Xơ gan: Nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp phòng tránh bệnh

Xơ gan đôi khi được gọi là bệnh gan mãn tính vì bệnh thường là kết quả của các tổn thương lâu dài khác, chẳng hạn như viêm gan.

Gan vẫn có thể tiếp tục hoạt động ngay cả khi bị xơ gan. Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, xơ gan lâu ngày có thể dẫn đến suy gan và các biến chứng nghiêm trọng khác, thậm chí đe dọa đến tính mạng người bệnh.

Tuy nhiên, điều trị tích cực có thể ngăn cản xơ gan biến chứng trở nên tồi tệ hơn.

Các triệu chứng của bệnh xơ gan

Trong giai đoạn đầu của bệnh xơ gan, người bệnh có thể không có bất kỳ triệu chứng nào.

Khi gan bị tổn thương nhiều hơn, các triệu chứng sau có thể bắt đầu xuất hiện:

- Cảm thấy rất mệt mỏi và yếu

- Buồn nôn

- Chán ăn

- Sút cân và khối lượng cơ

- Nổi các mảng đỏ trong lòng bàn tay và các mạch máu nhỏ, giống hình mạng nhện trên da (u mạch hình mạng nhện) phía trên thắt lưng.

Nếu tình trạng xơ gan nghiêm trọng hơn, một số triệu chứng và biến chứng bao gồm:

- Vàng da và lòng trắng của mắt

- Nôn ra máu

- Ngứa da

- Đi tiểu sẫm màu và phân trông như hắc ín

- Dễ chảy máu hoặc bầm tím

- Chân bị sưng (phù nề) hoặc trướng bụng do tích tụ chất lỏng

- Mất ham muốn tình dục

Gặp bác sĩ đa khoa càng sớm càng tốt nếu bạn nghi ngờ bản thân có thể bị xơ gan.

Chẩn đoán xơ gan

Nếu bác sĩ đa khoa nghi ngờ bệnh nhân bị xơ gan, họ sẽ kiểm tra bệnh sử của bạn và khám sức khỏe để tìm các dấu hiệu, triệu chứng của bệnh gan.

Các xét nghiệm để xác định chẩn đoán xơ gan có thể bao gồm:

- Xét nghiệm máu

- Siêu âm, chụp CT, MRI hoặc chụp cắt lớp

- Sinh thiết gan

Điều trị xơ gan

Hiện tại, không có cách chữa trị cho bệnh xơ gan. Tuy nhiên, có nhiều cách để kiểm soát các triệu chứng và bất kỳ biến chứng nào cũng như làm chậm sự tiến triển của bệnh.

Điều trị vấn đề dẫn đến xơ gan (ví dụ: sử dụng thuốc chống vi-rút để điều trị viêm gan C) có thể ngăn xơ gan biến chuyển nặng hơn.

Bệnh nhân cũng được khuyên cắt giảm hoặc ngừng uống rượu, hoặc giảm cân nếu đang trong tình trạng thừa cân.

Nếu gan của bạn bị tổn thương nghiêm trọng, ghép gan có thể là lựa chọn điều trị duy nhất.

Nguyên nhân gây ra xơ gan

Các nguyên nhân phổ biến nhất của xơ gan là:

- Uống quá nhiều rượu trong nhiều năm

- Bị nhiễm viêm gan trong thời gian dài, đặc biệt là viêm gan B hoặc viêm gan C

- Một dạng nặng của bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD), xảy ra khi gan bị viêm do tích tụ mỡ thừa. Xảy ra với người ít hoặc không uống rượu bia.

Xơ gan cũng có thể do vấn đề rối loạn đường mật trong cơ thể (chẳng hạn như đường mật chính) hoặc hệ thống miễn dịch (như viêm gan tự miễn), một số tình trạng di truyền và hậu quả của việc sử dụng một số loại thuốc lâu dài.

Uống quá nhiều rượu sẽ gây hại cho gan. Xơ gan là giai đoạn cuối của bệnh gan liên quan đến việc sử dụng rượu bia không điều độ. Bệnh thường xảy ra sau nhiều năm uống, sử dụng rượu bia quá mức.

Làm thế nào để ngăn ngừa xơ gan

Hạn chế rượu bia

Cách tốt nhất để ngăn ngừa xơ gan do rượu là uống trong giới hạn cho phép.

Các nguyên tắc khuyến nghị:

- Không nên thường xuyên uống nhiều hơn 14 đơn vị rượu một tuần

- Bạn nên chia đều lượng uống của mình trong ít nhất 3 ngày, nếu bạn uống tới 14 đơn vị một tuần

Ngừng uống rượu ngay lập tức nếu được chẩn đoán bị xơ gan do rượu. Uống rượu làm tăng tốc độ tiến triển xơ gan, bất kể nguyên nhân ban đầu gây xơ gan là gì.

Bác sĩ đa khoa có thể giúp đỡ và đưa ra lời khuyên nếu bạn cảm thấy khó khăn trong việc cắt giảm lượng đồ uống có cồn của mình.

Bảo vệ bản thân

Viêm gan B và C là bệnh nhiễm trùng ở gan do vi-rút gây ra. Vi-rút viêm gan B lây lan thông qua tiếp xúc máu và dịch cơ thể. Virus viêm gan C thường lây lan qua đường máu.

Những nguyên nhân phổ biến làm lây lan những vi-rút này bao gồm quan hệ tình dục với người bị nhiễm bệnh mà không sử dụng biện pháp an toàn như bao cao su, tiếp xúc gần với máu của người bị bệnh, chẳng hạn như dùng chung bàn chải đánh răng hoặc dùng chung kim tiêm.

Tiêm phòng viêm gan B là một phần của lịch tiêm chủng bắt buộc ở trẻ em.

Cân nặng khỏe mạnh

Để giảm nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, dẫn đến xơ gan, hãy đảm bảo bạn có cân nặng hợp lý bằng cách ăn uống lành mạnh, cân bằng, đồng thời tập thể dục thường xuyên.

Tầm quan trọng của gan

Gan là một cơ quan trọng yếu của cơ thể, có vai trò vô cùng quan trọng trong việc duy trì sự sống.

Một số chức năng nổi bật của gan như:

- Lưu trữ glycogen, một loại nhiên liệu mà cơ thể cần để cung cấp năng lượng

- Tạo ra mật, giúp cơ thể tiêu hóa chất béo

- Tạo ra các chất giúp máu đông lại và sửa chữa các mô bị tổn thương

- Xử lý và loại bỏ rượu, chất độc hoặc thuốc khỏi máu

- Giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng

Gan của người rất khỏe mạnh. Cơ quan này sẽ tiếp tục hoạt động ngay cả khi bị tổn thương và có thể tiếp tục tự hồi phục cho đến khi bị tổn thương nặng. Chúng ta cần luyện tập một lối sống lành mạnh, trang bị những kiến thức cần thiết để phòng, tránh bệnh xơ gan.

(Nguồn: https://www.nhs.uk)

Minh Hiếu