Xử phúc thẩm vụ án đền bù Thủy điện Sơn La: Bi hài lời ngụy biện của các bị cáo
Sáng 27/11/2019, phiên tòa xét xử phúc thẩm vụ án sai phạm trong bồi thường tái định cư mặt bằng xây dựng Nhà máy Thủy điện Sơn La tiếp tục diễn ra tại Sơn La. Tại phần xét hỏi, các bị cáo vẫn ngụy biện việc mình làm là ... vì dân.
9 bị cáo có đơn kháng cáo bản án sơ thẩm
Có 9 bị cáo có đơn kháng cáo bản án sơ thẩm gồm: Trương Tuấn Dũng (SN 1960, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực UBND huyện Mường La, kiêm Chủ tịch Hội đồng bồi thường, hỗ trợ tái định cư huyện Mường La, nguyên Phó Giám đốc Sở Tài chính tỉnh Sơn La); Phan Tiến Diện (SN 1975, nguyên Phó Chủ tịch UBND huyện Mường La, nguyên Phó Giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường (TN-MT) tỉnh Sơn La; Phan Đức Chính (SN 1961), nguyên Trưởng phòng TN-MT huyện Mường La; Phan Xuân Khoa (SN 1974, nguyên Phó Trưởng ban di dân huyện Mường La); Trần Mạnh Trì (SN 1977, nguyên Phó Trưởng ban di dân huyện Mường La); Tòng Văn Thành (SN 1979, nguyên Bí thư Đảng ủy xã Chiềng Hoa, huyện Mường La); Ngô Xuân Vân (SN 1965, nguyên cán bộ Phòng TN-MT huyện Mường La); Đèo Văn Ban (SN 1956, nguyên Phó Bí thư Chi bộ bản Co Chai, xã Mường Chùm, huyện Mường La); Đỗ Tiến Đồng (SN 1978, nguyên Giám đốc Trung tâm Kỹ thuật tài nguyên và môi trường, Sở TN-MT Sơn La).
Các bị cáo không kháng cáo nhưng được triệu tập đến phiên tòa cũng có mặt gồm: Lê Quang Duy, Nguyễn Văn Thanh, Mai Văn Quang, Bùi Văn Tân, Vũ Hồng Giang, Triệu Ngọc Hoan, Sòi Ngọc Hùng, Cà Văn Tỉnh.
Những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan gồm: UBND huyện Mường La, Ban quản lý Dự án di dân tái định cư huyện Mường La, Sở TN-MT Sơn La, Văn phòng Đăng ký đất đai (Sở TN-MT Sơn La).
Bắt đầu phiên xét xử, Chủ tọa phiên tòa đã lần lượt hỏi ý kiến các bị cáo có rút đơn kháng cáo, hoặc thay đổi nội dung đơn kháng cáo hay không thì cả 9 bị cáo đều đồng loạt nêu ý kiến giữ nguyên đơn kháng cáo.
Riêng bị cáo Trần Mạnh Trì, cựu Phó ban di dân tái định cư thủy điện Sơn La huyện Mường La có thay đổi nội dung đơn là xin giảm nhẹ mức hình phạt đã tuyên ở phiên sơ thẩm (5 năm tù).
Các bị cáo một mực khẳng định … vì dân!?.
Theo cáo trạng, năm 2005, công tác chi tiền bồi thường, hỗ trợ di dời cho các hộ dân trong khu vực Nhà máy Thủy điện Sơn La đã hoàn thành. Năm 2013, Chính phủ cho phép bồi thường thêm phần chênh lệch giá trị đất giữa nơi đi và nơi đến tại khu tái định cư Tân Lập.
Năm 2014, UBND tỉnh Sơn La ra Công văn số 617 chỉ đạo UBND huyện Mường La thống kê lại diện tích đất của từng hộ và đề xuất phương án bồi thường, hỗ trợ. Năm 2014, bị cáo Trương Tuấn Dũng, khi đó là Phó Chủ tịch Thường trực UBND huyện Mường La, kiêm Chủ tịch Hội đồng bồi thường, hỗ trợ tái định cư đã ký ban hành Kế hoạch số 41 để thực hiện chỉ đạo của tỉnh Sơn La, cho phép Văn phòng Đăng ký đất đai và Công ty cổ phần tư vấn và đo đạc Bảo Bình có trụ sở tại Hà Nội, đo đạc, lập bản đồ địa chính.
Khi huyện thực hiện đo đạc, đã xuất hiện nhiều đơn thư vượt cấp đề nghị được bồi thường theo khung giá năm 2015. Việc này suốt một thời gian đã gây mất an ninh trật tự. Cơ quan điều tra khi tiến hành xác minh đã phát hiện sai phạm trong việc ban hành kế hoạch 41 cũng như công tác đo đạc, lập bản đồ bồi thường.
Qua xác minh cho thấy có sai phạm trong việc ban hành Kế hoạch 41 cũng như công tác đo đạc, lập bản đồ bồi thường cho các hộ dân, trong đó có hộ Đèo Văn Ban. Việc này dẫn tới hộ Đèo Văn Ban được bồi thường sai hơn 1,2 tỷ đồng.
Cơ quan tố tụng xác định, việc bị báo Trương Tuấn Dũng đã ký ban hành và tổ chức thực hiện Kế hoạch số 41 không đúng với các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo của UBND tỉnh Sơn La, Bộ TN-MT là nguyên nhân trực tiếp dẫn tới sai phạm trong công tác đo đạc, lập bản đồ địa chính, thu hồi đất phục vụ bồi thường, hỗ trợ.
Các bị cáo khác dù biết Kế hoạch số 41 trái với các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo của UBND tỉnh Sơn La, Bộ TN-MT nhưng vẫn thực hiện dẫn đến việc thất thoát ngân sách Nhà nước số tiền lớn.
Tại phiên xét xử phúc thẩm, các bị cáo đều khẳng định mình làm đúng chức trách được phân công và tất cả mọi việc làm là vì dân, chứ không hề có mục đích vụ lợi cá nhân.
Các bị cáo Trương Tuấn Dũng, Phan Tiến Diện, Phan Đức Chính, Phan Xuân Khoa, Trần Mạnh Trì và Tòng Văn Thành đều khẳng định mình làm đúng chức trách được phân công và tất cả mọi việc làm là vì dân, chứ không hề có mục đích vụ lợi cá nhân.
Bị cáo Phan Đức Chính người soạn thảo bản thảo Kế hoạch 41 và Trương Tuấn Dũng, người ký ban hành Kế hoạch này đều khẳng định nội dung của Kế hoạch số 41 của UBND huyện Mường La là hoàn toàn không trái với tinh thần công văn số 617 của UBND tỉnh Sơn La, cũng như các quy định của pháp luật hiện hành về đo đạc bản đồ địa chính.
Trước đó, ở phiên tòa sơ thẩm diễn ra vào cuối tháng 7/2019, TAND tỉnh Sơn La đã tuyên phạt 13 bị cáo tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” và 4 bị cáo tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Cụ thể, các bị cáo Trương Tuấn Dũng, Phan Tiến Diện và Phan Đức Chính cùng mức án 6 năm, 6 tháng tù; Phan Xuân Khoa, Tòng Văn Thành mức án 5 năm 6 tháng tù; Trần Mạnh Trì mức án 5 năm tù; Ngô Xuân Vân, Lê Quang Duy, Nguyễn Văn Thanh, Đèo Văn Ban mức án 4 năm tù; Mai Văn Quang, Vũ Hồng Giang, Triệu Ngọc Hoan, Sòi Ngọc Hùng, Cà Văn Tỉnh mức án 36 tháng tù, nhưng cho hưởng án treo; Đỗ Tiến Đồng mức án 36 tháng tù; Bùi Văn Tân 30 tháng tù.
Về trách nhiệm dân sự: Buộc bị cáo Đèo Văn Ban phải bồi thường cho Nhà nước số tiền hơn 1,179 tỉ đồng và hoàn trả cho Nhà nước số tiền hơn 64 triệu đồng.