Xử lý hành vi cố ý khiếu nại, tố cáo sai sự thật

Thời gian qua, công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo (KNTC) của nhân dân đạt nhiều kết quả tích cực, tỷ lệ giải quyết các vụ việc đạt khá cao, góp phần bảo vệ những quyền lợi hợp pháp, chính đáng của người dân, tập thể. Bên cạnh đó, đã từng bước phát hiện và xử lý nghiêm minh những hành vi vi phạm pháp luật, góp phần quan trọng giữ gìn kỷ cương, trật tự, đồng thời tiếp tục xây dựng lòng tin của các tầng lớp nhân dân đối với sự nghiêm minh của pháp luật, của các cơ quan nhà nước.

Tuy nhiên công tác giải quyết KNTC của người dân trong thời gian qua tồn tại những khó khăn, hạn chế không nhỏ. Đáng chú ý, tình hình khiếu kiện vẫn diễn biến phức tạp, nhất là khiếu kiện vượt cấp; số lượng đơn thư tăng, số đoàn đông người chưa giảm, ảnh hưởng đến an ninh - trật tự tại nhiều nơi. Những nguyên nhân dẫn đến thực trạng nêu trên không mới, trong đó tập trung ở việc các quy định pháp luật liên quan còn bất cập, có nhiều lỗ hổng; một số chính sách liên quan đời sống nhân dân chưa được thực hiện công khai, minh bạch, nhất quán; một bộ phận đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức chưa thật sự làm việc vì dân, có người bị lợi ích nhóm, cám dỗ vật chất chi phối… Bên cạnh đó, quá trình giải quyết KNTC ở một số địa phương, nhất là ở cơ sở chưa được quan tâm cụ thể; có nơi do các cơ quan chức năng thờ ơ với kiến nghị của người dân cho nên dẫn tới KNTC kéo dài, đông người, vượt cấp. Sau khi tiếp nhận khiếu kiện của công dân, có địa phương không chủ động kết nối các cơ quan chức năng để giải quyết dứt điểm, thậm chí có hiện tượng đùn đẩy trách nhiệm, né tránh việc khó. Ngoài ra, việc tuyên truyền, vận động, thuyết phục, hòa giải tại cơ sở chưa được quan tâm đúng mức do gặp nhiều khó khăn khách quan và chủ quan. Thực tế tại nhiều địa phương cho thấy, nếu các vụ việc KNTC được xem xét, giải quyết kịp thời, đúng pháp luật, có lý, có tình ngay từ đầu tại cơ sở thì người dân luôn ủng hộ và tin tưởng chính quyền.

Năm nay, nước ta diễn ra nhiều sự kiện quan trọng, có ý nghĩa to lớn đối với sự phát triển của đất nước, bình yên của xã hội. Chính vì vậy, công tác giải quyết KNTC của người dân cần phải xác định là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu. Để làm tốt công tác này, các cơ quan chức năng, các địa phương cần tập trung giải quyết tốt, kịp thời, chính xác, công bằng những KNTC của nhân dân trong tất cả các lĩnh vực nóng, nhất là đất đai. Trong đó, cần tuyên truyền rõ ràng, đầy đủ đối với người có khiếu kiện các quy định của pháp luật liên quan, qua đó giúp người dân hiểu chính xác hơn, rõ hơn vấn đề đang gặp phải. Các cơ quan chức năng cần coi trọng và triển khai đối thoại liên tục với người dân và xác định đối thoại là ưu tiên trong quá trình giải quyết khiếu nại. Cần vận động sự tham gia của các tổ chức, đoàn thể, các cá nhân am hiểu pháp luật, người có uy tín cùng tham gia quá trình giải quyết, đồng thời kiên quyết ngăn chặn việc lợi dụng khiếu kiện để kích động những hành vi vi phạm pháp luật.

Một vấn đề cần được các cơ quan chức năng đặc biệt quan tâm, xử lý là việc cố tình tố cáo sai, khiếu nại sai. Đây là hành vi gây mất trật tự, an toàn xã hội nhưng thời gian qua chưa được rà soát, đánh giá và xử lý cụ thể. Việc khiếu kiện sai sự thật gây ra không ít hệ lụy đối với sự phát triển của đất nước, sự bình yên của đời sống xã hội, uy tín của cá nhân, tổ chức, gây lãng phí thời gian, công sức của các cơ quan chức năng. Trong đó, những hành vi cố tình lợi dụng việc KNTC để gây mất đoàn kết, bôi nhọ, vu khống người khác, gây mất an ninh, trật tự... cần phát hiện kịp thời, xử lý nghiêm minh. Việc xác minh hành vi lợi dụng KNTC để bôi nhọ, vu khống cần được coi trọng trong tình hình mới, qua đó thể hiện rõ quyết tâm bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của công dân, tập thể, nâng cao ý thức thượng tôn pháp luật cho mọi người dân. Cần tiếp tục làm tốt hơn nữa công tác phổ biến, tuyên truyền, giáo dục kiến thức pháp luật cho nhân dân bởi còn hiện tượng người dân không nắm vững quy định pháp luật, vận dụng sai trong thực tiễn thi hành, dẫn đến đòi hỏi quá mức quyền lợi của mình, vượt quá quy định của luật pháp, thậm chí dẫn đến KNTC sai sự thật.

Thực tiễn cho thấy, một yếu tố rất quan trọng là người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, cơ quan, đơn vị, địa phương phải cầu thị lắng nghe, sát sao chỉ đạo giải quyết KNTC, không để tồn đọng đơn thư KNTC; thường xuyên tổ chức tiếp công dân, đối thoại với người có khiếu kiện trên cơ sở tuân thủ Hiến pháp, pháp luật; bảo đảm nguyên tắc công khai, dân chủ, minh bạch thông tin; bảo đảm hài hòa lợi ích của Nhà nước, tổ chức, tập thể và người dân, từ đó mới có thể nắm bắt cụ thể tình hình thực tế, hiểu đúng tâm tư, nguyện vọng chính đáng, hợp pháp của người dân, từ đó có chỉ đạo xử lý phù hợp, kịp thời, công minh.

SONG LINH