Xử lý nghiêm hành vi trục lợi trong khám chữa bệnh tư nhân
Liên tục thời gian gần đây, ngành y tế Thành phố Hồ Chí Minh đưa ra cảnh báo về tình trạng nhiều phòng khám có hành vi 'vẽ bệnh, moi tiền' trục lợi bất chính trên sức khỏe người bệnh. Tuy nhiên, điều mà người dân quan tâm hơn cả đó là sớm có biện pháp xử lý mạnh tay, quyết liệt đối với tệ nạn này.
Phòng khám Tháng Tám liên tục bị phát hiện vi phạm về hành vi "vẽ bệnh, moi tiền".
Liên tục tái phạm hành vi “vẽ bệnh, moi tiền”
Giữa tháng 8/2025, từ phản ánh của người bệnh, Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh phối hợp các bệnh viện và Ủy ban nhân dân phường Xuân Hòa tiến hành kiểm tra Phòng khám đa khoa Tháng Tám, địa chỉ 74 Cách Mạng Tháng Tám về hành vi “vẽ bệnh, moi tiền”.
Ban đầu phòng khám chỉ xuất trình hồ sơ chẩn đoán thai 08 tuần 3 ngày với phí 580.000 đồng. Tuy nhiên, khi đoàn kiểm tra trưng ra chứng cứ người bệnh đã nộp thêm 2,8 triệu đồng và 26 triệu đồng, cơ sở này mới giao nộp thêm hồ sơ phá thai bằng phương pháp hút chân không, vượt quá phạm vi chuyên môn được cấp phép (chỉ được phép phá thai đến hết 7 tuần).
Phòng khám Tháng Tám bị xử phạt tối đa, tước giấy phép hoạt động 4 tháng và tước chứng chỉ hành nghề của bác sĩ L. 3 tháng. Điều đáng nói, đây là lần tái phạm bởi tháng 11/2024, phòng khám từng bị xử phạt khi phá thai 18 tuần.
Ngày 21/8/2025, Sở Y tế tiếp tục phát hiện Phòng khám đa khoa thuộc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Dịch vụ y tế Hoàn Cầu, địa chỉ 80–82 Châu Văn Liêm, phường Chợ Lớn cung cấp dịch vụ phá thai vượt quá phạm vi chuyên môn và quảng cáo sai quy định. Bác sĩ N, người thực hiện phá thai bị phát hiện thuốc Seduxen tiền mê cho bệnh nhân nhưng không thể hiện đầy đủ trong hồ sơ bệnh án, đơn thuốc lưu trữ cũng không khớp với thông tin bệnh nhân cung cấp.
Phòng khám Hoàn Cầu bị phát hiện "vẽ bệnh, moi tiền" người bệnh. (Ảnh: SYT)
Đáng chú ý, bác sĩ N. có hai chứng chỉ hành nghề từ Sở Y tế Thành phố Hải Phòng và Hà Nội. Năm 2023, người này từng bị đình chỉ chuyên môn do phá thai vượt quá phạm vi tại hà Nội, sau đó tiếp tục sử dụng chứng chỉ Hải Phòng để phá thai 21 tuần 6 ngày tại tỉnh Bình Dương (trước đây).
Sở Y tế đang tiếp tục làm rõ, xử lý nghiêm vi phạm và công khai kết quả trên cổng thông tin điện tử nhằm chấn chỉnh hoạt động khám chữa bệnh tư nhân, bảo vệ quyền lợi và sức khỏe người dân.
Cần tăng nặng hình phạt
Theo Sở Y tế, Phòng khám Hoàn Cầu và Phòng khám Tháng Tám đều nằm trong “danh sách đen” của Phòng Kiểm tra-Pháp chế (trước đây là Thanh tra Sở Y tế) vì đã nhiều lần vi phạm, không tuân thủ các quy định pháp luật, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi, sức khỏe và an toàn của người bệnh.
Từ những thông tin phản ánh của người dân qua đường dây nóng 0967.771.010 và 0989.401.155 kết hợp với các cuộc thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch, trong 6 tháng đầu năm 2025, Sở Y tế đã kiểm tra, ban hành 296 quyết định xử phạt vi phạm hành chính (trong đó có 158 tổ chức và 138 cá nhân). Các vi phạm chủ yếu gồm: Khám chữa bệnh khi chưa có chứng chỉ hành nghề, quảng cáo dịch vụ khám chữa bệnh khi chưa có giấy phép hoạt động; quảng cáo sản phẩm, dịch vụ đặc biệt khi chưa được cơ quan chức năng xác nhận nội dung.
Dù thường xuyên khuyến cáo người dân cảnh giác, gọi ngay đường dây nóng khi nghi ngờ bị “vẽ bệnh, moi tiền” nhưng tình trạng tái phạm vẫn diễn ra. Ông Nguyễn Hải Nam, Phó Chánh văn phòng điều hành, Sở Y tế thẳng thắn thừa nhận: “Thực trạng này chưa thể xử lý dứt điểm ngay vì một số nguyên nhân như các phòng khám đổi tên, thay người đại diện hoặc địa điểm để lách luật tiếp tục hành nghề”.
Ông Nguyễn Hải Nam, Phó Chánh văn phòng điều hành, Sở Y tế cung cấp thông tin báo chí. (Ảnh: TTBC)
Để chấn chỉnh, Sở Y tế tăng cường kiểm tra đột xuất, ứng dụng công nghệ giám sát, phối hợp với địa phương xử lý nghiêm, đồng thời kiến nghị tước giấy phép hoạt động và đình chỉ hành nghề vĩnh viễn đối với cơ sở tái phạm nhiều lần, cố tình trục lợi trên sức khỏe người bệnh.
Ông Nguyễn Hải Nam, Phó Chánh văn phòng điều hành, Sở Y tế
Trong khi đó, các chuyên gia pháp luật cho rằng, với những phòng khám được xác định tái phạm nhiều lần về hành vi “vẽ bệnh, moi tiền”, các cơ quan chức năng có thể xem xét xử lý hình sự. Đơn cử như trường hợp tại Phòng khám Tháng Tám thực hiện hành vi “phá thai 8 tuần 3 ngày tuổi” có thể được coi là hành vi “phá thai trái phép” bởi trong phạm vi chuyên môn được Sở Y tế cấp phép thì Phòng khám chỉ “được phép phá thai đến hết 7 tuần”.
Thạc sĩ, Luật sư Lê Kiên Lương, Giám đốc Công ty Luật Thiên Hương, Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Nếu hành vi này đã bị xử phạt hành chính mà tiếp tục vi phạm thì nhân viên y tế đó có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội 'Phá thai trái phép' theo quy định tại điểm d, khoản 1 Điều 316 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017; 2025 với mức phạt lên đến 3 năm tù”.
Luật sư Lê Kiên Lương, Công ty luật Thiên Hương, Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh.
Từ thực tiễn những vi phạm trên đang diễn ra khá phổ biến tại các Phòng khám tư, thiết nghĩ các cơ quan chức năng, ngoài kiểm tra xử lý vi phạm hành chính, cần xem xét kỹ, khi có dấu hiệu tội phạm cần chuyển cho cơ quan điều tra khởi tố, xem xét trách nhiệm hình sự, xử lý nghiêm nhằm làm gương để sớm đưa hoạt động khám, chữa bệnh tại các cơ sở y tế vào nề nếp và thượng tôn pháp luật.
