Sau lễ dâng hương tại Đền thờ Côn Đảo, đoàn đại biểu, đông đảo các vận động viên, người dân Côn Đảo làm lễ dâng hương tưởng nhớ các anh hùng, liệt sỹ tại Nghĩa trang Hàng Dương.
Về chuỗi hoạt động như Lễ thượng cờ Tổ quốc, thắp nến tri ân các anh hùng, liệt sỹ tại nghĩa trang Hàng Dương trong khuôn khổ Giải Vô địch Quốc gia marathon và cự ly dài báo Tiền Phong (Tiền Phong Marathon) năm 2022 ở Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu), nhà báo Lê Xuân Sơn, Tổng Biên tập báo Tiền Phong, cho biết, Ban tổ chức hướng tới việc ôn lại truyền thống, khơi gợi, hun đúc, phát triển tinh thần yêu nước, quyết tâm phấn đấu bảo vệ độc lập tự do, xây dựng, phát triển đất nước.
Côn Đảo là minh chứng về sức mạnh Việt Nam, tinh thần Việt Nam, ý chí Việt Nam kiên cường vượt qua gian nan để hồn hậu, bao dung bước tiếp.
Ngày 19/12/1992, nghĩa trang Hàng Dương đã được khởi công xây dựng, cải tạo khuôn viên khoảng 20 ha và có tu bổ hàng năm. Có 1.913 ngôi mộ tập thể, chia thành 4 khu: A, B, C, D. Trong đó khu vực A, B, C là các nghĩa trang cũ, và D là diện tích khu mộ mới được thiết lập.
Trong số 1.913 ngôi mộ trong các ngôi mộ nghĩa trang chỉ 793 có tên địa chỉ cụ thể, số còn lại là những ngôi mộ vô danh.
Đây cũng là nơi an nghỉ của nhiều nhà yêu nước Nguyễn An Ninh, ngôi mộ của ông Lê Hồng Phong, nữ anh hùng Võ Thị Sáu…
Trong 113 năm tồn tại của nhà tù Côn Đảo (1862-1975), mệnh danh là “địa ngục trần gian”, tay sai của thực dân, đế quốc đã giam cầm hàng chục ngàn tù nhân. Trong số đó đã có hơn 20.000 người đã chết vì bị tra tấn với phương thức tàn bạo.
Có thể nói, xác các tù nhân bị chôn vùi gần như ở khắp mọi nơi trong nghĩa trang Hàng Dương. Sau đó, do cuộc đấu tranh khốc liệt của các tù nhân, những người chết mới có một bia mộ mới bằng xi măng và một vài hòn đá trên nắm mộ.
Nhà báo Lê Xuân Sơn - Tổng biên tập báo Tiền Phong, đồng Trưởng ban tổ chức Tiền Phong Marathon 2022, khẳng định: Việc tổ chức Lễ dâng hương, thắp nến trên khoảng 2.000 ngôi mộ ở Nghĩa trang Hàng Dương là hoạt động nhất thiết Ban tổ chức phải làm và phải làm cho tốt.
Những khoảnh khắc xúc động được ghi nhận trong lễ thắp nến tri ân các anh hùng, liệt sỹ tại nghĩa trang Hàng Dương.
Hoàng Mạnh Thắng - Đỗ Quyên