Xuất khẩu thuộc tốp đầu thế giới, hàng dệt may, da giày vẫn chưa thể 'phủ sỏng' thị trường nội địa

Đánh giá cao sự thành công của những doanh nghiệp trong ngành dệt may, da giày đã nỗ lực xây dựng thành công thương hiệu sản phẩm và tổ chức được chuỗi bán lẻ trên thị trường nội địa, nhưng ông Linh cho rằng những sản phẩm như Việt Tiến, Pierre Cardin, Bitis… có giá bán không phải người dân nào cũng có thể tiếp cận được. Ngoài những đô thị lớn, giá cả các sản phẩm nội địa này không dành cho số đông người tiêu dùng ở ngoại thành, vùng sâu, vùng xa.

Trong khi đó, phát triển thị trường nội địa không chỉ giúp doanh nghiệp trong lĩnh vực này giảm phụ thuộc vào xuất khẩu mà còn mang đến cơ hội tiếp cận sản phẩm đạt chuẩn quốc tế từ các doanh nghiệp uy tín cho người tiêu dùng trong nước. “Các nước có kim ngạch xuất khẩu lớn đều chú trọng cân bằng giữa xuất khẩu và tiêu thụ nội địa. Thậm chí Chính phủ của họ còn yêu cầu nhiều gói thầu sử dụng hàng trong nước" ông Linh nhấn mạnh về tầm quan trọng của việc tiêu thụ hàng hóa tại thị trường nội địa.

Sản xuất hàng dệt may xuất khẩu tại một doanh nghiệp.

Bà Nguyễn Thị Tuyết Mai, Phó tổng Thư ký Hiệp hội Dệt may Việt Nam thừa nhận, xuất khẩu của ngành dệt may luôn đứng thứ 2 hoặc 3 thế giới. Huy hoàng trong xuất khẩu nhưng lại “bỏ quên” thị trường tiêu thụ nội địa với mức tăng trưởng 8-10%. Hàng dệt may Việt Nam chỉ chiếm 50-55% tại thị trường nội địa, còn lại là hàng nhập khẩu với giá rẻ. Mặc dù có lợi thế là quy mô thị trường nội địa lớn, thu nhập của người dân tăng nhanh, doanh nghiệp dệt may hiểu rõ thị hiếu người tiêu dùng trong nước và thương mại diện tử giúp hàng dệt may tiếp cận với người tiêu dùng nhanh hơn, nhưng sản phẩm dệt may đang phải cạnh tranh gay gắt với hàng nhập khẩu giá rẻ.

Cái khó nữa của doanh nghiệp trong lĩnh vực này là tỷ lệ nội địa hóa nguyên phụ liệu thấp, hạn chế về hệ thống phân phối. Do đó theo bà Mai, cơ quan chức năng cần hoàn thiện chính sách bảo vệ thị trường, chống gian lận thương mại, bảo vệ sản xuất trọng nước. Doanh nghiệp trong lĩnh vực này cần chuyển từ gia công sang xây dựng thương hiệu, mở rộng phân phối tại các sàn thương mại điện tử để vừa giữ vững vị thế xuất khẩu, vừa có thể “phủ sóng” rộng ra thị trường nội địa.

Bà Phan Thị Thanh Xuân, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Da giày cho rằng, thị trường nội địa yêu cầu các mặt hàng giá rẻ trong khi nguyên phụ liệu thiếu, giá thành sản phẩm sản xuất ra không thể cạnh tranh. Nhiều doanh nghiệp da giày dù đã bỏ số vốn rất lớn ra để xây dựng chuỗi hệ thống để tiêu thụ trong nước cũng đành phải bỏ.

Để doanh nghiệp da giày có thể chiếm lĩnh thị trường nội địa, bà Xuân cho rằng Nhà nước cần quy hoạch xây dựng vùng nguyên phụ liệu, doanh nghiệp nên tập trung xây dựng thương hiệu. Đặc biệt, cơ quan chức năng cần hỗ trợ nhà sản xuất trong việc minh bạch thị trường thông qua việc sử dụng QR Code để truy xuất, kiểm soát nguồn gốc sản phẩm. Theo bà Xuân, tiếp cận với hệ thống thương mại diện tử là rất cần thiết, nhưng doanh nghiệp da giày cần tập trung xây dựng thương hiệu trước khi tính chuyện bán hàng online.

Tại hội nghị, đại diện các sàn thương mại điện tử, cơ quan chức năng thuộc Bộ Công thương, Bộ Tài chính, đại diện các doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực dệt may, da giày cũng đã thẳng thắn nêu ra nhiều nội dung, kiến nghị nhằm hoàn thiện cơ chế; tăng cường kết nối giữa sản xuất với tiêu thụ; tạo nguồn lực để hàng dệt may, da giày Việt Nam đủ sức cạnh tranh trên sân nhà.

Bảo Sơn