Xét xử nhiều cựu lãnh đạo Sở trong vụ bồi thường 'thừa' tiền tỷ ở Thủy điện Sơn La

Trước đó, cuối tháng 5-2019, TAND tỉnh Sơn La đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án này nhưng có tới 16/17 bị cáo không nhận tội.

Vì thế TAND tỉnh Sơn La quyết định trả hồ sơ cho Viện KSND tỉnh Sơn yêu cầu bổ sung một số vấn đề không thể làm rõ ngay tại phiên tòa. Đầu tháng 7, Viện KSND tỉnh Sơn La chuyển lại hồ sơ vụ án tới TAND tỉnh Sơn La và giữ nguyên quan điểm truy tố các bị cáo như đã buộc tội trước đó.

Tại phiên xử này vắng mặt một số cơ quan như: Đại diện Sở Tài chính tỉnh Sơn La, UBND huyện Mường La và một số nhân chứng cũng như người có quyền và nghĩa vụ liên quan.

Luật sư bào chữa cho các bị cáo đề nghị HĐXX tiếp tục triệu tập các nhân chứng, người liên quan vì họ có những lời khai mâu thuẫn nên cần đối chất công khai tại tòa. Luật sư cũng đề nghị HĐXX triệu tập thêm giám định viên trong vụ án.

Về sự vắng mặt của một số thành phần tham gia tố tụng, đại diện Viện KSND tịn Sơn La thực hành quyền công tố và giám sát hoạt động xét xử nêu quan điểm, trong quá trình điều tra, cơ quan điều tra đã lấy lời khai đầy đủ nên việc vắng mặt của họ không ảnh hưởng tới quá trình xét xử. Sau khi hội ý, HĐXX quyết định tiếp tục xét xử. Phiên tòa xét xử vụ án này diễn ra trong nhiều ngày.

Các bị cáo tại phiên xử.

Theo cáo trạng của Viện KSND tỉnh Sơn La, trong quá trình thực hiện Dự án thủy điện Sơn La, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Sơn La Triệu Ngọc Hoan, Phó Giám đốc Sở Tài chính Sơn La Trương Tuấn Dũng, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Sơn La Phan Tiến Diện, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Mường La Phan Đức Chính cùng 13 bị can khác giữ các vị trí chủ chốt các phòng hữu quan của một số Sở, ngành của tỉnh Sơn La và huyện Mường La đã cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng và thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Dự án thủy điện Sơn La là dự án trọng điểm quốc gia được Quốc hội quyết định chủ trương và Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quyết định đầu tư. Từ đầu năm 2000, tỉnh Sơn La đã phối hợp với các bộ, ngành Trung ương tiến hành khảo sát, đánh giá tại khu vực mặt bằng công trường tại huyện Mường La và xã Tân Lập (huyện Mộc Châu).

Từ đó tổ chức lập phương án bồi thường, hỗ trợ đất đai, cây cối, hoa màu, tài sản trên đất đối với các hộ gia đình, cá nhân, tổ chức bị thu hồi đất phục vụ xây dựng Nhà máy Thủy điện Sơn La và di chuyển dân ra khỏi mặt bằng công trường.

Ngày 22-10-2003, UBND tỉnh Sơn La có Quyết định số 3708/QĐ-UB về việc thu hồi 2.070ha đất tại một số xã của huyện Mường La và xã Liệp Tè (huyện Thuận Châu) tạm giao cho Ban Quản lý dự án Nhà máy Thủy điện Sơn La để xây dựng tổng mặt bằng thi công công trình thủy điện Sơn La, đồng thời triển khai phương án bồi thường, hỗ trợ theo cơ chế, chính sách hiện hành. Khi trả tiền bồi thường, nhiều hộ dân có đất thu hồi tại khu vực Nhà máy Thủy điện Sơn La không đồng ý vì cho rằng còn thiếu nhiều diện tích chưa được hỗ trợ.

Năm 2014, ông Trương Tuấn Dũng (thời điểm này là Phó Chủ tịch UBND huyện Mường La, kiêm Chủ tịch Hội đồng bồi thường, hỗ trợ tái định cư huyện Mường La) trực tiếp chỉ đạo công tác đo đạc, lập bản đồ địa chính phục vụ bồi thường, hỗ trợ đất nông nghiệp cho các hộ thuộc khu vực trong và ngoài công trường Nhà máy thủy điện Sơn La.

Quá trình chỉ đạo tổ chức thực hiện, ông Dũng ký ban hành Kế hoạch số 41 của UBND huyện Mường La không đúng với các văn bản hướng dẫn của UBND tỉnh Sơn La, Bộ TN&MT, trong đó nghiêm trọng nhất là việc ông Dũng đã cho phép đơn vị tư vấn đo đạc, lập bản đồ địa chính khi không có các thủ tục pháp lý, dẫn tới việc thu hồi đất, bồi thường hỗ trợ sai cho hộ dân Đèo Văn Ban (63 tuổi, trú tại xã Mường Chùm, huyện Mường La, là Phó Bí thư Chi bộ và cũng là bị can trong vụ án này) số tiền hơn 1,2 tỷ đồng.

Ông Phan Tiến Diện thời điểm phạm tội là Phó Chủ tịch UBND huyện Mường La (sau khi kiện toàn là Chủ tịch Hội đồng bồi thường, hỗ trợ tái định cư huyện Mường La thay ông Dũng) tiếp tục chỉ đạo công tác thu hồi đất, bồi thường hỗ trợ cho các hộ dân.

Ông Diện biết Kế hoạch số 41 do ông Dũng ký ban hành có nội dung không đúng các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo của cấp trên nhưng vẫn ký các quyết định phương án thu hồi đất, phương án bồi thường hỗ trợ, dẫn đến việc bồi thường hỗ trợ sai cho các hộ dân, trong đó có hộ ông Đèo Văn Ban.

Với chức vụ Giám đốc Sở TN&MT Sơn La, ông Triệu Ngọc Hoan có thẩm quyền ký ban hành bản đồ địa chính do đơn vị chuyên môn và Văn phòng đăng ký đất đai thực hiện nhưng đã không thực hiện đúng quy trình, quy định, không kiểm tra tài liệu, không nắm được bản đồ địa chính do Văn phòng đăng ký đất đai lập có đúng hay không, nhưng vẫn ký xác nhận hỗ trợ cho các hộ dân.

Các bị cáo khác dù biết Kế hoạch số 41 của UBND huyện Mường La trái với văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh Sơn La cũng như Bộ TN&MT, nhưng vẫn thực hiện dẫn đến việc thất thoát ngân sách Nhà nước số tiền lớn.

Với hành vi phạm tội như trên, 17 bị cáo trong vụ án này bị Viện KSND tỉnh Sơn La truy tố về hai tội: cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng và thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Nguyễn Hưng