Xóa nhà tạm, nhà dột nát: Dồn sức về đích trước hạn

4 huyện, thành phố đã hoàn thành

Năm 2025, tỉnh Bắc Giang phê duyệt hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát cho 813 hộ trên địa bàn tỉnh, trong đó có 477 hộ xây mới và 336 hộ sửa chữa, với tổng kinh phí dự kiến tối thiểu khoảng 39 tỷ đồng. Đến ngày 22/3, toàn tỉnh khởi công xây dựng 198 nhà, trong số này có 27 hộ đã hoàn thành. Đặc biệt, có 4 huyện, thành phố hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát là: Tân Yên, Lạng Giang, Hiệp Hòa và thành phố Bắc Giang. Số hộ cần hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát còn ở 6 huyện, thị xã là: Sơn Động, Lục Ngạn, Lục Nam, Yên Thế, thị xã Chũ, thị xã Việt Yên.

Được sự hỗ trợ từ chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát năm 2025, ngôi nhà của gia đình bà Nguyễn Thị Thảng, xã Bình Sơn (Lục Nam) vừa mới hoàn thành.

Toàn tỉnh có 24 xã đặc biệt khó khăn ở 3 huyện Sơn Động, Lục Ngạn, Yên Thế với hơn 2,5 nghìn hộ nghèo. Các huyện có tỷ lệ hộ nghèo cao gặp nhiều khó khăn hơn trong việc huy động các nguồn lực hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát. Nhiều hộ nghèo, cận nghèo, gia đình chính sách có khó khăn về nhà ở nhưng còn vướng mắc về quyền sử dụng đất nên chưa được thụ hưởng hỗ trợ từ chương trình. Một bộ phận người dân có tư tưởng trông chờ vào sự hỗ trợ của nhà nước, chưa nỗ lực vươn lên thoát nghèo. Để hoàn thành mục tiêu đề ra, Ban Chỉ đạo xóa nhà tạm, nhà dột nát tỉnh yêu cầu các huyện, thị xã, thành phố tập trung cao tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện.

Từ đầu năm đến nay, huyện Lục Nam có tiến độ khởi công, hoàn thành đưa vào sử dụng những ngôi nhà mới cho hộ nghèo, cận nghèo, gia đình chính sách nhanh nhất tỉnh. Đến tháng 3/2025, toàn huyện đã xây mới, sửa chữa 75/130 nhà được phê duyệt hỗ trợ năm 2025, trong đó có 7 ngôi nhà đã khánh thành trong niềm vui của người dân.

Ông Vũ Văn Sơn, Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện Lục Nam cho biết: “Rút kinh nghiệm từ năm trước, Ban Chỉ đạo xóa nhà tạm, nhà dột nát huyện yêu cầu các xã, thị trấn tập trung cao rà soát, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của từng hộ để tránh tình trạng khi đã được phê duyệt hỗ trợ lại thay đổi từ xây mới sang sửa chữa làm ảnh hưởng đến tiến độ khởi công xây dựng. Nhiều hộ chưa có đất ở, các xã, thị trấn đã vận động anh, em, người thân hiến tặng đất”.

Như gia đình bà Nguyễn Thị Huệ, hộ cận nghèo ở thôn Trung An, xã Lan Mẫu (Lục Nam) đang sống trong căn nhà tạm trên khu đất chưa phù hợp với quy hoạch sử dụng đất. Ủy ban MTTQ xã Lan Mẫu đã phối hợp với các ngành, đoàn thể vận động gia đình ông Nguyễn Văn Thắng (em ruột bà Huệ) cho bà Huệ một phần đất để làm nhà ở. Hiện nay, địa phương đang tiến hành thủ tục tách thửa để hỗ trợ gia đình bà Huệ khởi công xây nhà vào tháng 4/2025. Bằng cách làm thiết thực, cụ thể của địa phương, nhiều hộ nghèo, cận nghèo, gia đình chính sách đã được thụ hưởng chính sách hỗ trợ.

Tháng 3/2025, gia đình bà Nguyễn Thị Thảng, hộ nghèo ở thôn Thần Đồng, xã Bình Sơn (Lục Nam) vui mừng khánh thành ngôi nhà mới sau bao năm sống trong căn nhà sập xệ. Mặc dù nhận được hỗ trợ nhưng bà Thảng lo lắng không có tiền phụ thêm để hoàn thiện ngôi nhà. Ban Chỉ đạo xóa nhà tạm, nhà dột nát xã Bình Sơn đã vận động đoàn viên thanh niên, hội viên phụ nữ hỗ trợ ngày công xây dựng, bà con hàng xóm giúp đỡ nguyên vật liệu. Sau gần 2 tháng, ngôi nhà khang trang diện tích gần 70 m2 đã hoàn thành.

Chung tay hỗ trợ

Đối với các hộ vướng mắc về quyền sử dụng đất, UBND tỉnh chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với các địa phương thành lập tổ công tác rà soát, phân loại, xác định nguyên nhân của từng trường hợp, kịp thời hỗ trợ người dân hoàn thiện thủ tục pháp lý để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Hội viên phụ nữ xã Nghĩa Hưng (Lạng Giang) hỗ trợ gia đình chị Nguyễn Thị Thập, hộ cận nghèo ở thôn Trằm, xã Nghĩa Hưng xây dựng nhà.

Kinh nghiệm tháo gỡ khó khăn của huyện Yên Thế là đối với các hộ chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, các xã, thị trấn đôn đốc các hộ đến trụ sở UBND cấp xã để thiết lập hồ sơ làm thủ tục đề nghị cấp có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận hoặc hướng dẫn chuyển nhượng quyền sử dụng, chuyển mục đích sử dụng đối với thửa đất phù hợp với quy hoạch. Đối với những trường hợp không đủ điều kiện tách thửa, cấp giấy chứng nhận; không có đất ở, đang ở trên đất nông nghiệp, UBND huyện xem xét lập dự án khu dân cư để giao đất cho các hộ theo quy định.

Toàn huyện có 69/84 hộ được phê duyệt hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát năm 2025, Ban Chỉ đạo cấp huyện phát động đợt thi đua cao điểm trong thời gian 90 ngày (từ ngày 15/3/2025) phấn đấu cơ bản hoàn thành sửa chữa, xây mới nhà ở cho các đối tượng đủ điều kiện trong tháng 6/2025. Để bảo đảm tiến độ, Ban Chỉ đạo các xã, phường, thị trấn vừa triển khai xây dựng, vừa giải quyết khó khăn cho các hộ, thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, trong đó yêu cầu ngay từ khâu rà soát bảo đảm chính xác, không chồng chéo giữa các đối tượng được hỗ trợ.

Thực hiện hướng dẫn của trung ương, UBND tỉnh chỉ đạo Sở Tài chính rà soát nguồn tiết kiệm 5% chi phí thường xuyên năm 2024 của ngân sách địa phương để đề xuất, trình cấp thẩm quyền xem xét, phê duyệt hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát.

Thực hiện hướng dẫn của trung ương, UBND tỉnh chỉ đạo Sở Tài chính rà soát nguồn tiết kiệm 5% chi phí thường xuyên năm 2024 của ngân sách địa phương để đề xuất, trình cấp thẩm quyền xem xét, phê duyệt hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát. Ủy ban MTTQ tỉnh đã vận động các địa phương, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, nhà hảo tâm đăng ký ủng hộ gần 30 tỷ đồng và hơn 15 nghìn ngày công.

Ông Đinh Đức Cảnh, Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh, Phó trưởng Ban Chỉ đạo xóa nhà tạm, nhà dột nát tỉnh cho biết: “Đối với các hộ đã được phê duyệt hỗ trợ, Ban Chỉ đạo cấp tỉnh yêu cầu các xã, phường, thị trấn đẩy nhanh tiến độ khởi công trong tháng 4/2025. Trong đó, rà soát kỹ các hộ đang sống trong nhà tạm, nhà dột nát nhưng điều kiện kinh tế đặc biệt khó khăn, neo đơn không có khả năng đối ứng để tiếp tục vận động giúp đỡ theo hình thức “chìa khóa trao tay”.

Với tinh thần tương thân, tương ái, các địa phương tiếp tục kêu gọi sự chung tay hỗ trợ của cộng đồng, nhất là các ngành, đoàn thể, lực lượng vũ trang ủng hộ ngày công lao động, vật liệu xây dựng, đồ dùng sinh hoạt để người nghèo, cận nghèo được sống trong ngôi nhà kiên cố, khang trang hơn”.

Bài, ảnh: Minh Thu