Xét xử vụ án VN Pharma: Hồ sơ giả dễ dàng qua mặt tổ thẩm định

Ngày 25-9, phiên tòa xét xử các bị cáo trong đường dây mua bán thuốc ung thư giả xảy ra tại VN Pharma tiếp tục phần xét hỏi. Các bị cáo Nguyễn Minh Hùng (SN 1978, nguyên Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc VN Pharma), Võ Mạnh Cường (SN 1978, nguyên Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Hàng hải quốc tế H&C) cùng 10 đồng phạm bị xét xử với tội "Buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh".

Trong ngày 25-9, HĐXX và đại diện VKSND đã xét hỏi các bị cáo xoay quanh các vấn đề về nhập thuốc ung thư giả, đấu thầu thuốc đưa vào Bệnh viện Trưng Vương (TP HCM) cũng như một số bệnh viện trên địa bàn TP HCM.

Con dấu mua ở chợ

Để hợp thức hóa hồ sơ xin cấp phép nhập khẩu 200.000 hộp thuốc H-Capita, băng nhóm này đã nộp nhiều hồ sơ giả lên Cục Quản lý dược. Bị cáo Bùi Ngọc Duy (nguyên Trưởng Phòng Nghiên cứu và Phát triển VN Pharma) thừa nhận được bị cáo Nguyễn Minh Hùng chỉ đạo làm hồ sơ kỹ thuật thuốc H-Capita để nộp Cục Quản lý dược xin cấp phép nhập khẩu.

Bị cáo Nguyễn Minh Hùng (hàng trên, ngoài cùng bên phải) tại tòa ngày 25-9

Theo đó, Bùi Ngọc Duy và bị cáo Hoàng Trúc Vy (cựu nhân viên Phòng Nghiên cứu và Phát triển VN Pharma) đã liên hệ, cung cấp giấy phép lưu hành (FSC), giấy chứng nhận (GMP) thuốc H-Capita cho bị cáo Phạm Văn Thông (dược sĩ) để ông viết hồ sơ kỹ thuật thuốc. HĐXX đã làm rõ con dấu Công ty Helix Canada đã được Phan Cẩm Loan (nguyên Phó Phòng Xuất nhập khẩu VN Pharma) ra chợ đặt mua sau đó đưa cho Vy. Khi vụ án bị phát hiện, các bị cáo đã phi tang chứng cứ, vứt con dấu giả này vào sọt rác.

Bị cáo Phạm Văn Thông thừa nhận đồng ý với giá thỏa thuận tiền công là 2.000 USD. Sau đó, Thông yêu cầu Hùng cung cấp các tài liệu, gồm: FSC, GMP, hộp thuốc mẫu và toa thuốc gốc (hướng dẫn sử dụng thuốc) nhưng Hùng chỉ cung cấp được FSC, GMP và 1 vỉ thuốc mẫu.

Quá trình viết tiêu chuẩn và phương pháp kiểm nghiệm thuốc H-Capita, Thông phát hiện thấy FSC này không phù hợp với Dược điển Mỹ vì trong Dược điển Mỹ không có hoạt chất Capecitabine mà gắn với gốc muối Sadium (ghi sai, không đúng thành phần tá dược). Thông đề nghị Hùng trao đổi với công ty sản xuất nhưng Hùng vẫn yêu cầu Thông viết tiêu chuẩn và phương pháp kiểm nghiệm theo FSC này, nếu có FSC mới sẽ sửa lại cho phù hợp.

Hồ sơ giả qua mặt chuyên gia

Theo kết luận của Bộ Công an, Tổ Giám định của Cục Quản lý dược thuộc Bộ Y tế được thành lập vào tháng 1-2013. Tổ này có 10 thành viên, chia làm 3 nhóm: nhóm pháp lý, nhóm thẩm định tiêu chuẩn chất lượng và phương pháp kiểm nghiệm, nhóm thẩm định dược lý lâm sàng. Tổ trưởng Tổ thẩm định do ông Nguyễn Tấn Đạt (Trưởng Phòng Quản lý kinh doanh dược thuộc Cục Quản lý dược làm tổ trưởng).

Cáo trạng thể hiện tài liệu điều tra có đủ căn cứ xác định các chuyên gia và cán bộ Cục Quản lý dược thuộc Bộ Y tế tham gia thẩm định, cấp phép nhập khẩu lô thuốc đã không làm hết trách nhiệm, bỏ qua các điều kiện để cấp phép nhập khẩu lô thuốc H-Capita cho VN Pharma. Từ sai phạm trong việc cấp phép dẫn đến VN Pharma nhập thuốc chữa bệnh ung thư giả vào Việt Nam.

Tại tòa, ông Phan Công Chiến (Phó Phòng Quản lý kinh doanh dược), một thành viên trong Tổ Thẩm định trình bày trước HĐXX rằng trong quyết định thành lập Tổ Thẩm định thì ông nằm trong nhóm pháp lý. Ông Chiến nói rằng theo sự hiểu biết chuyên môn của ông, hồ sơ cấp phép H-Capita gồm 6 danh mục tài liệu: Đơn hàng nhập khẩu, FSC, GMP, tiêu chuẩn chất lượng và phương pháp kiểm nghiệm, mẫu nhãn và hướng dẫn sử dụng.

Nhìn nhận về trách nhiệm bản thân, ông Chiến nói rằng với vai trò của nhóm pháp lý, ông đã thực hiện đúng và đủ theo quy chế của Tổ Thẩm định. Với câu hỏi vì sao hồ sơ của VN Pharma cung cấp để nhập khẩu thuốc là hồ sơ giả nhưng vẫn qua mặt được Tổ Giám định, ông Chiến không bình luận mà chỉ nói ở khía cạnh pháp lý, ông đã hoàn thành nhiệm vụ.

Theo kết luận giám định, lô thuốc H-Capita có chứa 97,5% hoạt chất Capecitabine là thuốc kém chất lượng, không được sử dụng làm thuốc chữa bệnh cho người. Tại phiên tòa, các thành viên tổ giám định giải thích vòng vo khái niệm thuốc giả và thuốc kém chất lượng.

Tổ Thẩm định đã tiến hành thẩm định đơn hàng cùng với hồ sơ pháp lý thuốc H-Capita của VN Pharma. Mặc dù rất nhiều tài liệu trong hồ sơ nhập khẩu thuốc được làm giả nhưng tổ thẩm định đã đánh giá hồ sơ đạt yêu cầu và đề nghị Cục Quản lý dược cấp phép nhập khẩu đơn hàng thuốc H-Capita của VN Pharma. Trong phiên tòa này, HĐXX chỉ dừng lại ở việc hỏi ý kiến của từng cá nhân trong Tổ Thẩm định vì về trách nhiệm của Tổ Thẩm định hay Cục Quản lý dược đã được VKSND Tối cao tách ra.

Không nhớ đưa thuốc giả vào bệnh viện nào

Sau khi ký hợp đồng mua thuốc H-Capita với Võ Mạnh Cường, Nguyễn Minh Hùng đã chỉ đạo Ngô Anh Quốc (Chủ tịch Hội đồng Thành viên Công ty Dược Nam Anh do Hùng thành lập và điều hành) liên danh với Công ty CP Dược phẩm Trung ương 1 Pharbaco dự thầu tại Trung tâm Mua sắm hàng hóa, tài sản công của Sở Y tế TP HCM.

Sau đó, công ty của nhóm Hùng được phê duyệt trúng thầu cung cấp 471.275 viên thuốc H-Capita (tương đương 15.709 hộp) cho các bệnh viện tại TP HCM với giá 31.000 đồng/viên, tương đương 930.000 đồng/hộp (mỗi hộp 30 viên).

Nguyễn Minh Hùng thừa nhận số thuốc ung thư giả H-Capita 500 mg đã trúng thầu vào Bệnh viện Trưng Vương (TP HCM) với giá 31.000 đồng/viên.

Trong phần xét hỏi cuối giờ sáng 25-9, đại diện VKSND TP HCM hỏi ngoài Bệnh viện Trưng Vương, VN Pharma còn tuồn vào bệnh viện nào, bị cáo Hùng trả lời không nhớ.

Bài và ảnh: PHẠM DŨNG