Xử nghiêm vi phạm trong quản lý, sử dụng ngân sách

Thu hồi các khoản chi sử dụng sai hoặc hết thời hạn giải ngân

Tại Chỉ thị, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, cơ quan trung ương và địa phương có trách nhiệm khắc phục hạn chế, tồn tại trong lập và sử dụng ngân sách. Việc lập dự toán thu – chi ngân sách phải sát thực tế, bảo đảm khả năng huy động và sử dụng hiệu quả nguồn lực.

Công tác chuẩn bị đầu tư, phân bổ vốn và triển khai dự án cần được chú trọng. Đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch đầu tư công hằng năm, đặc biệt là các dự án sử dụng vốn vay ODA. Công tác thanh toán khối lượng hoàn thành và quyết toán dự án đầu tư phải tuân thủ đúng pháp luật.

Đồng thời, phải kiểm tra, rà soát phương án phân bổ, sử dụng số tăng thu ngân sách nhà nước theo quy định tại Điều 1 của Nghị quyết số 223/2025/QH15, bảo đảm chặt chẽ và đúng pháp luật. Các khoản chi chuyển nguồn phải được kiểm soát, rà soát, hủy bỏ hoặc thu hồi nếu sử dụng sai hoặc hết thời gian giải ngân.

Các khoản ngân sách trung ương hỗ trợ địa phương trong năm 2024 và các năm 2023 trở về trước nhưng chưa sử dụng hoặc sử dụng không đúng phải được thu hồi, nhằm giảm bội chi ngân sách trung ương. Đồng thời, phải báo cáo chi tiết số chi chuyển nguồn ngân sách năm 2024 sang năm 2025, cũng như báo cáo về nguồn cải cách tiền lương chưa sử dụng của từng bộ, cơ quan và địa phương tại thời điểm 31/12/2024.

Trong năm 2025, các cơ quan, địa phương phải tiếp tục xử lý, thu hồi dứt điểm các khoản tạm ứng quá hạn theo quy định, làm rõ trường hợp không có khả năng thu hồi.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu chấn chỉnh, tăng cường kỷ cương, kỷ luật trong việc chấp hành pháp luật về quản lý, sử dụng và quyết toán ngân sách nhà nước

Chỉ thị yêu cầu không để phát sinh nợ đọng xây dựng cơ bản mới. Các bộ, ngành và địa phương cần rà soát, xác định số nợ đọng vốn ngân sách tại các thời điểm 31/12/2023, 31/12/2024 và 31/12/2025. Toàn bộ vốn ngân sách trung ương đã ứng trước nhưng chưa bố trí thu hồi trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 phải được khẩn trương xử lý.

Xử nghiêm vi phạm trong quản lý, sử dụng ngân sách

Chỉ thị cũng đề cập các bộ, cơ quan và địa phương được yêu cầu đẩy mạnh thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, phòng chống tham nhũng, tiêu cực. Công tác thanh tra, kiểm tra phải được tăng cường.

Người đứng đầu các cơ quan chịu trách nhiệm cụ thể trong quản lý và sử dụng ngân sách. Trường hợp vi phạm phải làm rõ nguyên nhân, xác định trách nhiệm và xử lý nghiêm minh. Các tập thể, cá nhân liên quan sẽ phải kiểm điểm theo quy định.

Các bộ, ngành, địa phương rà soát và thực hiện đầy đủ các kết luận, kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước đối với quyết toán ngân sách năm 2023 và các năm trước. Trường hợp bất khả kháng không thể thực hiện, phải có báo cáo gửi cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Các cơ quan, địa phương chưa điều chỉnh số liệu quyết toán ngân sách năm 2023 phải khẩn trương thực hiện. Kết quả thực hiện kiến nghị phải được tổng hợp và báo cáo Bộ Tài chính cùng với báo cáo quyết toán ngân sách năm 2024.

Bộ Tài chính được giao nhiệm vụ kiểm soát chặt chẽ bội chi ngân sách nhà nước, nợ công, bảo đảm an ninh tài chính quốc gia và ổn định kinh tế vĩ mô. Việc huy động vốn vay bù đắp bội chi và trả nợ gốc ngân sách nhà nước phải được quản lý chặt chẽ.

Đồng thời, theo dõi, đánh giá tiến độ thu – chi ngân sách để có kế hoạch phát hành trái phiếu Chính phủ tiết kiệm và hiệu quả. Quản lý việc sử dụng ngân quỹ nhà nước theo đúng quy định của Luật Ngân sách nhà nước, Luật Quản lý nợ công và pháp luật về ngân quỹ nhà nước; bố trí nguồn trả nợ cho các khoản vay gia hạn nhiều năm.

Bộ Tài chính phối hợp với Kiểm toán Nhà nước để đôn đốc, xử lý, điều chỉnh quyết toán ngân sách của các cơ quan trung ương và địa phương theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước và Luật Kiểm toán nhà nước.

Bộ Nội vụ được giao đôn đốc, kiểm tra, tổng hợp danh sách, mức độ vi phạm, hình thức và kết quả xử lý vi phạm của các tổ chức, đơn vị, cá nhân trong quản lý, sử dụng tài chính – ngân sách, đầu tư công, tài sản công.

Nhật Linh