĐ phụ trách Khách hàng Doanh nghiệp, thành viên Phân ban QLRRTD,ĐT) thừa nhận hành vi vi phạm của mình trong việc ký phê duyệt trên báo cáo của Tổ thẩm định chung đề xuất cấp tín dụng; Ký phê duyệt trên các Phiếu lấy ý kiến của Phân ban đề xuất cho vay và Phân ban QLRRTD, ĐT để đề xuất cho vay và thay đổi điều kiện cấp tín dụng lần thứ nhất cho Công ty Bình Hà trái quy định. Theo lý giải của bị cáo Sáng, do bị Trần Bắc Hà nhiều lần thúc ép và chỉ đạo ráo riết nên buộc phải ký.

Cho vay dù biết... rủi ro

Theo đánh giá của Viện Kiểm sát, bị cáo Trần Lục Lang, với chức trách là Phó Tổng Giám đốc phụ trách Ban quản lý rủi ro tín dụng, thành viên Phân ban Quản lý rủi ro tín dụng, đầu tư, là những bộ phận tham mưu, giúp việc cho Hội đồng quản trị về việc đánh giá rủi ro, tín dụng.

Mặc dù đã thống nhất với 8 rủi ro mà Tổ thẩm định chung đưa ra, đồng thời đã nêu thêm 4 khó khăn trong quá trình triển khai dự án, nhưng bị cáo Lang vẫn đề xuất Hội đồng quản trị quyết định cho vay.

Toàn cảnh phiên xét xử.

Quá trình giải ngân vốn vay, bị cáo Lang 8 lần đề xuất Hội đồng quản trị sửa đổi điều kiện cấp tín dụng cho Công ty Bình Hà, nới lỏng chính sách ưu đãi ban đầu. Khi Công ty Bình Hà làm ăn thua lỗ, có đề xuất của BIDV-Chi nhánh Hà Tĩnh nhưng bị cáo không có văn bản tham mưu cho Hội đồng quản trị dừng giải ngân, mà vẫn tiếp tục đề xuất gia hạn thời hạn cấp tín dụng và tiếp tục đề nghị cấp hạn mức tín dụng năm 2017. Bị cáo Lang nhận thức việc cấp tín dụng là sai, nhưng không dám làm trái chỉ đạo của Trần Bắc Hà.

Bị cáo Đoàn Ánh Sáng, Phó Tổng Giám đốc phụ trách khách hàng doanh nghiệp, thành viên Phân ban quản lý rủi ro tín dụng, đầu tư đã ký quyết định thành lập Tổ thẩm định chung. Đánh giá của Tổ thẩm định chung về doanh nghiệp, về năng lực kinh doanh của chủ đầu tư, về khả năng góp vốn của các cổ đông, về phương án kinh doanh, phương án trả nợ đều không khả thi. Đặc biệt, mặc dù Tổ thẩm định chung đã đưa và phân tích 8 yếu tố rủi ro của dự án.

Mặc dù vậy, bị cáo Sáng vẫn ký đồng ý đề xuất, ký phê duyệt trên các phiếu lấy ý kiến của Phân Ban quản lý rủi ro tín dụng, đầu tư để đề xuất cho vay và thay đổi điều kiện cấp tín dụng lần thứ nhất cho Công ty Bình Hà, dẫn đến việc mất vốn của BIDV.

Viện Kiểm sát xác định, bị cáo Sáng nhận thức Công ty Bình Hà không đủ điều kiện cấp tín dụng, nhưng do Trần Bắc Hà đã cam kết tài trợ vốn vay, chỉ đạo việc cho vay nên Tổ thẩm định chung phải thực hiện.

Hà Nhân