Xuân về, rộn ràng lên đường nhập ngũ

Lại một mùa xuân lại đến, khắp cả nước thanh niên chuẩn bị lên đường nhập ngũ. Ký ức mùa xuân nhập ngũ cách nay đúng 20 năm lại hiện về trong tôi.

Thanh niên lên đường nhập ngũ

Hai mùa xuân tiếp nối trong quân ngũ với những kỷ niệm hằn sâu trong tâm khảm. Tình đồng đội cùng đất và người cao nguyên làm vợi đi nỗi nhớ nhà trong những ngày Tết xa quê.

1. Mùng 9 tháng giêng 20 năm trước, tôi khoác ba lô rời làng vào buổi sớm xuân se lạnh. Quốc kỳ tung bay trước gió trên đường quê, loa truyền thanh ngân vang khúc quân hành giục giã. Sân bãi Gò Hội (nay là quảng trường Mùng 8 Tháng 10, trung tâm huyện Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi) khá đông người đưa tiễn. Hơn 300 tân binh khoác trên mình màu xanh áo lính hàng ngũ chỉnh tề đứng trước lễ đài. Lễ tiễn đưa trang trọng, diễn ra nhanh chóng. Tiếng loa gọi tên tân binh lên xe về đơn vị. Xe lăn bánh, bao cánh tay lưu luyến tiễn đưa hẹn ngày gặp lại. Nước mắt đẫm má hồng thôn nữ tiễn người yêu. Tôi cố ngăn dòng lệ khi nhìn thấy mẹ và người thân qua ô cửa nhỏ.

Những mái nhà, rặng tre dần lùi xa trong tầm mắt khiến lòng dạ bâng khuâng. Xe hướng về phương Nam trên Quốc lộ 1 rồi rẽ lên cao nguyên, lướt qua những xóm nhà thưa thớt nằm cạnh núi non hùng vĩ. Bữa cơm trưa đời quân ngũ trong quán ven đường trên vùng đất An Khê (Gia Lai). Đây vốn là nơi anh em nhà Tây Sơn xây dựng căn cứ để chuẩn bị khởi nghĩa. Tây Sơn Thượng đạo là địa bàn quy tụ và tỏa rộng lực lượng, ào xuống Tây Sơn Hạ đạo, chiếm lĩnh toàn bộ phủ Quy Nhơn. Quân khởi nghĩa tiến ra Bắc – vào Nam, thống nhất giang sơn sau hàng trăm năm chia cắt. Dưới sự chỉ huy của Hoàng đế Quang Trung, những người nông dân áo vải đánh tan quân Thanh và quân Xiêm xâm lược, bảo vệ vững chắc nền độc lập của Tổ quốc. Sử liệu ghi lại, nhiều trai tráng quê hương Quảng Ngãi tìm đến tụ nghĩa dưới ngọn cờ đào, theo chân những bậc anh hùng làm rạng danh xứ sở.

Cài hoa trên ngực áo chiến sĩ trẻ

Tây Nguyên nơi tôi đến ngày ấy hoang sơ và thơ mộng. Những cánh rừng xanh ngút ngàn, đồi cà phê bung nở sắc hoa trắng muốt trong nắng xuân hanh vàng. Đón chúng tôi là cán bộ, chiến sỹ trung đoàn 64 (sư đoàn 320) với nụ cười thân thiện cùng những cử chỉ ân cần.

Những ngày sau đó, chúng tôi miệt mài trên thao trường dưới ánh nắng chói chang như đổ lửa. Những bài học đầu tiên trong quân ngũ thật bỡ ngỡ nhưng mang lại nhiều thích thú. Phương pháp mắc tăng võng đề phòng rắn độc khi đi hành quân dã ngoại, cách định hướng khi lạc lối giữa rừng già trang bị cho chúng tôi kỹ năng sinh tồn lúc nguy nan. Những phút nghỉ ngơi sau giờ luyện tập như cơn gió thổi mát hồn tươi trẻ. Chuyện gia đình, làng quê râm ran dưới bóng cây mát rượi. Nụ cười rạng rỡ lẫn nét ưu tư hiện trên những gương mặt sạm đen vì nắng gió.

Đêm về bao phủ màn sương buốt giá thay cho nóng bức buổi trưa lặng gió. Phiên gác đêm là thước đo lòng với những người lính trẻ. Bao nỗi nhớ ùa về giữa đêm khuya thanh vắng trào dâng cảm xúc tuổi đôi mươi. Nhớ gia đình với bữa cơm đầm ấm ngày mưa gió, bát canh cua mẹ nấu ấm lòng con thơ. Nhớ làng quê yêu dấu tung tăng bước chân thơ trẻ trên cánh đồng làng sau mùa gặt. Nhớ cánh diều phấp phới bay giữa nền trời xanh thẳm. Nhớ tà áo trắng thướt tha sau giờ tan trường với mái tóc trong gió chiều nhạt nắng… Những đêm hành quân qua núi đồi, chúng tôi dõi mắt về quê nhà, nơi những ngôi sao lấp lánh phía trời xa.

2. Ba tháng quân trường trôi qua nhanh, chúng tôi bịn rịn chia tay nhau về đơn vị mới. Tôi được điều về đại đội kỹ thuật sư đoàn 320 vào sớm đầu hạ sương giăng trên khắp nẻo đường, vây quanh những nếp nhà miền sơn cước. Tấm chân tình của cán bộ, chiến sĩ giúp tôi sớm hòa mình vào nếp sinh hoạt của đơn vị mới.

Mùa mưa đầu tiên ở Tây Nguyên, tôi cùng đồng đội hành quân lên biên giới. Đường trơn trượt, bùn đất nhão nhoẹt níu bước chân thay cho gió bụi mịt mù mùa hanh khô. Chúng tôi trú chân trong căn nhà vách đất, mái lợp tôn thủng lỗ chỗ mà người bạn gọi đùa là khách sạn nghìn sao.

Miền biên viễn xa xôi, những cung đường uốn lượn cùng bao đỉnh đèo heo hút khiến việc tiếp phẩm hết sức khó khăn. Bữa cơm đạm bạc với món ăn "chủ lực" là măng le muối chua với ớt, món ăn đặc trưng của lính khi trú quân nơi rừng núi xa xôi.

Thiếu nữ tặng hoa chiến sĩ ngày lên đường nhập ngũ

Gian nan không làm nhụt chí những người lính "Đại đoàn đồng bằng" (sư đoàn 320). Nhưng tôi đã bị mắc bệnh sốt rét không thể gượng dậy trong nhiều ngày liền. Anh em trong đơn vị đùa vui: Đấy là "dấu chứng nhận khi đến với Tây Nguyên" mà những người "may mắn" mới được trao tặng.

Những mũi thuốc tiêm của y tá đơn vị cùng sức trẻ và tình đồng đội giúp tôi vượt qua căn bệnh quái ác. Những lúc khó khăn, con người thương yêu nhau hơn, tình đồng đội càng gắn bó hơn. Điều đó giúp chúng tôi vượt qua gian khó, đôi chân thêm vững bước trên những nẻo đường biên cương.

Những mùa xuân trong quân ngũ tiếp thêm sức sống cho bao chàng lính trẻ. Mùa xuân đến, bông hoa tươi thắm khoe sắc giữa núi đồi nhưng cái lạnh vẫn như muốn nán lại với cao nguyên. Sương sớm ùa vào nhà, giăng khắp nẻo đường, vấn vít bước chân thiếu nữ du xuân và đọng trên vai áo người chiến sĩ. Nhịp cồng chiêng rộn rã, ngân vang từ bản này đến làng nọ giục giã mọi người quây quần bên nhà rông vui cùng mùa xuân. Cồng chiêng là cầu nối, là phương tiện giao tiếp giữa con người với tổ tiên và thần linh. Những chiếc chiêng bằng, chiêng núm (cồng) lắc lư theo nhịp bước lôi cuốn chúng tôi đắm mình trong không khí lễ hội, tay trong tay cùng nhau ca hát, nhảy múa. Đêm xuân với ánh lửa bập bùng bên ché rượu cần thơm men lá rừng, bóng dáng ngả nghiêng theo bước xoan dìu dặt. Những tấm váy mới xập xòe theo bước chân sơn nữ. Những đôi mắt đẹp mê hồn khiến cho tâm hồn lính trẻ cứ xao xuyến, bồi hồi. Tây Nguyên mê đắm lòng người với núi non hùng vĩ, những dòng sông uốn lượn, những ngọn thác tung bọt nước trắng xóa. Lời kể khan giữa đêm khuya thanh vắng dưới mái nhà rông cao chót vót đưa hồn người lạc vào miền huyền thoại.

Mùa xuân này, bao chàng trai đất Việt lên đường theo tiếng gọi non sông, bước chân rộn ràng, vang vọng tiếng quân oai hùng.

"…Từ nơi biên cương núi cao/ Người lính qua trăm suối nghìn đèo/ Lắng nghe tiếng của mẹ hiền/ Ngày đêm giục bước con hành quân… Trường Sơn hay nơi đảo xa/ Đoàn chúng con xin quyết giữ gìn/ Chúng con luôn bên mẹ hiền/ Ngày đêm vững bước trong đoàn quân…". Hai mươi năm trước và bây giờ, lời ca theo chúng tôi trên bước đường hành quân vì non sông đất nước.

Bài và ảnh: Trang Thy