Xứng danh quê hương Tổng Bí thư Trường Chinh

Giáo dục truyền thống yêu nước, cách mạng cho học sinh Trường THCS Đặng Xuân Khu, xã Xuân Hồng.

Huyền tích “Đất danh hương”

Mở cuốn sách “Hành Thiện xã chí”, nhà sưu tầm Nguyễn Phi Dũng (được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam trao chứng nhận xác lập kỷ lục nhà sưu tầm báo giấy số lượng nhiều nhất Việt Nam), xóm 5, làng Hành Thiện tự hào nói về truyền thống quê hương: “Làng tôi vốn có tên gọi là “Hành Cung Trang”. Năm 1823, làng được vua Minh Mạng cho đổi tên thành “Hành Thiện” với ý nghĩa đây nơi chỉ làm những điều lành, điều thiện; triều đình nhà Nguyễn ban tặng cho làng 4 chữ “Mỹ tục khả phong”. Trong lịch sử phát triển, Hành Thiện luôn song hành với “thương hiệu” làng khoa bảng: “Đông Cổ Am, Nam Hành Thiện”; “Đậu phụ Thủy Nhai, tú tài Hành Thiện”. Tại các khoa thi trong các triều phong kiến, làng có 7 người đỗ (3 tiến sĩ, 4 phó bảng), 97 cử nhân, 315 tú tài. Người đỗ cao nhất là cụ Đặng Xuân Bảng (ông nội của đồng chí Trường Chinh, đỗ Tam giáp tiến sĩ năm 1856).

Trung tướng, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Đặng Quân Thụy, Huy hiệu 80 năm tuổi Đảng tâm sự: “Người Hành Thiện quê tôi, chuyện gì có thể bất đồng quan điểm, chứ chuyện khuyến học, khuyến tài thì luôn cùng tiếng nói, “Một thỏi vàng không bằng nang chữ”;, “Có ruộng bề bề, không bằng có nghề trong tay”. Người dân Hành Thiện nói riêng và quê hương Xuân Hồng tự bao đời nay đã cùng “quyết” theo một nghề: “nghề học”.

So với các vùng nông thôn đồng bằng Bắc Bộ, Hành Thiện có trường học công lập sớm nhất. Năm Khải Định thứ 10, Tổng đốc Đặng Đức Cường cùng các vị hương quản đem đấu cố 36 mẫu ruộng để lấy kinh phí xây dựng trường cho con em trong làng theo học, không phân biệt giai cấp, giàu nghèo. Từ xa xưa, 17 dòng họ trong làng đều có hương ước quy định và khuyến khích, khen thưởng những người đỗ đạt. Đặc biệt, nhân dân xây dựng đình làng không chỉ để thờ cúng các vị thần như xứ nơi khác, mà còn dùng làm nơi hội họp và đọc “Mười điều ban huấn” của Vua Tự Đức ban cho làng nhằm cổ vũ, động viên, khuyến học, khuyến tài.

Hành Thiện là quê hương giàu truyền thống yêu nước và cách mạng. Mảnh đất này đã “gieo mầm” và tôi luyện những người cộng sản như các đồng chí: Đặng Xuân Khu (Trường Chinh); Nguyễn Thế Rục; Đặng Xuân Thiều; Liệt sĩ, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Đặng Thị Kim…

Tổng Bí thư Trường Chinh - Người chiến sĩ Cộng sản kiên cường, mẫu mực; người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh; nhà lãnh đạo kiệt xuất của Đảng và cách mạng Việt Nam; nhà lý luận, nhà văn hóa, nhà báo, nhà thơ lớn đã cống hiến trọn đời mình cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Với cương vị 3 lần làm Tổng Bí thư, hơn 20 năm là Ủy viên Bộ Chính trị, được phân công giữ nhiều trọng trách lớn của Đảng, Nhà nước; dù ở bất cứ cương vị công tác nào, đồng chí cũng luôn hết lòng vì Đảng, vì nước, vì dân; vững vàng trước mọi khó khăn, thử thách. Phẩm chất đạo đức cách mạng, trí tuệ và tài năng của đồng chí luôn tỏa sáng trong mọi hoàn cảnh; nhất là ở các bước ngoặt quan trọng của lịch sử cách mạng Việt Nam.

Đất linh ắt sinh nhân kiệt. Hành Thiện là miền đất hiếu học, trọng văn, thượng võ, là nơi bồi dưỡng nhân tài cho đất nước. Từ sau Cách mạng Tháng Tám đến nay, làng có hơn 200 giáo sư, tiến sĩ; trong đó, có nhiều người giữ chức vụ trọng yếu của Đảng, Nhà nước và là cán bộ đầu ngành các ngành khoa học.

Theo chia sẻ của nhà báo Quốc Phong, nguyên Phó Tổng Biên tập Báo Thanh Niên “Làng tôi có lẽ cũng thuộc “xưa nay hiếm”;, nhiều cá nhân được tặng và truy tặng các danh hiệu cao quý: 2 vị được tặng Huân chương Sao Vàng là Tổng Bí thư Trường Chinh và nguyên Phó Chủ tịch Quốc hội Đặng Quân Thụy. 3 vị được tặng Huân chương Hồ Chí Minh: Đặng Quốc Bảo, nguyên Trưởng Ban Khoa giáo Trung ương; Trung tướng Đặng Kinh, nguyên Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam; Đặng Xuân Thiều, Bí thư Đảng đoàn Bộ Văn hóa. 11 vị tham gia đại biểu Quốc hội; 5 Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân; 2 Anh hùng Lao động; 4 vị được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh; 5 vị được tặng Giải thưởng Nhà nước; 9 Nhà giáo Nhân dân; 5 Thầy thuốc Nhân dân…”.

Hành Thiện xứng danh là vùng đất giàu trầm tích di sản văn hóa với Nhà lưu niệm Tổng Bí thư Trường Chinh được công nhận Di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh; chùa Keo Hành Thiện được xếp hạng di tích quốc gia năm 1962 và Thủ tướng Chính phủ xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt theo Quyết định số 2499/QĐ-TTg ngày 22/12/2016. Hằng năm vào mùa thu, lễ hội chùa Keo Hành Thiện với giá trị tinh hoa di sản văn hóa đặc sắc gắn liền với tín ngưỡng thờ Đức Thánh tổ Dương Không Lộ đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia có sức hấp dẫn, thu hút khách du lịch trong nước và quốc tế.

Trở thành “Miền quê đáng sống”

Xã Xuân Hồng (mới) nằm ở phía Đông của tỉnh Ninh Bình, được bao bọc bởi sông Hồng và sông Ninh Cơ; Đảng bộ xã có 54 tổ chức đảng trực thuộc với 1.884 đảng viên. Trong nhiệm kỳ 2020-2025, Đảng bộ và Nhân dân trong xã đã nỗ lực phấn đấu, khắc phục khó khăn, hoàn thành tốt các mục tiêu, nhiệm vụ Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ xã đã đề ra. Kinh tế tăng trưởng khá, cơ cấu chuyển dịch tích cực; tổng thu ngân sách hằng năm đều đạt và vượt chỉ tiêu, thu cố định thường xuyên từ 2,5 tỷ đồng trở lên. Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh tái cơ cấu ngành nông nghiệp; phát triển nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa; chú trọng chuyển đổi cơ cấu con nuôi, giống, cơ cấu mùa vụ và thời vụ gieo cấy; xây dựng cánh đồng mẫu lớn. Thực hiện cơ giới hóa 100% ở một số khâu trong sản xuất, tăng cường ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật nhằm tăng năng suất lao động.

Năng suất lúa bình quân hằng năm đạt từ 118 tạ/ha - 120 tạ/ha. Diện tích nuôi trồng thủy sản được duy trì; một số hộ nông dân đầu tư nuôi cá lồng đặc sản trên sông Hồng như: cá Lăng, cá diêu hồng, cá chép giòn, ốc bươu ta… mang lại thu nhập cao. Kết quả xây dựng nông thôn mới (NTM) nâng cao, NTM kiểu mẫu đạt và vượt chỉ tiêu (Xã Xuân Hồng (cũ), xã Xuân Thượng (cũ) đạt tiêu chí NTM kiểu mẫu năm 2022; xã Xuân Thành (cũ) đạt chuẩn NTM kiểu mẫu năm 2023), 31/33 thôn, xóm được công nhận đạt chuẩn khu dân cư NTM kiểu mẫu.

Xã triển khai, thực hiện đồng bộ các giải pháp nâng cao chất lượng dân số, sức khỏe thể chất, tinh thần, chất lượng cuộc sống của người dân. Tỷ lệ hộ nghèo đa chiều còn dưới 1%; tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt trên 85%. Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia được tập trung đẩy mạnh thực hiện. Ngành Giáo dục giữ vững danh hiệu tiên tiến xuất sắc; các nhà trường đều đạt kiểm định chất lượng, đạt chuẩn quốc gia ở các cấp độ và đạt chuẩn xanh - sạch - đẹp - an toàn. Công tác khuyến học, khuyến tài phát triển rộng khắp, huy động toàn xã hội tham gia phong trào “Bình dân học vụ số”, xây dựng xã hội học tập và học tập suốt đời.

Bí thư Đảng ủy xã Xuân Hồng Lê Thị Tố Nga nêu rõ: Thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ xã Xuân Hồng lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, Ban Chấp hành Đảng bộ xã đã ban hành Chương trình hành động cụ thể hóa các quan điểm, mục tiêu, định hướng phát triển, nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu trong Nghị quyết Đại hội, tạo sự thống nhất về nhận thức và hành động trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện trong toàn Đảng bộ.

Trong đó, xây dựng và ban hành các nghị quyết chuyên đề để lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ xã nhiệm kỳ 2025-2030 đề ra, như: Nghị quyết về nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trên địa bàn xã giai đoạn 2025-2030 và những năm tiếp theo; Nghị quyết đẩy mạnh phát triển công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, tạo bước đột phá trong phát triển kinh tế của xã giai đoạn 2025-2030, định hướng đến năm 2035; Nghị quyết về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Xuân Hồng, đáp ứng yêu cầu phát triển trong tình hình mới.

Phát huy truyền thống quê hương văn hiến, anh hùng, Đảng bộ, Chính quyền và Nhân dân xã Xuân Hồng quyết tâm phấn đấu thực hiện thắng lợi toàn diện các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra, xây dựng xã Xuân Hồng ngày càng giàu mạnh, văn minh, trở thành “miền quê đáng sống”, xứng danh quê hương Tổng Bí thư Trường Chinh.

Bài, ảnh: Việt Thắng