Xuất khẩu Trung Quốc xuống mức thấp nhất trong 6 tháng
Xuất khẩu của Trung Quốc trong tháng 8 chỉ tăng 4,4%, mức thấp nhất trong sáu tháng, khi căng thẳng thương mại với Mỹ leo thang và nhu cầu nội địa vẫn yếu, buộc Bắc Kinh phải tìm kiếm thị trường thay thế ở ASEAN và châu Âu.
Quang cảnh cảng hàng hóa ở Thiên Tân, Trung Quốc. (Ảnh: THX/TTXVN)
Theo Financial Times, số liệu từ Tổng cục Hải quan Trung Quốc công bố ngày 8/9 cho thấy kim ngạch xuất khẩu của nước này trong tháng 8 chỉ tăng 4,4% so với cùng kỳ năm ngoái, mức tăng chậm nhất trong vòng sáu tháng trở lại đây. Con số này thấp hơn dự báo 5% của Reuters và cũng giảm đáng kể so với mức tăng 7,2% của tháng 7.
Trong khi đó, nhập khẩu chỉ tăng 1,3%, thấp hơn nhiều so với mức 4,1% của tháng trước, cho thấy nhu cầu trong nước vẫn yếu. Thặng dư thương mại của Trung Quốc đạt 102,3 tỷ USD, tăng nhẹ so với mức 98,2 tỷ USD của tháng 7.
Đáng chú ý, xuất khẩu sang Mỹ, đối tác thương mại lớn thứ hai của Trung Quốc, tiếp tục lao dốc, giảm 33% trong tháng 8, đánh dấu tháng thứ năm liên tiếp suy giảm. Ở chiều ngược lại, xuất khẩu sang Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) tăng 22,5%, dẫn đầu là Việt Nam với mức tăng 31%. Xuất khẩu sang Liên minh châu Âu cũng tăng 10,4%.
Giới phân tích nhận định căng thẳng thương mại Mỹ - Trung là nguyên nhân chính kìm hãm đà tăng trưởng. Kể từ khi bùng nổ xung đột thương mại toàn diện vào tháng 4/2025, hai bên đã nhiều lần gia hạn “thỏa thuận đình chiến”, nhưng đến nay vẫn chưa đạt được một hiệp định dài hạn. Hồi giữa tháng 8, Tổng thống Mỹ Donald Trump gia hạn thêm 90 ngày thỏa thuận này đến ngày 10/11, song vẫn duy trì mức thuế bổ sung 30% đối với một số mặt hàng Trung Quốc. Đáp lại, Bắc Kinh áp thuế 10% với hàng hóa Mỹ.
Ngoài ra, từ ngày 7/8, Washington áp thuế quan toàn diện với gần như tất cả các đối tác thương mại. Các nền kinh tế xuất khẩu lớn ở châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc và Việt Nam chứng kiến mức thuế đối ứng tăng từ 10% lên 15-20%, làm thu hẹp khoảng cách với Trung Quốc. Mỹ cũng công bố mức thuế 40% đối với hàng hóa bị coi là vận chuyển qua nước trung gian, nhưng chưa đưa ra cách xác định và thực thi cụ thể.
Zichun Huang, chuyên gia kinh tế Trung Quốc tại Capital Economics, đánh giá tăng trưởng xuất khẩu tháng 8 còn bị ảnh hưởng bởi mức so sánh cao cùng kỳ năm ngoái. Bà cảnh báo rằng với việc lợi ích ngắn hạn từ thỏa thuận đình chiến đang mờ nhạt, cộng thêm động thái Mỹ siết chặt các tuyến hàng hóa tái xuất khẩu qua quốc gia khác, triển vọng xuất khẩu Trung Quốc trong ngắn hạn sẽ tiếp tục chịu áp lực.
Trong bối cảnh nhu cầu nội địa yếu, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới vẫn phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu để duy trì tăng trưởng. Tuy nhiên, triển vọng không mấy sáng sủa khi thương mại toàn cầu đang bị chi phối bởi những biến động chính trị và xung đột thuế quan. Giới đầu tư hiện chờ đợi tín hiệu chính sách mới tại Hội nghị Trung ương 4 của Đảng Cộng sản Trung Quốc vào tháng 10 tới, nơi được kỳ vọng sẽ định hình chiến lược phát triển giai đoạn 2026–2030.
